Niejednokrotnie zdarza się tak, że przedsiębiorca chce wprowadzić do majątku firmy swój prywatny samochód. Kiedy będzie stanowił środek trwały? Jak wprowadzić samochód stanowiący współwłasność? Jak ustalić jego wartość początkową? Sprawdźmy.
Samochód jako środek trwały
Samochód może stanowić środek trwały firmy pod warunkiem, że spełni wszystkie poniższe warunki, tzn.:
- stanowi własność lub współwłasność podatnika,
- wytworzony został lub nabyty we własnym zakresie,
- jest kompletny i zdatny do użytku,
- będzie użytkowany do celów działalności gospodarczej lub oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu
- o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż 1 rok. Definicja ta wynika z art. 22a ust. 1 ustawy o PIT.
Jak przekazać prywatny samochód na cele działalności?
Przedsiębiorca przekazujący prywatny majątek na cele związane z działalnością gospodarczą musi przygotować stosowane oświadczenie, które powinno zawierać:
- datę,
- miejsce wystawienia,
- oświadczenie o prawie do własności rzeczy (właściciel/współwłaściciel),
- określenie składnika majątku (nazwa, rodzaj itp., w przypadku np. samochodu będzie to marka, rocznik, nr identyfikacyjne) oraz wszelkie inne dane umożliwiające wprowadzenie środka trwałego do ewidencji oraz właściwe określenie stawki amortyzacyjnej,
- datę przekazania składnika majątku na potrzeby działalności,
- wartość początkową przekazanego składnika majątku,
- podpis właściciela.
Pobierz gotowy wzór oświadczenia o przekazaniu prywatnych przedmiotów na cele działalności
Samochód stanowiący współwłasność - ustalenie wartości początkowej
Jak wynika z art. 22g ust. 11 ustawy o PIT, w sytuacji gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Co istotne zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.
Ustalając wartość początkową samochodu stanowiącego współwłasność, co do zasady należy zastosować powyższy przepis.
Dodatkowe informacje dotyczące wyceny środka trwałego zostały omówione w artykule: Wycena wartości środków trwałych
Samochód stanowiący współwłasność a amortyzacja
Zasadniczą stawką amortyzacyjną zarówno dla samochodów osobowych, jak i ciężarowych jest 20% przy zastosowaniu metody liniowej. Okres amortyzacji wynosi wówczas 5 lat.
W przypadku nabycia samochodu używanego istnieje możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji w maksymalnej wysokości 40%. W konsekwencji okres amortyzacji wyniesie 2,5 roku. Środek trwały można uznać za używany, jeżeli podatnik udowodni, że przed jego nabyciem był on wykorzystywany co najmniej przez okres 6 miesięcy. Do końca 2018 roku w kosztach przedsiębiorca nie mógł ująć odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania.
Aby obliczyć okres amortyzacji środka trwałego, odpisy amortyzacyjne powinny obejmować również część nie stanowiącą kosztów uzyskania przychodu, czyli powyżej 150 000 zł. Niezależnie od wartości samochodu osobowego, amortyzacji podlega cała wartość początkowa samochodu, ale do kosztów będzie trafiać tylko część do limitu 150 000 zł. Amortyzacja rozpoczyna się od miesiąca następnego po miesiącu oddania środka trwałego do używania.
Samochód stanowiący współwłasność - rozliczenie kosztów polisy
Zdaniem organów podatkowych podatnik będący współwłaścicielem samochodu w ciężar kosztów może zaliczyć jedynie (analogicznie jak w przypadku odpisów amortyzacyjnych) wartość składek w wysokości odpowiadającej jego udziałowi we własności pojazdu. Dotyczy to zarówno polis obowiązkowych, jak i dobrowolnych.
W indywidualnej interpretacji podatkowej o sygn. IPTPB1/415-99/11-3/KSU, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 11 października 2011 r., stwierdził on:
(...) Analogicznie przedstawia się sytuacja z możliwością zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu. Wskazać bowiem należy, iż do zapłaty składek na ubezpieczenie samochodu obowiązany jest ubezpieczający tj. właściciel samochodu. Wydatek ten nie jest przy tym uzależniony od faktycznej eksploatacji samochodu, ale wynika z faktu posiadania tytułu prawnego do pojazdu dopuszczonego do ruchu drogowego. Zatem, mając na uwadze, iż wskazany we wniosku samochód stanowi współwłasność Wnioskodawcy i Jego ojca (udziały we współwłasności Wnioskodawcy - 19/20), to w wysokości odpowiadającej temu udziałowi składki na jego ubezpieczenie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej (...).
Samochód stanowiący współwłasność - podsumowanie
Współwłaściciel | Małżonek | Inna osoba/podmiot |
Zgoda współwłaściciela na użytkowanie samochodu w firmie | Tak, jest wymagana. | Tak, jest wymagana. |
Wprowadzenie do firmy | Oświadczenie, faktura, umowa, darowizna. | Oświadczenie, faktura, umowa, darowizna. |
Wartość początkowa | Pełna wartość samochodu, pod warunkiem wspólności majątkowej małżonków, pod warunkiem że nie jest użytkowany w odrębnych działalnościach małżonków. | Proporcjonalna do udziałów we współwłasności. |
Rozliczenie kosztów polisy | Pełna wartość polisy pod warunkiem wspólności majątkowej. W przypadku używania pojazdu w odrębnych działalnościach małżonków - proporcjonalnie. | Proporcjonalnie do udziałów we współwłasności. |
Sprzedaż samochodu stanowiącego współwłasność | Przy wspólności majątkowej wystawienie faktury na 100% wartości. W sytuacji gdy samochód jest używany w odrębnych działalnościach małżonków, każdy z nich wystawia fakturę na swoją część. W sytuacji gdy małżonków nie łączy wspólność majątkowa, wówczas przedsiębiorca na swoją część wystawia fakturę. Na pozostałą część sporządzana jest umowa. | Przedsiębiorca na swoją część wystawia fakturę. Na pozostałą część sporządzana jest umowa. |
