Podmioty dokonujące sprzedaży towarów chcą, aby one były odpowiednio wyeksponowane. W praktyce od tego, gdzie znajdują się produkty, zależy wielkość sprzedaży. Powyższe jest szczególnie ważne, gdy podmioty dokonują sprzedaży w marketach. Odpowiednie wyeksponowanie produktu w takim miejscu decyduje o jego sprzedaży. Jak powinna zostać zatem opodatkowana usługa ekspozycji produktów w marketach? Odpowiadamy w artykule!
Moment powstania obowiązku podatkowego
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.
Generalna zasada wynikająca z treści art. 19a ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z tą regulacją podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi i co do zasady zostanie rozliczony za ten okres rozliczeniowy. Ustawa o VAT nie definiuje tego momentu ani w żaden sposób nie precyzuje, jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Wskazać jednak należy, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter. Z kolei o charakterze i o dacie wykonania tej usługi decydują strony umowy cywilnoprawnej, chyba że moment ten jest określany przez obowiązujący przepis prawa regulujący zasady wykonywania danego rodzaju dostaw i usług.
Ponadto stosownie do art. 353 ustawy – Kodeks cywilny strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego.
W myśl art. 19a ust. 3 ustawy usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
W praktyce firmy zajmujące się eksponowaniem towarów w marketach zawierają ze sprzedawcami długoterminowe umowy.
Umowy te, poza eksponowaniem towarów, dotyczą także innych usług marketingowych zwiększających sprzedaż.
Przykład 1.
Spółka produkująca sprzęt AGD zawarła umowę na wypromowanie swoich towarów w marketach w całym kraju. W ramach umowy produkty mają być odpowiednio wyeksponowane w marketach. Ponadto mają być prowadzone akcje marketingowe np. promocje, które dodatkowo zwiększą sprzedaż. Umowa została zawarta na rok. Okres rozliczeniowy to jeden miesiąc. Termin płatności to 10. dzień po miesiącu rozliczeniowym. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w tym przypadku?
W naszym przypadku obowiązek podatkowy powstaje w terminie płatności zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT.
Usługa ekspozycji produktów a rozliczenie na gruncie VAT
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Natomiast kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Z kolei w art. 88 ustawy VAT wskazano przypadki, w których prawo do odliczenia jest ex lege wyłączone.
Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że prawo do odliczenia przysługuje, gdy są spełnione tzw. pozytywne przesłanki odliczenia, tj.:
- odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz
- towary lub usługi, z których tytułu nabycia podatek został naliczony, będą wykorzystywane przez tego podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych oraz gdy nie zachodzą żadne przesłanki wyłączające prawo do odliczenia wskazane w art. 88 ustawy VAT, czyli tzw. negatywne przesłanki odliczenia.
Co istotne, odnośnie do przesłanki związku pomiędzy dokonywanymi zakupami a wykonywanymi przez nabywcę czynnościami opodatkowanymi należy wskazać, że przepisy ustawy VAT nie precyzują, jakiego rodzaju związek musi to być, aby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia VAT.
W praktyce przyjmuje się, że związek ten może być zarówno bezpośredni, np. wydatek na nabycie towaru, który następnie zostanie przez podatnika odsprzedany, jak i pośredni, np. zakup usługi reklamowej.
Przykład 2.
Spółka nabywa usługi mające na celu wsparcie i koordynację jej działań promocyjnych, które są podejmowane, aby kształtować pozytywny wizerunek spółki oraz jej towarów wśród konsumentów bądź innych adresatów usług promocyjnych. Jedną w usług jest wystawianie specjalnych stojaków z towarami w marketach. Tym samym spółka nabywa usługę reklamową polegającą na wyeksponowaniu jej towarów w marketach. W związku z tym zastanawia się, czy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej usługę wyeksponowania towarów w marketach.
Zakupiona usługa ma kształtować pozytywny wizerunek spółki oraz jej towarów wśród konsumentów bądź innych adresatów. W następstwie tych działań spodziewany jest znaczący wzrost sprzedaży produktów. W naszym przypadku związek nabywanej usług z czynnościami opodatkowanymi, tj. sprzedażą produktów, jest oczywisty.
Tym samym podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej nabycie usługi związanej z eksponowaniem towarów w marketach.
Tutaj należy przypomnieć, że usługi wspierające sprzedaż nie zostały przez ustawodawcę wymienione w art. 88 ust. 1 ustawy o VAT wskazującym na czynności niedające ich nabywcy prawa do odliczenia VAT.
Ponadto podatnik rozliczy usługę dopiero w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.
W przypadku zakupionej usługi podatnik musi więc ustalić moment powstania obowiązku podatkowego oraz otrzymać fakturę, aby mógł odliczyć podatek naliczony.
Podsumowując, podatnicy chcący sprzedawać swoje produkty i towary w dużych sieciach handlowych, muszą odpowiednio zadbać o promocję. Jedną z najpopularniejszych form jest eksponowanie towarów w marketach. Taka forma promocji pozwala na odliczenie podatku naliczonego z faktury dokumentującej nabycie takiej usługi.
