Ulga na złe długi to procedura, która umożliwia czynnym podatnikom VAT “odzyskać” podatek należny z faktur, które nie zostały terminowo opłacone. To nie tylko korzyść dla sprzedawcy, ale również obowiązek po stronie dłużnika. Skorzystanie z ulgi na złe długi jest możliwe dopiero po spełnieniu odpowiednich warunków. Już od lipca br. wchodzą zmiany - na korzyść podatnika, które dotyczą warunków umożliwiających skorzystanie z ulgi!
Ulga na złe długi do końca czerwca 2015
Ulga na złe długi dotyczy wierzytelności, które nie zostały opłacone w terminie 150 dni od dnia, w którym upłynął termin płatności określony na fakturze sprzedaży lub w umowie. Są to tzw. wierzytelności uprawdopodobnione. Aby możliwe było skorzystanie z ulgi na złe długi, zgodnie z aktualnymi zasadami powinny zostać spełnione następujące warunki:
- dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
- na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty:
- wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako czynni podatnicy VAT,
- dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
- od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
| Podatnik - osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. |
Korekta podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu ulgi na złe długi powinna zostać dokonana w deklaracji VAT za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia terminu płatności faktury ub umowy.
Ulga na złe długi po stronie dłużnika
Dłużnik, który nie uregulował płatności w terminie 150 dni od upływu terminu płatności z faktury lub umowy, a odliczył podatek naliczony z tytułu zakupu, ma obowiązek skorygować odliczony podatek wynikający z dokumentu zakupu. Korekta powinna zostać dokonana w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia wyznaczonego terminu płatności.
Jeżeli dłużnik ureguluje należność w terminie do ostatniego dnia okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności należności, wówczas nie ma obowiązku korygowania wcześniej odliczonego podatku naliczonego z tytułu zakupu.
Ulga na złe długi podmioty powiązane
W sytuacji, gdy do transakcji dochodzi pomiędzy podmiotami wymienionymi w art. 32 ust. 2-4 ustawy, czyli tzw. podmiotami powiązanymi, wierzyciel nie może skorzystać z ulgi na złe długi w przypadku nieuregulowania należności przez dłużnika.
| Art. 32 ust. 2-4 ustawy o VAT 2. Związek, o którym mowa w ust. 1, istnieje, gdy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów. 3. Przez powiązania rodzinne, o których mowa w ust. 2, rozumie się małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia. 4. Przez powiązania kapitałowe, o których mowa w ust. 2, rozumie się sytuację, w której jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem. |
Ulga na złe długi od lipca 2015 - dłużnik w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji
Aktualnie jednym z warunków skorzystania z ulgi na złe długi przez wierzyciela jest to, aby dłużnik nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Przepisy uniemożliwiają wierzycielowi skorzystanie z ulgi na złe długi w sytuacji, gdy dłużnik jest w trakcie ww. zdarzeń, podczas gdy dłużnik mimo tego ma obowiązek dokonać korekty podatku naliczonego z tytułu nieopłaconego zobowiązania.
Od lipca br. ustawodawca wprowadza zmianę w tym zakresie, dodając w art. 89b ust. 1b do ustawy, na mocy którego dłużnik nie będzie musiał korygować odliczonego wcześniej podatku naliczonego z faktury, jeżeli na koniec miesiąca, w którym upływa 150 dzień od upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji. Takie stanowisko już w 2014 roku przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 1 lipca 2014 r., sygn. akt I FSK 641/14 podkreślając, że dłużnik powinien być zobowiązany do dokonania stosownej korekty VAT jedynie wtedy, gdy takiej korekty dokonał równolegle wierzyciel.
Ulga na złe długi od lipca 2015 - podmioty powiązane
Od lipca br. znacząca zmianą będzie również to, że z ulgi na złe długi będzie można korzystać, nawet jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4 ustawy o VAT. Co oznacza, że fakt, iż podmioty są ze sobą powiązane rodzinnie lub z tytułu przysposobienia, kapitałowo, majątkowo lub w ramach stosunku pracy - nie będzie stanowił przeszkody do skorzystania z ulgi na złe długi. Uchylono bowiem Art. 89a ust. 7.
Ulga na złe długi a wierzytelności powstałe przed dniem 1 lipca 2015
Do wierzytelności, które powstały przed 1 lipca, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona po 31 grudnia 2012, mogą mieć zastosowanie przepisy zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem.
