Kontrowersyjny podatek handlowy

Ustawa z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej wprowadziła nowy rodzaj podatku zwany podatkiem handlowym lub podatkiem od sprzedaży detalicznej. Jednakże w dalszym ciągu tzw. podatek handlowy budzi pewne wątpliwości zwłaszcza w dobie ograniczeń handlowych związanych z sytuacją pandemii. 

Kiedy ustawodawca projektował podatek handlowy założono, że sprzedażą detaliczną będzie dokonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach działalności gospodarczej zbywcy, odpłatnego zbywania konsumentom towarów na podstawie umowy zawartej w lokalu przedsiębiorstwa oraz na podstawie umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, także wtedy, gdy zbywaniu towaru towarzyszy świadczenie usługi.

Podatkiem od sprzedaży detalicznej podlega wyłącznie sprzedaż towarów, co oznacza, że w stosunku do sprzedaży usług ustawa nie ma zastosowania. Jedynie w przypadku, gdy odpłatnemu zbyciu towarów towarzyszy świadczenie usługi, to na potrzeby ustawy usługę tę uważa się za sprzedaż detaliczną podlegającą opodatkowaniu (art. 3 pkt 5 tiret pierwszy ustawy z 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej).

Na mocy definicji ustawowej zawartej w art. 3 pkt 6 ustawy z 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej ilekroć w ustawie jest mowa o towarze należy przez to rozumieć rzeczy ruchome lub ich części. Zgodnie z dychotomicznym podziałem rzeczy, funkcjonującym powszechnie na gruncie prawda cywilnego, rzeczami ruchomymi są wszelkie przedmioty materialne, które nie są nieruchomościami.

Podstawę opodatkowania podatkiem stanowi osiągnięta w danym miesiącu nadwyżka przychodów ze sprzedaży detalicznej ponad kwotę 17 000 000 zł. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą osiągnięcia w danym miesiącu przychodu przekraczającego 17 000 000 zł i dotyczy przychodu powyżej tej kwoty osiągniętego od tej chwili do końca miesiąca. Wyróżnia się dwie skale podatkowe 0,8% podstawy opodatkowania - w części, w jakiej podstawa opodatkowania nie przekracza kwoty 170 000 000 zł oraz 1,4% nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 170 000 000 zł - w części, w jakiej podstawa opodatkowania przekracza kwotę 170 000 000 zł.

Zawieszenie poboru podatku

Podatek od sprzedaży detalicznej nie był dotychczas pobierany pomimo, ze sama ustawa weszła w życie w 2016 r. ze względu na jego zablokowanie przez Komisję Europejską (KE) w związku z zarzutem niezgodności z regułami pomocy państwa - maksymalnie do 31 grudnia 2020 r. 

Warto wyjaśnić, że Komisja Europejska wydała decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w zw. z art. 4 ust. 4 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 z 13.07.2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Decyzja ta była również połączona z tzw. nakazem zawieszenia. Powyższa decyzja była przedmiotem skargi Polski do Sądu Europejskiego. W dniu 16 maja 2019 r. Sąd Unii Europejskiej wydał wyrok w odniesieniu do skargi polskiego rządu na decyzję Komisji. Zgodnie z wydanym wyrokiem, decyzja Komisji była nieważna, a Polska jest uprawniona do wprowadzenia nowego podatku. Niemniej jednak, Komisja odwołała się od wyroku i sprawa zawisła przed Trybunałem Sprawiedliwości UE.

W 2020 r. Rzecznik Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie Rzeczpospolita Polska vs Komisja Europejska, zgodnie z którą podatek od sprzedaży detalicznej nie narusza prawa Unii Europejskiej. Teraz jeszcze musi zapaść wyrok, praktycy jednak spekulują, mając na uwadze dotychczasowe sprawy, że Trybunał wyrazi identyczne stanowisko jak Rzecznik.

Skutek wyroku TSUE

Dywagując nad spekulacjami odnośnie do wyroku należy wskazać, że w przypadku stwierdzenia przez sąd, że podatek od sprzedaży detalicznej nie narusza prawa Unii, istnieje możliwość, że od przedsiębiorcy działający w branży sprzedaży detalicznej, będą zobowiązani do zapłaty podatku. Taka wizja jest bardzo prawdopodobna, albowiem Ministerstwo Finansów nie prowadzi prac mających na celu dalsze przedłużanie zawieszenia poboru podatku od sprzedaży detalicznej. Nie ma też żadnych informacji, a by jakiekolwiek projekty wpłynęły do Sejmu dotyczące przesunięcia wejście dotychczas odroczonego podatku w życie. 

Epidemia a podatek od sprzedaży detalicznej

Fakt, że przez cały listopad 2020r. większość sklepów było zamkniętych, a po ich otwarciu, klientów w związku z epidemią koronawirusa jest znacznie mniej niż normlanie, zasadniczo wpływa na przychody przedsiębiorców. Z uwagi na kryzys gospodarczy będący następstwem pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 zauważalny jest spadek rentowności sklepów w które podatek detaliczny jest wymierzony. Dlatego ekonomiści, proponują rozważenie zmiany decyzji i przesunięcie terminu wejścia w życie podatku od handlu. Podkreśla się, że wprowadzenie go w momencie epidemii może mieć negatywne skutki dla klientów i polskich dostawców. Może się to wiązać ze wzrostem cen detalicznych. Innymi zagrożeniami uruchomienia podatku handlowego w czasie kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19 jest likwidacja miejsc pracy, ograniczenie inwestycji, możliwość obsłużenia mniejszej liczby klientów, niż przed pandemią.

Obecna rzeczywistość nie jest sprzyjającą temu, aby wprowadzić podatek od handlu. Wprowadzenie podatku od sprzedaży detalicznej w warunkach dekoniunktury będzie powodować nadmierne obniżenie rentowności prowadzonych przedsięwzięć i przede wszystkim grozi upadłością wielu przedsiębiorców.

Przeciwko wprowadzeniu podatku od handlu od 2021 r. są sami przedsiębiorcy, popiera to stanowisko rzesze organizacji i ekonomistów. Postulaty osób mających wiedzę i doświadczenie w obrocie gospodarczym i ekonomii, promują konieczną zmianę systemu podatkowego. Sugestie dotyczą redukcji podatków demobilizujących w tej chwili do dokonywania jakichkolwiek inwestycji, wprowadzenie szybszych zwrotów podatków oraz właśnie wycofanie podatku od sprzedaży detalicznej. 

Podstawa prawna: 

• Ustawa z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej, Dz.U.2020.1293 t.j.

• Rozporządzenie z dnia 18 października 2016 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od sprzedaży detalicznej (Dz. U. poz. 1723).

• Ustawa z dnia 15 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (Dz. U. poz. 2099).

• Ustawa z dnia 12 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (Dz. U. poz. 2178).

• Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (Dz. U. poz. 2402).

• Ustawa z dnia 12 grudnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej, Dz.U.2019.2497.

Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.

Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.