0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Elektroniczne postępowanie upominawcze, czyli jak działa e-sąd?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Elektroniczne postępowanie upominawcze (EPU) to instytucja w polskim sądownictwie, która została wprowadzona 1 stycznia 2010 r. na podstawie nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego i jest regulowana przepisami rozdziału I działu VIII k.p.c. Dzięki EPU możliwe jest dochodzenie roszczeń bez konieczności stawiania się na rozprawach - żeby wnieść pozew, wystarczy zalogować się na stronie e-sądu. Roszczenia, których można dochodzić przed e-sądem, są ściśle określone - muszą to być kwoty wyrażone w pieniądzu, których 1,25% wartości wynosi przynajmniej 30 złotych. Ponadto kwota roszczenia może być dochodzona, jeśli stała się wymagalna w okresie trzech lat przed dniem wniesienia pozwu.

E-sąd i elektroniczne postępowanie upominawcze

E-sąd, a właściwie  VI Wydział Cywilny Sądu Rejonowego Lublin-Zachód, ma swoją siedzibę w Lublinie. To jedyny w Polsce sąd orzekający w sprawach wniesionych przez internet. Właśnie dlatego nie obejmuje swoją właściwością jedynie jednej dzielnicy Lublina, ale całą Polskę. Dla e-sądu nie jest istotne miejsce zamieszkania stron, a pozew można wnieść także z innych niż Polska państw, pod warunkiem, że miejsce zamieszkania lub siedziby stron (albo chociaż adres do korespondencji) znajdują się na terenie naszego kraju.  

Rodzaj spraw rozpatrywanych w e-sądzie

W elektronicznym postępowaniu upominawczym dochodzi się wyłącznie roszczeń pieniężnych. Warunkiem koniecznym jest to, by kwota zobowiązania była określona w sposób jasny, wyraźny i zrozumiały, a także by obowiązek zapłaty wynikał bezpośrednio ze wskazanych  przez powoda dokumentów. Mogą to być faktury, różnego rodzaju umowy, rachunki lub zamówienia. Ze względu na to, że w elektronicznym postępowaniu upominawczym nie przeprowadza się postępowania dowodowego, nie powinno być wątpliwości co do istnienia obowiązku zapłaty po stronie dłużnika i jednocześnie niewywiązania się z niego. Warto też wspomnieć o tym, że powód nie ma obowiązku dołączać do pozwu dowodów - musi je jedynie wskazać, dokładnie opisując.

Elektroniczne postępowanie upominawcze - szybkość postępowania 

Postępowanie przed e-sądem całkowicie realizuje zasadę szybkości postępowania - jest niezwykle sprawne i skuteczne. Fakt, że przed e-sądem nie odbywają się rozprawy, a całe postępowanie obywa się zdalnie, znacznie skraca czas trwania procesu - wierzyciel w ciągu kilku dni lub tygodni może otrzymać nakaz zapłaty.  

Postępowanie przed e-sądem   

Postępowanie przed e-sądem zaczyna się z chwilą wniesienia przez powoda pozwu za pośrednictwem strony internetowej - e-sad.gov.pl. Powód może zrobić to sam lub za pośrednictwem pełnomocnika - adwokata lub radcy prawnego. Wniesienie pozwu jest możliwe tylko, jeśli powód założy konto na stronie - z tego powodu osoby wnoszące pozew decydują się na skorzystanie z usług profesjonalnego pełnomocnika, który zazwyczaj ma już profil w systemie e-sądu, lepiej też orientuje się  w topografii i działaniu strony internetowej e-sądu.  

Przy składaniu pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym należy uiścić opłatę. Według art. 19 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynosi ona ¼ opłaty wpłacanej w zwykłym postępowaniu - jest to więc 1,25% wartości przedmiotu sporu, czyli wartości dochodzonego w pozwie roszczenia pieniężnego. Suma ta nie może jednak być mniejsza niż 30 złotych.  

