Podatek liniowy jest jedną z form opodatkowania, która pozwala opodatkować dochód osiągnięty z pozarolniczej działalności gospodarczej jedną stawką - 19%. Stawka ta jest stała i niezależna od wysokości uzyskanego dochodu.
Kto może stosować podatek liniowy?
Niestety, nie każdy może skorzystać z tej metody rozliczania osiągniętych w roku podatkowym dochodów. Z opodatkowania podatkiem liniowym korzystać mogą wyłącznie podatnicy:
- prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą,
- nieświadczący usług na rzecz swojego obecnego lub byłego pracodawcy, które odpowiadają czynnościom wykonywanym dla niego w ramach stosunku pracy w tym samym roku podatkowym. W takim przypadku wybór podatku liniowego będzie możliwy dopiero po roku.
Podatek liniowy - sposób rozliczania
Podatnicy, którzy wybrali podatek liniowy, zobowiązani są do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR). Ewidencja stanowi podstawę ustalania zaliczek na podatek dochodowy.
Podatek liniowy jest łatwy do wyliczenia. Do urzędu skarbowego trafia 19% dochodu, czyli przychodu pomniejszonego o koszty oraz składki ZUS. Możliwe jest również rozliczenie straty poniesionej w latach ubiegłych.
Zaliczki można wpłacać miesięcznie bądź kwartalnie. Zaliczki należy odprowadzać do urzędu skarbowego do 20 dnia miesiąca za okres poprzedni, np. zaliczkę za styczeń należy zapłacić do 20 lutego. Nie ma natomiast obowiązku składania comiesięcznych czy cokwartalnych deklaracji PIT-5L do urzędu skarbowego w trakcie roku. Podatnik jednak do 30. kwietnia zobowiązany jest do złożenia deklaracji PIT-36L za poprzedni rok podatkowy.
Podatek liniowy - plusy i minusy
Za podatkiem liniowym przemawia stała stawka 19%, bez względu na wysokość dochodów uzyskanych w trakcie roku. Dzięki temu podatnik nie ponosi ryzyka, że obejmie go wyższa stawka opodatkowania.
Podatek liniowy jest prosty, przejrzysty, łatwy do wyliczenia. Prostota wyliczenia wynika z faktu, że podatnik nie musi pamiętać o przekroczeniu progu w skali podatkowej czy też konieczności uwzględnienia kwoty zmniejszającej podatek.
Tym samym podatek liniowy to rezygnacja z wielu preferencji, takich jak:
- brak możliwości rozliczenia dochodu wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
- brak kwoty wolnej od podatku,
- brak możliwości odliczenia od dochodu np. darowizny,
- brak możliwości odliczenia od podatku np. ulgi prorodzinnej.
Opodatkowanie podatkiem liniowym to często konieczność złożenia kilku deklaracji rocznie. Dzieje się to w sytuacji, kiedy podatnik prowadzi działalność gospodarczą i jednocześnie pracuje na umowę o pracę, zlecenie czy dzieło. Przychody z powyższych źródeł podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, które należy rozliczyć na odrębnym zeznaniu podatkowym PIT-37. Należy pamiętać, że przy składaniu deklaracji z tytułu stosunku pracy podatnik nie ma prawa połączyć swoich dochodów z dochodami żony/męża. Istnieje jednak możliwość odliczenia ulgi np. na dziecko.
Podatek liniowy - wybór formy opodatkowania
Osoba otwierająca działalność gospodarczą może wybrać liniową formę opodatkowania, wypełniając formularz CEIDG-1.
Natomiast podatnicy, którzy zamierzają zmienić formę opodatkowania, są zobowiązani złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze tej formy. Należy pamiętać, że termin złożenia oświadczenia upływa 20 stycznia po zakończonym roku podatkowym. Podatnicy, którzy w kolejnych latach chcą kontynuować rozliczanie działalności gospodarczej podatkiem liniowym, nie muszą składać już żadnych oświadczeń.
Reasumując, dla jednych podatek liniowy jest korzystny, a dla drugich nie. Dlatego przy podejmowaniu decyzji z jakiej formy opodatkowania skorzystać, pod uwagę należy brać nie tylko przewidywany dochód, ale także możliwość skorzystania z ulg i preferencji podatkowych.
Zdarzają się czasem sytuacje, że pomimo wysokich dochodów, podatek liniowy nie jest opłacalną metodą opodatkowania ze względu na brak możliwości rozliczenia się wspólnie z żoną/mężem. Aspekt ten trzeba mieć w szczególności na uwadze wówczas, gdy współmałżonek jest bezrobotny bądź przebywa na urlopie wychowawczym.
