W związku ze starzeniem się społeczeństwa w Polsce coraz częściej będzie miało miejsce zatrudnianie emeryta lub rencisty. Jakie obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma w takiej sytuacji pracodawca? Jakie składki należy opłacać za takiego pracownika? Odpowiedź na te pytania zależy od rodzaju umowy łączącej przedsiębiorcę i osobę na emeryturze lub rencie.
Zatrudnianie emeryta lub rencisty na podstawie umowy o pracę
Należy pamiętać, że pod względem opłacania składek ZUS zatrudnianie emeryta lub rencisty na podstawie umowy o pracę nie różni się od standardowego nawiązania stosunku pracy z każdym innym pracownikiem. Oznacza to, że pracodawca za osobę na emeryturze lub rencie zobowiązany jest opłacać składki na ubezpieczenie:
- emerytalne,
- rentowe,
- chorobowe,
- wypadkowe,
- zdrowotne.
| Ważne! Przy zatrudnianiu emeryta lub rencisty, który ukończył 55 rok życia w przypadku kobiet lub 60 rok życia w przypadku mężczyzn, nie opłaca się składek na Fundusz Pracy ani na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. |
Do obowiązków pracodawcy należy również zgłoszenie takiej osoby do ZUS, za pomocą druku ZUS ZUA.
Zatrudnianie emeryta lub rencisty na podstawie umowy cywilnoprawnej
Nic nie stoi na przeszkodzie, by przedsiębiorca zdecydował się na zatrudnianie emeryta lub rencisty na podstawie którejś z umów cywilnoprawnych - umowy zlecenia lub umowy o dzieło.
Umowa zlecenie z osobą na emeryturze lub rencie
W przypadku zatrudniania emeryta lub rencisty w ramach umowy zlecenia, która stanowi dla tej osoby jedyny tytuł do ubezpieczeń, zleceniodawca jest zobowiązany opłacać za zleceniobiorcę składki na ubezpieczenie:
- emerytalne,
- rentowe,
- wypadkowe,
- zdrowotne.
W takiej sytuacji ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne - obowiązek opłaty składek zależy od woli zatrudnionej osoby.
| Ważne! W przypadku umowy zlecenia zawartej z osobą, która jest zatrudniona na umowę o pracę u innego pracodawcy, nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Zatrudnianie emeryta lub rencisty w takim wypadku powoduje konieczność zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne, niezależnie od wysokości przychodu z tytułu umowy o pracę. |
A co z ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym? Ich opłacanie ma charakter dobrowolny. Tu również występuje wyjątek - zatrudnianie emeryta lub rencisty na umowę zlecenia przez pracodawcę. Wówczas wynagrodzenie otrzymane z tytułu umowy zlecenia jest traktowane jako przychód ze stosunku pracy i wiąże się z naliczeniem składek na wspomniane ubezpieczenia również od tego przychodu.
W tym wypadku również konieczne jest sporządzenie odpowiedniego formularza do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - ZUS ZUA.
Umowa o dzieło z osobą na emeryturze lub rencie
Zatrudnianie emeryta lub rencisty na podstawie umowy o dzieło, podobnie jak w każdym innym przypadku, nie powoduje obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych. Wyjątek stanowi zawarcie takiego kontraktu z własnym pracownikiem. W takiej sytuacji przychód z umowy o dzieło stanowi podstawę wymiaru przy obliczaniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne.
Należy pamiętać, że zatrudniając emeryta bądź rencistę nie ma znaczenia, czy będzie on zatrudniony na podstawie umowy o pracę czy zlecenia, to obu z nich będzie odprowadzał składki na ubezpieczenia społeczne, jeżeli przychody, które osiąga z innych tytułów do ubezpieczeń, nie są równe co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę.
