Czym jest interpretacja podatkowa? Wyjaśniamy istotne kwestie tego zagadnienia dla przedsiębiorców – klasyfikacja interpretacji, zastosowanie oraz możliwość odmowy. Przedsiębiorco, dowiedz się więcej i zadbaj o swoje sprawy podatkowe.
W rozdziale 1a Ordynacji podatkowej (dalej: OrdPU) uregulowano instytucję interpretacji podatkowej jako rozwiązanie, które ma pomóc podatnikom w stosowaniu przepisów podatkowych. Art. 14a § 1 OrdPU stanowi, że Minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, w szczególności:
- dokonując ich interpretacji, z urzędu lub na wniosek (interpretacje ogólne);
- wydając z urzędu ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów (objaśnienia podatkowe) – przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Klasyfikacja interpretacji
Interpretacje dzielą się na dwa rodzaje: ogóle i indywidualne. Pierwsze z nich to wydawane przez Ministra Finansów interpretacje ogólne (art. 14a OrdPU), a drugie to interpretacje indywidualne (art. 14b § 1 OrdPU), wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Interpretacje indywidualne wiążą się z uprawnieniem podatnika (płatnika, inkasenta) do żądania od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej udzielenia pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach.
Wniosek o wydanie interpretacji ogólnej
Główną różnicę stanowi to, że wniosek podatnika o wydanie interpretacji ogólnej nie jest żądaniem, które powoduje po stronie Ministra Finansów obowiązek jej wydania. Jest to sposób zasygnalizowania problemu powstałego np. poprzez rozbieżność prezentowanych przez organy podatkowe stanowisk.
Sam wniosek o wydanie o wydanie interpretacji ogólnej powinien zawierać uzasadnienie konieczności wydania interpretacji ogólnej.
Wniosek o wydanie interpretacji ogólnej powinien zawierać takie elementy jak:
- przedstawienie zagadnienia oraz wskazanie przepisów prawa podatkowego wymagających wydania interpretacji ogólnej;
- wskazanie niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach oraz interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe w takich samych stanach faktycznych lub zdarzeniach przyszłych oraz w takich samych stanach prawnych.
Interpretacja indywidualna
Interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są przez Krajową Informację Skarbową. Postępowanie w sprawie tym zakresie rozpoczyna się wskutek złożenia wniosku bezpośrednio do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Wniosek o wydanie interpretacji, który ma postać formularza (druk ORD-IN) może złożyć:
- osoba fizyczna;
- osoba prawna;
- inny podmiot, do którego działalności ma zastosowanie prawo podatkowe.
Co więcej, o wydanie interpretacji może wystąpić również grupa podatników. Sam wniosek można złożyć osobiście, listownie oraz w formie elektronicznej, czyli za pośrednictwem ePUAP - przez podpisanie wniosku profilem zaufanym.
Warunek przedstawienia wyczerpującego stanu faktycznego
Stosownie do dyspozycji art. 14b § 3 OrdPU składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Wyczerpująco przedstawiony (zaistniały bądź przewidywany) stan faktyczny to taki, na podstawie którego można w sposób pewny i nieuzasadniający żadnych przedmiotowych wątpliwości udzielić informacji w zakresie możliwości zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w razie potrzeby dokonując także operatywnej wykładni adekwatnych do niego przepisów (zob. wyr. NSA z 27.5.2015 r., II FSK 1201/13, Legalis).
Dokładna realizacja tego warunku ma istotne znacznie, ponieważ organ jest związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym. Organ nie jest uprawniony do jakiegokolwiek ingerowania w stan faktyczny przedstawiony we wniosku o interpretację (wyr. WSA w Gdańsku z 27.4.2011 r. I SA/Gd 140/11, Legalis). W przypadku braków w tym zakresie organ może wystosować żądanie uzupełnienia braków formalnych pisma w zakresie elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. W takim przypadku organ nie może żądać od wnioskodawcy modyfikowania stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji, ani oceny prawnej stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) (wyr. WSA w Krakowie z 19.2.2014 r. I SA/Kr 1803/13, Legalis).
Wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego ma istotne znaczenie z punktu widzenia skutków prawnych interpretacji prawa podatkowego, która go dotyczy. Zastosowanie się przez podatnika do interpretacji wydanej w odniesieniu do stanu faktycznego odbiegającego od stanu rzeczywiście zaistniałego nie chroni bowiem podatnika na zasadach wynikających z art. 14k oraz art. 14m OrdPU.
Oświadczenie do wniosku
Drugim formalnym elementem wniosku o interpretację jest oświadczenie – składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Oświadczenie zawiera informację, iż elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz, że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta, co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego bądź organu kontroli skarbowej.
W razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja podatkowa - indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 OrdPU). Złożenie prawidłowego oświadczenia jest konieczne, gdyż zgodnie z treścią art. 14 b ust 5 Ord PU, nie wydaje się interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego, które w dniu złożenia wniosku o interpretację są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu celno-skarbowego albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu.
Dowód wniesienia opłaty
Do wniosku należy dołączyć dowód wniesienia opłaty od wniosku w wysokości 40 zł. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.
Gdy wniosek o interpretację nie spełnia wymogów
W przypadku gdy wniosek nie spełnia wymogów przewidzianych prawem (np. brak wniesienia opłaty w określonym terminie (7 dni od złożenia wniosku), brak przedstawienia wyraźnego i konkretnego opisu stanu faktycznego), organ powinien wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braków we wniosku. W przypadku nieuzupełnienia wniosku w terminie siedmiu dni, organ pozostawi go pozostawi go bez rozpatrzenia.
Termin odpowiedzi
Czas oczekiwania na wydanie interpretacji może wynieść do 3 miesięcy. W niektórych przypadkach może on ulec wydłużeniu na skutek wezwania podatnika przez organ skarbowy w celu uzupełnienia braków formalnych wniosku. W wydanej interpretacji zawarty zostanie wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny.
Organ może odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie. W razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Ponadto interpretacja podatkowa - indywidualna zawiera pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
Ochrona podatnika
Interpretacja indywidualna nie ma mocy wiążącej ani wobec podatnika, ani wobec organu podatkowego. Nawet jeżeli wydana interpretacja w całości potwierdza stanowisko prawne podatnika, nie ma on obowiązku stosowania się do jej treści. To od jego woli zależy, czy będzie postępował zgodnie z jej treścią. Pomimo tego, daje ona ochronę podatnikowi, który się do niej zastosował. Stosownie do dyspozycji art. 14k § 1 OrdPU zastosowanie się do interpretacji indywidualnej:
- przed jej zmianą;
- przed stwierdzeniem jej wygaśnięcia;
- przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną;
- w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej;
– nie może szkodzić wnioskodawcy.
Co więcej, jeżeli interpretacja nie zostanie uwzględniona przez organ podatkowy, nie będzie możliwe pociągnięcie podatnika do odpowiedzialności karnej skarbowej. Nie zostaną również naliczone odsetki za zwłokę.
Odmowa wydania interpretacji
Zgodnie z treścią art. 14b § 5 OrdPU nie wydaje się interpretacji indywidualnej w przypadku, gdy miałaby ona dotyczyć stanu faktycznego, który – w dniu złożenia wniosku – był przedmiotem:
- postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej;
- rozstrzygnięcia co do istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego.
Organ odmawia, w formie postanowienia, wydania interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą:
- stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 lub
- być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści lub
- stanowić nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.).
Organ może także odmówić wydania interpretacji poprzez sporządzenie postanowienia o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanych we wniosku ma zastosowanie interpretacja ogólna, z jednoczesnym stwierdzeniem bezprzedmiotowości wniosku (art. 14b § 5a OrdPU). Takie postanowienie jest wydawane, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiada zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym. Wówczas w postanowieniu wskazuje się oznaczenie interpretacji ogólnej wraz z podaniem miejsca jej publikacji. Na wydane postanowienie przysługuje zażalenie.
Dodatkową podstawą do odmowy wydania interpretacji została wprowadzona w związku z wejściem w życie przepisów dot. wydawania wiążących informacji stawkowych. Jak stanowi art. 14 b ust. 1a OrdPU w zakresie objętym wiążącymi informacjami stawkowymi, o których mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, nie wydaje się interpretacji indywidualnych. Wiążące informacje stawkowe mają na celu zapewnienie podatnikom i organom podatkowym większej pewność co do prawidłowości zastosowanych stawek podatku VAT do dostawy, importu, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług.
Skarga do sądu
Należy podkreślić, że wnioskującemu przysługuje prawo wniesienia skargi na interpretację do sądu administracyjnego, co wynika m.in. z art. 14c § 3 OrdPU w zakresie, którego interpretacja indywidualna ma zawierać pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
Podstawa prawna:
-
ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.);
-
ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U.2019.900 t.j.);
-
orzeczenie NSA z 27.5.2015 r., II FSK 1201/13, Legalis;
-
orzeczenie WSA w Krakowie z 19.2.2014 r. I SA/Kr 1803/13, Legalis);
-
orzeczenie WSA w Gdańsku z 27.4.2011 r. I SA/Gd 140/11, Legalis.
