Prowadząc biznes, przedsiębiorca myśli o zabezpieczeniu swojego dorobku i zapewnieniu ochrony swojego sprzętu czy lokalu. Usługi firmy ochroniarskiej nie należą jednak do najtańszych, więc przedsiębiorca decyduje się na zapewnienie ochrony we własnym zakresie. Czy ochraniając samodzielnie mienie swojej działalności i posiadając pozwolenie na broń, podatnik ma prawo do ujęcia wydatku na zakup broni w kosztach podatkowych prowadzonej działalności gospodarczej?
Czym jest koszt podatkowy i na jakiej podstawie kwalifikować koszty?
Za koszt uzyskania przychodów uznaje się wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu, które nie zawierają się w katalogu kosztów określonych w art. 23 ustawy o PIT. Katalog ten określa wydatki, które bezwzględnie nie mogą stanowić kosztu podatkowego.
„Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23”.
Zakup broni jako koszt podatkowy w prowadzonej działalności gospodarczej
Istotną kwestią przy tego rodzaju wydatku jest profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem. Potwierdzenie tego można znaleźć w interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2017 roku o sygn. 3063-ILPB1-3.4511.12.2017.2.AK, w której czytamy:
„[…] nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, a jedynie ten wydatek, który pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodów. Każdorazowo, wydatek (mający być kosztem podatkowym) należy oceniać mając na uwadze racjonalność jego poniesienia oraz jego powiązanie z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą ukierunkowaną na uzyskiwanie przychodów. Wydatek, aby mógł stać się kosztem podatkowym, powinien przynajmniej potencjalnie wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z danej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u danego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika, a także uwzględniać ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku”.
Świadczenie usług ochroniarskich i strzelnica a zakup broni
Firma zajmująca się świadczeniem usług ochroniarskich bez większych przeciwwskazań mogłaby ująć zakup broni w kosztach firmowych, ponieważ jest to niezbędny element do ochrony mienia czy ludzi. Podobnie byłoby w przypadku działalności strzelniczej, gdzie podmioty mogą wykupić usługę strzelania np. z wykwalifikowanym instruktorem. Zatem w takich przypadkach istnieje związek poniesionego wydatku z osiągniętym przychodem w działalności gospodarczej.
Przykład 1.
Pan Janusz i pani Magdalena są wspólnikami spółki cywilnej, która świadczy usługi ochrony mienia i ludzi. Do prowadzonej działalności zakupiono dwie bronie. Czy wydatek na zakup broni może stanowić koszt podatkowy?
Kiedy prowadzimy firmę ochroniarską, zakup broni przyczynia się do osiągnięcia przychodów, zatem wydatek jest zasadny i można fakturę za zakup broni ująć w kosztach podatkowych.
Zabezpieczenie mienia w przypadku mikroprzedsiębiorców a zakup broni
Więcej wątpliwości wzbudza kwestia zakupu broni w przypadku prowadzenia działalności, której profil nie wymaga jej zakupu. Przy działalności z zakresu usług np. informatycznych, finansowych czy medycznych, gdzie podatnik chce samodzielnie ochraniać lokal, tego typu wydatek mógłby być potraktowany przez organy podatkowe jako niestanowiący kosztów uzyskania przychodów. Kwestia ta nie jest jednak jednoznaczna, a organy zajmują różne stanowiska w indywidualnych interpretacjach podatkowych.
Negatywne stanowisko dotyczące możliwości zaliczenia wydatku związanego z zakupem broni znajdziemy w interpretacji Urzędu Skarbowego w Zabrzu z 17 stycznia 2005 roku o sygnaturze USPD1/415/59/2005/I/JF, w którym czytamy:
„[…] w przypadku podatnika świadczącego usługi stomatologiczne, brak jest możliwości zaliczenia wydatku na zakup broni do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 poz. 176 z 2000 r. ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem art. 23. Aby zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej, pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. W przedstawionym przypadku związek taki nie zachodzi”.
Odmienne stanowisko można natomiast znaleźć w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 lutego 1998 roku o sygnaturze akt I SA/Ka 1241/96, gdzie możemy przeczytać:„[…] można uznać, że zakup tej broni wiązał się z działalnością gospodarczą spółki cywilnej »P.«. Nie należy bowiem zapominać, że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej i w jej imieniu działają wspólnicy. Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące uzyskiwania pozwolenia na broń i handlu bronią zakup przez Zofię M. pistoletu gazowego należy uznać, w tym indywidualnym przypadku, za uzasadniony z punktu widzenia kosztów uzyskania przychodu spółki cywilnej”.
Przykład 2.
Pan Jarosław prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w której ramach świadczy usługi medyczne. W celu ochrony gabinetu zakupił broń. Czy wydatek ten może ująć w kosztach podatkowych?
Stanowiska organów podatkowych w tej sprawie nie są jednoznaczne. Urzędy skarbowe mogą zakwestionować koszt, jakim jest zakup broni. W związku z tym dla pewności należałoby wystąpić o interpretację indywidualną.
Reasumując, zaliczenie wydatków na zakup broni do kosztów firmowych i pozostałych związanych z tym wydatków zależne jest od wielu czynników, a przede wszystkim od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Aby mieć pewność, że koszt został zasadnie zakwalifikowany, najbezpieczniejszym wyjściem będzie przed poniesieniem wydatku zwrócenie się o wydanie interpretacji indywidualnej, która będzie uwzględniała specyfikę prowadzonej działalności oraz będzie dodatkowym narzędziem potwierdzającym zasadność zaliczenia wydatku do kosztów w przypadku ewentualnej kontroli skarbowej. Nie należy również zapominać, że wydatki zaliczone do kosztów firmowych muszą być z nią związane i to na przedsiębiorcy ciąży obowiązek wykazania tego związku przed organami podatkowymi.
