Funkcją amortyzacji jest rozłożenie w czasie kosztu poniesionego przez podatnika przez okres dłuższy niż rok podatkowy. Przedsiębiorcom często zależy na jak najwyższym odpisie amortyzacyjnym, pozwala bowiem to zmniejszyć obciążenia podatkowe. Niektóre wydatki poniesione na zakup środków trwałych można zaliczyć bezpośrednio do kosztów. Umożliwia to amortyzacja ekspresowa.
Amortyzacja - na czym polega?
Amortyzacja to prawny wyraz zużycia obiektów majątkowych, których wartość nabycia nie zostaje zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Podlegają jej określone w ustawach podatkowych środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Środki trwałe, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
-
budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
-
maszyny, urządzenia i środki transportu,
-
inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Amortyzacja ekspresowa - co to takiego?
Przepisy przewidują kilka metod amortyzacji, w tekście tym jednak przedstawimy czym jest amortyzacja ekspresowa. Polega ona na możliwości jednorazowego zaliczenia w koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie środków trwałych do wartości 50 000 euro (w 2017 jest to kwota 215 000 zł). Mogą korzystać dwie grupy podatników:
-
podatnicy, którzy rozpoczęli działalność,
-
mali podatnicy, czyli firmy, w których przychód ze sprzedaży wraz z kwotą należnego VAT nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym 1 200 000 euro (w 2017 jest to kwota 5 157 000 zł).
Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu NBP ogłaszanego na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł.
Należy pamiętać, że limit 50 000 euro jest limitem rocznym. Jeżeli więc w kolejnych latach przedsiębiorstwo spełni definicję małego podatnika, każdego roku będzie miało możliwość dokonywania jednorazowych odpisów do łącznej wysokości 50 000 euro. Bez znaczenia jest ilość środków trwałych, od których podatnik będzie dokonywał specjalnych. Warto również pamiętać, iż przy obliczaniu wspominanego limitu nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 3 500 zł.
Wyłączenie jednorazowej amortyzacji
Jednorazowa amortyzacja nie przysługuje podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych rozpoczynającym działalność, którzy w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia:
-
prowadzili działalność gospodarczą samodzielnie,
-
prowadzili działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki niemającej osobowości prawnej, lub
-
małżonek podatnika prowadził wyżej wskazaną działalność, gdy jednocześnie między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
Środki trwałe podlegające ekspresowej amortyzacji
Amortyzacji jednorazowej mogą podlegać tylko środki trwałe zaliczane do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych z wyłączeniem samochodów osobowych. Amortyzacja jednorazowa jest więc możliwa do zastosowania wobec następujących grup środków trwałych:
-
Grupa 3 – Kotły i maszyny energetyczne,
-
Grupa 4 – Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,
-
Grupa 5 – Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,
-
Grupa 6 – Urządzenia techniczne,
-
Grupa 7 – Środki transportu (z wyłączeniem samochodów osobowych),
-
Grupa 8 – Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie.
Jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych można dokonywać w roku podatkowym, w którym zostały one wprowadzone do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Jak wiadomo, odpisów amortyzacyjnych przy amortyzacji zwykłej dokonuje się zasadniczo od miesiąca następującego po miesiącu przekazania ich do używania. Natomiast jednorazowego odpisu można dokonać w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.
Przykład 1.
Przedsiębiorca będący małym podatnikiem, w czerwcu dokonał zakupu maszyny zaliczanej do 8 grupy KŚT za kwotę 90 000 zł. Odpisu amortyzacyjnego w pełnej wysokości może dokonać już w czerwcu.
Amortyzacja a pomoc de minimis
Amortyzacja jednorazowa dokonana na mocy nowych przepisów stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego. Limit pomocy publicznej dla jednego beneficjenta o wysokość dokonanych jednorazowych odpisów amortyzacyjnych zmniejszy się.
Jeżeli podatnik korzysta z jednorazowej amortyzacji, może zgłosić ten fakt w urzędzie skarbowym, aby uzyskać zaświadczenia o pomocy de minimis. Jednak dokonanie zgłoszenia nie jest obowiązkiem. Stanowisko takie potwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w piśmie nr IPPB1/415-713/08-5/JK, z 8 sierpnia 2008 r., w którym czytamy:
(...) zaświadczenie stwierdzające, że udzielona pomoc publiczna jest pomocą de minimis, ułatwia podatnikom kontrolowanie wysokości otrzymanej pomocy publicznej.
Reasumując, mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż fakt braku posiadania zaświadczenia o udzielonej pomocy de minimis wydawanego przez organ podatkowy nie może przesądzać o braku możliwości zaliczenia jednorazowej amortyzacji środków trwałych do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli podatnik spełnił wszystkie warunki określone w art. 22k ust. 7-11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (...).
W przypadku, gdy podatnik nie zgłosi we właściwym urzędzie skarbowym faktu skorzystania z jednorazowej amortyzacji, a skorzysta z pomocy de minimis udzielonej przez inny organ, może dojść do sytuacji, w której zostanie przekroczony limit pomocy de minimis. Tak udzielona pomoc byłaby pomocą udzieloną bezprawnie, a w konsekwencji podlegałaby zwrotowi wraz z odsetkami.
