Prowadzę jednoosobową działalność, która rozliczana jest podatkiem liniowym oraz równolegle pracuję na umowę o pracę. Chciałbym w tym roku podatkowym dokonać rozliczenia z żoną, która pracuje na umowę o pracę. Mamy wspólność majątkową. Dodatkowo jesteśmy rodzicami małoletniego dziecka. Czy możliwe jest rozliczenie roczne, gdy oboje jesteśmy zatrudnieni na umowę o pracę, ja prowadzę działalność opodatkowaną podatkiem liniowym i mamy możliwość odliczenia ulgi prorodzinnej?
Jakub, Gryfów
Rozliczenie roczne może być dokonane przez małżonków w sytuacji, gdy posiadali oni wspólność majątkową przez cały rok oraz pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Dodatkowo zgodnie z art. 6 ust. 9 ustawy o PIT małżonkowie nie mogą korzystać w rozliczanym roku podatkowym z różnych form opodatkowania. W związku z tym, że Pańska działalność opodatkowana jest podatkiem liniowym, a przychody z tytułu stosunku pracy opodatkowane są na zasadach ogólnych (skalą podatkową), to zgodnie z ww. przepisem wyklucza to wspólne rozliczenie roczne.
W efekcie za 2022 r. rozliczy się Pan w terminie do 2 maja 2023 roku poprzez złożenie w urzędzie skarbowym 3 formularzy:
PIT-37 – wykazując przychody uzyskane z umowy o pracę Pana małżonki,
PIT-37 – wykazując przychody uzyskane przez Pana z umowy o pracę,
PIT-36L z załącznikiem PIT/B – wykazując przychody z działalności gospodarczej.
Rozliczenie roczne z małżonkiem nie jest możliwe w przypadku, gdy jedno z nich uzyskuje przychody opodatkowane podatkiem liniowym, wskazują również interpretacje indywidualne. Jedną z nich jest interpretacja indywidualna z 6 kwietnia 2017 r. Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, o sygn. 0461-ITPB2.4511.1069.2016.2.NP, w której przeczytać można:
Z treści art. 6 ust. 8 ww. ustawy, bezspornie wynika, że prawa do łącznego opodatkowania dochodów określonych w art. 9 ust. 1 i 1a pozbawieni zostali małżonkowie w sytuacji, gdy w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy art. 30c tej ustawy. W konsekwencji, już sam fakt dokonania wyboru sposobu opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (nawet bez faktycznego ich uzyskania), stanowi przesłankę do utraty możliwości wspólnego opodatkowania dochodów obojga małżonków.
Natomiast odnośnie do skorzystania z ulgi prorodzinnej, to może z niej skorzystać podatnik, który:
wykonywał władzę rodzicielską,
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Dodatkowo należy mieć w tym punkcie na uwadze, że ulgę prorodzinną odliczyć można w sytuacji, gdy jeden z rodziców uzyskuje dochody opodatkowane skalą podatkową oraz w przypadku jednej pociechy drugim warunkiem do spełnienia jest nieprzekroczenie limitu kwotowego dochodów w wysokości 112 000 zł. Dochód brany pod uwagę w limicie obejmuje:
dochody, do których ma zastosowanie skala podatkowa – 12% i 32%. Można tutaj do nich zaliczyć m.in. dochody z umowy o pracę, działalności wykonywanej osobiście, najmu czy emerytur itp.;
dochody określone art. 30b ustawy o PIT wykazywane w PIT-38. Dotyczą one m.in. zbycia akcji, udziałów w spółkach i pochodnych papierów wartościowych oraz praw z nich wynikających;
dochody opodatkowane podatkiem liniowym wykazywane w PIT-36L.
pomniejszone o kwotę składek społecznych zapłaconych bądź potrąconych przez płatników w danym roku, uzyskane przez obydwoje małżonków.
Przykład 1.
Podatnik wraz z żoną (mają wspólność majątkową) wychowuje małoletnie dziecko. Za 2022 rok uzyskali oni odpowiednio dochód po odliczeniu składek społecznych w wysokości:
100 000 zł – z działalności gospodarczej podatnika,
50 000 zł – z umowy o pracę żony,
25 000 zł – z umowy o pracę podatnika.
W związku z tym łączny dochód małżonków wyniósł 175 000 zł. Czy małżonkowie mają prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej?
Nie, ponieważ przekroczyli łącznie limit 112 000 zł.
Przykład 2.
Podatnik wraz z żoną (mają wspólność majątkową) wychowuje małoletnie dziecko. Za 2022 rok uzyskali oni odpowiednio dochód po odliczeniu składek społecznych w wysokości:
40 000 zł – z działalności gospodarczej podatnika,
30 000 zł – z umowy o pracę żony,
22 000 zł – z umowy o pracę podatnika.
W związku z tym łączny dochód małżonków wyniósł 92 000 zł. Czy małżonkowie mają prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej?
Tak, z uwagi że łączny dochód jest niższy małżonkowie mają prawo do ulgi pro rodzinnej.
Warto mieć również na uwadze, że rodzice korzystający z ulgi prorodzinnej mogą w dowolnej, ustalonej przez siebie proporcji odliczyć ulgę, niemniej łączne odliczenie w przypadku pierwszego dziecka nie może przekroczyć 1112,04 zł.
Podsumowując, podatnik zobowiązany będzie do złożenia aż trzech zeznań rocznych (osobne zeznania roczne PIT-37 podatnika i małżonki oraz PIT-36L z tytułu prowadzonej działalności). W sytuacji, gdy nie zostanie przekroczony razem z żoną dochód (po odliczeniu składek społecznych) w wysokości limitu 112 000 zł, małżonkowie będą mogli skorzystać z ulgi prorodzinnej. W przedstawionym przypadku ulgę wskazuje się w proporcji przysługującej małżonkowi (z reguły 50/50) w rozliczeniu rocznym PIT-37 obydwojga małżonków bądź tylko u jednego w pełnej wartości (jest tu dobrowolność) w załączniku PIT/O w części C.