Wszelkie pisma powód przekazuje sądowi w formie elektronicznej. Wymiana pism między pozwanym a sądem dokonuje się natomiast w sposób tradycyjny, chyba że pozwany pierwszy zainicjuje komunikację elektroniczną. W takim przypadku pisma wniesione później w formie tradycyjnej nie wywołują skutków procesowych. Sąd ma obowiązek pouczyć o tym pozwanego w nakazie zapłaty.

Pozwany z zasady nie wnosi do sądu żadnych pism. Może on złożyć w terminie 14 dni sprzeciw od nakazu zapłaty. Co ważne, sprzeciw nie musi być wniesiony na formularzu ani zawierać argumentacji czy dowodów obalających twierdzenia powoda. Wystarczy wskazać na nim sąd, który wydał nakaz, datę jego wydania, sygnaturę sprawy, tytuł pisma (“Sprzeciw od nakazu zapłaty”), a także zdanie “Wnoszę sprzeciw od nakazu zapłaty”.  Jeżeli pismo zawiera wszystkie te elementy i zostało wniesione terminowo, nakaz zapłaty automatycznie traci moc prawną, a sąd przekazuje sprawę do rozpatrzenia sądowi powszechnemu właściwemu miejscowo i rzeczowo. Wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym jest wolne od opłat sądowych.  

Jeżeli sąd w toku postępowania (czyli z treści pozwu) stwierdzi, że:

  • stan faktyczny, opisany przez powoda budzi wątpliwości (powód nie zawarł w nim przyczyn, na podstawie których domaga się zapłaty od pozwanego),
  • roszczenie jest oczywiście bezzasadne (kwota, której dochodzi powód, miała być zapłatą za usługę, której powód nie wykonał),
  • zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego (przy czym powód nie spełnił swojego świadczenia),  
  • miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju, 

- nie wydaje nakazu zapłaty i przekazuje sprawę do sądu według właściwości ogólnej.

Wady i zalety elektronicznego postępowania upominawczego

Dla wierzycieli elektroniczne postępowanie upominawcze ma wiele zalet. Nie generuje wielu kosztów - przy wniesieniu pozwu na e-formularzu należy wnieść opłatę sądową, ale jest ona znacznie niższa, niż w przypadku postępowania upominawczego w trybie stacjonarnym,  e-postępowanie nie wymaga też zatrudniania zastępcy procesowego. Ze względu na zdalny charakter e-procesu strony nie muszą także ponosić kosztów dojazdu do sądu. Nakazy zapłaty wydawane są ponadto bardzo szybko i jeśli pozwany nie wniesie sprzeciwu, równie szybko się uprawomacniają - w terminie 14 dni. Istnieją także plany stworzenia systemu informatycznego pozwalającego na skierowanie prawomocnego nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu elektronicznym bezpośrednio do komornika, również za pośrednictwem sieci.  Ponadto w EPU nie istnieje wymóg udowodnienia, że zobowiązanie istnieje w takim kształcie, jak wskazuje to powód - musi on jedynie uprawdopodobnić, że właśnie taki stan faktyczny miał miejsce.

Dla pozwanych z kolei elektroniczne postępowanie upominawcze jednak nie jest tak korzystne. Kodeks postępowania cywilnego nie przewiduje możliwości odpowiedzi na pozew. Dłużnik nie może zatem udowodnić, że spełnił świadczenie lub że czynność, z której wynika zobowiązanie, nie miała miejsca. Także kwestia doręczeń nie jest dla niego komfortowa - nierzadko zdarza się, że adresy podawane w pozwach przez powodów są niewłaściwe lub nieaktualne. Od odebrania pism procesowych - w tym samego nakazu zapłaty - zależy zaś możliwość wniesienia sprzeciwu.  

Jako wadę EPU wskazuje się także fakt, że w przypadku wniesienia sprzeciwu sąd kieruje sprawę do właściwego miejscowo sądu – oznacza to według niektórych niecelowość wprowadzenia do polskiego porządku prawnego instytucji e-sądu.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów