Niektóre podmioty gospodarcze podlegające regulacjom ustawy o rachunkowości nie mają obowiązku sporządzania sprawozdania rocznego. W tym zakresie pojawia się jednak obowiązek złożenia odpowiedniego oświadczenia. Brak obowiązku złożenia rocznego sprawozdania finansowego a stosowne oświadczenie - w naszym dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej kwestii.
Brak obowiązku złożenia rocznego sprawozdania finansowego - oświadczenie
Nasza analiza będzie się opierać na treści art. 70a ustawy o rachunkowości. Zgodnie z tym przepisem kierownik jednostki będącej spółką jawną osób fizycznych lub spółką partnerską, której przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro i która nie stosuje zasad rachunkowości określonych ustawą na podstawie art. 2 ust. 2, składa we właściwym rejestrze sądowym w terminie 6 miesięcy od dnia kończącego rok obrotowy, oświadczenie o braku obowiązku sporządzenia i złożenia rocznego sprawozdania finansowego.
Po pierwsze wskażmy, że powyższa regulacja dotyczy spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich.
Po drugie odnosi się do ww. podmiotów, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro.
Po trzecie wskazane spółki nie stosują zasad rachunkowości określonych w art. 2 ust. 2 ustawy.
Zgodnie z tym przepisem osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro.
W tym przypadku te osoby lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym. Osoby fizyczne lub wspólnicy spółek cywilnych osób fizycznych mogą złożyć zawiadomienie poprzez CEIDG.
Spółki jawne oraz spółki partnerskie mogą nie składać rocznego sprawozdania finansowego, jednakże konieczne jest sporządzenie i przesłanie oświadczenia w tym zakresie.
Zasady prowadzenia ksiąg podatkowych przez spółki jawne oraz spółki partnerskie
W świetle powyższego należy stwierdzić, że spółki jawne osób fizycznych i spółki partnerskie, które za poprzedni rok obrotowy nie osiągnęły przychodów ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych o równowartości w walucie polskiej 2 000 000 euro, nie mają obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, ponieważ mają możliwość prowadzenia ewidencji w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
To zatem oznacza, że u takich podmiotów występuje brak obowiązku złożenia rocznego sprawozdania finansowego do właściwych organów sprawozdań finansowych.
Natomiast spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie stosujące przepisy ustawy o rachunkowości, sporządzają i składają do KRS swoje sprawozdania finansowe w terminie 15 dni od daty jego zatwierdzenia.
W takim przypadku zastosowanie mają przepisy ogólne, a zatem w myśl art. 69 ustawy kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z badania, jeżeli podlegało ono badaniu, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49 ust. 1, także sprawozdanie z działalności – w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.
Przypomnijmy, że spółki jawne oraz spółki partnerskie są podmiotami transparentnymi podatkowo, co oznacza, że podatnikami rozliczającymi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej są wspólnicy spółek, a nie sama spółka.
Równocześnie są to spółki osobowe podlegające rejestracji w KRS.
Odnosząc się do kwestii prowadzenia odpowiedniej ewidencji księgowej, należy wskazać, że zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne, przedsiębiorstwa w spadku, spółki cywilne osób fizycznych, przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe, zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Prowadzenie ksiąg podatkowych odbywa się w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględnia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.
Zgodnie z brzmieniem art. 24a ust. 4 ustawy o PIT obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości (2 00 000 euro).
Jeżeli spółka jawna lub spółka partnerska przekroczy wskazany limit, to jest zobligowana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W takim wypadku zastosowanie znajduje art. 24 ust. 1 ustawy o PIT, gdzie możemy przeczytać, że u podatników, którzy prowadzą księgi rachunkowe, za dochód z działalności gospodarczej uważa się dochód wykazany na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg, zmniejszony o dochody wolne od podatku i zwiększony o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Zasady przesłania oświadczenia o braku obowiązku sporządzenia sprawozdania rocznego
Z przywołanego przepisu wynika, że wskazane oświadczenie jest składane w terminie do końca 6 miesiąca po zakończeniu roku obrotowego. Jeżeli zatem rok obrotowy odpowiada latom kalendarzowym, to oświadczenie należy złożyć w terminie do 30 czerwca.
W tym miejscu warto dodać, że wprowadzone w związku z pandemią koronawirusa przepisy nie odnosiły się do podanego terminu, co oznacza, że nie został on w żaden sposób przesunięty.
Powyższe oświadczenie trzeba złożyć w KRS w formie elektronicznej poprzez zalogowanie się do portalu i kliknięcie zakładki „Bezpłatne zgłoszenia dokumentów finansowych”.
Przechodząc do podsumowania, warto podkreślić, że spółki jawne oraz spółki partnerskie są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych wyłącznie, jeżeli ich przychód netto ze sprzedaży przekracza równowartość 2 000 000 euro. W innym wypadku spółki te prowadzą podatkowe księgi przychodów i rozchodów. Jednakże takie spółki muszą pamiętać o corocznym obowiązku składania do KRS oświadczenia o braku konieczności sporządzania sprawozdania finansowego.
