Stosowanie GTU u klienta biura rachunkowego

Obowiązujące przepisy nakładają obowiązek oznaczania w pliku JPK_V7 – w części ewidencyjnej – konkretnych towarów lub usług kodami GTU. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się, na kim spoczywa obowiązek oznaczania sprzedaży kodami GTU. Czy możliwe jest stosowanie GTU u klienta biura przez księgowego? Odpowiadamy w artykule!

Obowiązek oznaczania dostaw towarów i świadczeń usług kodami GTU

Zgodnie z regułą ogólną wyrażoną w art. 99 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Deklaracje podatkowe zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

1 października 2020 roku wszedł w życie art. 99 ust. 11c ustawy, z którego wynika, że deklaracje podatkowe są składane zgodnie ze wzorem dokumentu elektronicznego, który obejmuje deklarację i jednocześnie ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. 

W myśl wspomnianego art. 109 ust. 3 ustawy o VAT podatnicy (z wyjątkiem zwolnionych z VAT) są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

1. rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
2. kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
3. kontrahentów;
4. dowodów sprzedaży i zakupów.

Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określił, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych. Chodzi tutaj o Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 roku w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. 

Zgodnie z § 10 ust. 3 rozporządzenia w ewidencji należy stosować oznaczenia GTU 1-10 dla dostawy określonych towarów oraz GTU 11-13 dla świadczenia określonych usług.

Podkreślmy też, że kody GTU są stosowane wyłącznie w zakresie ewidencji VAT. Nie ma ustawowego obowiązku podawania kodów GTU na fakturach dokumentujących sprzedaż.

Rodzaje kodów GTU

Zgodnie z treścią rozporządzenia następujące rodzaje towarów oraz usług muszą zostać oznaczone odpowiednią numeracją kodów GTU.

Dostawy towarów:

• napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, piwa oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (CN od 2203 do 2208) – oznaczenie GTU_01;
• towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy – oznaczenie GTU_02;
• olejów opałowych nieujętych w lit. b, olejów smarowych i pozostałych olejów (CN od 2710 19 71 do 2710 19 83 i CN od 2710 19 87 do 2710 19 99, z wyłączeniem smarów plastycznych zaliczonych do kodu CN 2710 19 99), olejów smarowych (CN 2710 20 90) oraz preparatów smarowych (CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją) – oznaczenie GTU_03;
• wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym – oznaczenie GTU_04;
• odpadów – wyłącznie określonych w poz. 79-91 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie GTU_05;
• urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7, 8, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy, a także folii typu stretch określonej w poz. 9 tego załącznika – oznaczenie GTU_06;
• pojazdów oraz części (CN od 8701 do 8708) – oznaczenie GTU_07;
• metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12-25, 33-40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie GTU_08;
• produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych – wyłącznie objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 Ustawy z dnia 6 września 2001 roku – Prawo farmaceutyczne – oznaczenie GTU_09;
• budynków, budowli i gruntów oraz ich części i udziałów w prawie własności, w tym również zbycia praw, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy – oznaczenie GTU_10.

Świadczenie usług:

• w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych – oznaczenie GTU_11;
• o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, w tym doradztwa prawnego i podatkowego oraz doradztwa związanego z zarządzaniem (PKWiU 62.02.1, 62.02.2, 66.19.91, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19), w zakresie rachunkowości i audytu finansowego (PKWiU 69.20.1, 69.20.2), prawnych (PKWiU 69.1), zarządczych (PKWiU 62.03, 63.11.12, 66.11.19, 66.30, 68.32, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1), firm centralnych (PKWiU 70.1), marketingowych lub reklamowych (PKWiU 73.1), badania rynku i opinii publicznej (PKWiU 73.2), w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU 72) oraz w zakresie pozaszkolnych form edukacji (PKWiU 85.5) – oznaczenie GTU_12;
• transportowych i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1) – oznaczenie GTU_13.

Stosowanie GTU u klienta biura rachunkowego

Przedsiębiorcy w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej korzystają z pomocy biur księgowych odnośnie do wypełniania i przesyłania deklaracji podatkowych. Dotyczy to również obowiązków związanych z deklaracjami VAT. 

Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 19 maja 2021 roku (nr 0113-KDIPT1-3.4012.25.2021.3.ALN): „Przepis ten obowiązuje od 1 października 2020 roku i obliguje czynnych podatników podatku VAT do wykazywania w ewidencji sprzedaży dostawy określonych wyrobów. Dodatkowo należy zauważyć, że za okresy od października 2020 roku podatnicy VAT czynni są obowiązani przesyłać za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję prowadzoną na potrzeby podatku od towarów i usług, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji (o czym stanowi art. 109 ust. 3b ustawy)”.

Zwróćmy zatem uwagę, że obowiązek oznaczania towarów i usług kodami GTU spoczywa na podatniku.

Osoby prowadzące księgowość nie muszą posiadać specjalistycznej wiedzy w zakresie kwalifikowania towarów czy też usług do danych kodów GTU. 

Nie ma również przepisu prawnego, który nakładałby na biura księgowe obowiązek stosowania kodów GTU zamiast podatnika.

W konsekwencji, chociaż biura rachunkowe mogą wziąć na siebie obowiązek sporządzania i przesyłania plików JPK VAT, to jednak klienci, będący podatnikami VAT, nie mogą wymagać oznaczania towarów oraz usług kodami GTU. Taka powinność spoczywa bowiem na samym podatniku.