Zgodnie z art. 9a ust. 3 ustawy o PIT podatnik traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania podatkiem liniowym, jeżeli uzyska z działalności gospodarczej przychód ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy odpowiadających czynnościom, które wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy.
Podatek liniowy a współpraca z byłym zleceniodawcą
Z powyższego wynika, że jeżeli podatnik podejmie współpracę z byłym lub obecnym pracodawcą, to nie może przez okres pierwszego roku opodatkować swoich dochodów według 19% podatku liniowego. Wybór podatku liniowego jest możliwy dopiero od roku następującego po roku podatkowym, w którym podatnik pracował na rzecz byłego pracodawcy (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy).
Ograniczenie do zastosowania podatku liniowego w pierwszym roku działalności dotyczy tylko przypadku, gdy usługi wykonywane w ramach działalności pokrywają się z obowiązkami, które podatnik wykonuje lub wykonywał, będąc pracownikiem byłego lub obecnego pracodawcy.
Warto jednak pamiętać, że jeżeli podatnik będzie wystawiał faktury z tytułu świadczenia usług zupełnie innych niż te, które świadczył w ramach stosunku pracy, to nie będzie pozbawiony prawa do opodatkowanie podatkiem liniowym.
Przykład 1.
Pani Anna do końca marca 2015 r. pracowała na podstawie umowy o pracę jako księgowa w firmie X. W kwietniu 2015 r. założyła działalność gospodarczą, w ramach której prowadzi biuro rachunkowe. Jej klientem jest firma X.
W 2015 r. Pani Anna musi rozliczać się na zasadach ogólnych, natomiast w 2016 r. ma prawo wybrać opodatkowanie liniowe.
Przykład 2.
Pan Adam do końca marca 2015 r. pracował na podstawie umowy o pracę jako informatyk w firmie Y. W kwietniu 2015 r. założył działalność gospodarczą, w ramach której prowadzi drukarnię.
Jako że zakres działalności nie pokrywa się z obowiązkami świadczonymi na rzecz byłego pracodawcy, pan Adam może nawiązać współpracę z firmą Y i wybrać liniową stawkę opodatkowania.
Kiedy następuje utrata prawa do podatku liniowego?
Należy pamiętać, że utrata prawa do podatku liniowego następuje nie z chwilą uzyskania przychodu z tytułu świadczenia usług dla byłego pracodawcy, a z początkiem roku, w którym usługi te miały miejsce. Co za tym idzie podatnik po utracie prawa do podatku liniowego musi dokonać korekty zaliczek na podatek dochodowy od początku roku. Konieczne jest zatem ustalenie i zapłacenie do urzędu zaliczek na podatek obliczonych wg skali podatkowej. W tym przypadku może powstać nadpłata lub zaległość podatkowa. Jeżeli zaliczki okażą się wyższe, podatnik musi także zapłacić odsetki za zwłokę.
Współpraca z byłym zleceniodawcą a podatek liniowy
Należy zwrócić uwagę na fakt, że zawierając umowę zlecenie lub o dzieło, nie nawiązuje się stosunku pracy, lecz powstaje stosunek cywilno-prawny, zatem zleceniodawca nie jest pracodawcą a zleceniobiorca nie jest pracownikiem.
Ograniczenie prawa do zastosowania podatku liniowego dotyczy jedynie przedsiębiorców, którzy pracowali poprzednio na umowę o pracę. Jeśli natomiast byli zatrudnieni na umowę cywilno-prawną, to po założeniu własnej działalności gospodarczej mogą wybrać opodatkowanie liniowe według 19% stawki i świadczyć usługi na rzecz byłego zleceniodawcy, nawet jeśli zakres działalności pokrywa się z czynnościami wykonywanymi w ramach umowy zlecenie czy o dzieło.
