Ryczałt od dochodów spółek to stosunkowo nowa forma opodatkowania dostępna od 2021 roku z późniejszymi modyfikacjami. Wyjaśniamy, jakie obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze ma spółka gdy ma miejsce zmiana formy opodatkowania na estoński CIT.
Zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem
Ryczałt od dochodów spółek ma charakter fakultatywny, co oznacza, że ewentualny wybór estońskiego CIT jako formy opodatkowania należy do podatników, jednak aby skorzystać z tego rozwiązania, podatnicy muszą spełnić ustawowe warunki określone w art. 28j ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Decydując się na zmianę formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek, czyli tzw. estoński CIT, należy pamiętać o dopełnieniu wszelkich formalności związanych ze zmianą formy opodatkowania.
Zmiana formy opodatkowania na estoński CIT – obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze
Jednym z podstawowych obowiązków spółki dokonującej zmiany formy opodatkowania na estoński CIT zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest złożenie odpowiedniego zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem, według ustalonego wzoru, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Składają je podatnicy prowadzący działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, o których mowa w art. 28j ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zawiadomienie składane jest na druku ZAW-RD – Zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Aktualnie obowiązuje 2. wersja zawiadomienia. Druk ZAW-RD(2) jest dostępny na stronie Ministerstwa Finansów pod adresem: ZAW-RD.
ZAW-RD złożone przed datą sporządzenia śródrocznego sprawozdania finansowego – interpretacje indywidualne i wyrok WSA
Interpretacja indywidualna (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.30.2023.1.ASK) z 14 marca 2023 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dotyczyła zmiany formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek w trakcie roku podatkowego.
Wnioskodawca (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) podjął decyzję o przejściu na estoński CIT, począwszy od 1 lipca 2022 roku. W związku z tym 30 czerwca 2022 roku spółka złożyła zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD), w którym wskazała okres opodatkowania ryczałtem od 1 lipca 2022 roku do 31 grudnia 2025 roku. Kolejno w lipcu 2022 roku doszło do zamknięcia ksiąg, a następnie sporządzenia śródrocznego sprawozdania finansowego. Wnioskodawca zadał pytanie, czy zawiadomienie o przejściu na estoński CIT w trakcie przyjętego roku podatkowego (ZAW-RD) może zostać złożone przed datą sporządzenia śródrocznego sprawozdania finansowego, o którym mowa w art. 28j ust. 5 ustawy CIT.
Dyrektor Informacji Skarbowej nie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, stwierdzając, że sprawozdanie finansowe sporządzone na dzień zmiany formy opodatkowania nie jest tożsame ze sprawozdaniem rocznym. Zdaniem organu podatkowego, aby zmienić formę opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek od 1 lipca 2022 roku, należy najpierw zamknąć księgi rachunkowe i sporządzić sprawozdanie finansowe, a następnie złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD). W związku z tym zawiadomienie o przejściu na estoński CIT w trakcie przyjętego roku podatkowego nie może zostać złożone przed datą sporządzenia śródrocznego sprawozdania finansowego, o którym mowa w art. 28j ust. 5 ustawy o CIT.
Takie samo stanowisko zaprezentowane zostało w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 15 marca 2023 roku (sygn. 0114-KDIP2 2.4010.40.2023.1.AS). W ocenie organu podatkowego, aby zawiadomienie składane przed rozpoczęciem nowego (niepełnego) roku podatkowego stało się skuteczne, spółka powinna najpierw zamknąć księgi rachunkowe i sporządzić sprawozdanie finansowe, a następnie złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD). Zdaniem Dyrektora KIS nie można uznać, że złożone przez spółkę w trakcie roku podatkowego zawiadomienie o wyborze opodatkowania (ZAW-RD) jest skuteczne, bo do wywarcia pożądanego efektu wymaga spełnienia przesłanek z art. 28j ust. 5 ustawy o CIT. W wyroku dotyczącym tej interpretacji z 29 sierpnia 2023 roku (sygn. III SA/Wa 1335/23) – Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, zaskarżona interpretacja indywidualna nie narusza bowiem przepisów prawa.
Fragment wyroku:
Pamiętać również należy, że jednocześnie z obowiązkiem zamknięcia ksiąg rachunkowych powstaje obowiązek rozliczenia się z podatku CIT (klasycznego) i złożenia zeznania CIT-8 za rok podatkowy poprzedzający opodatkowanie estońskim CIT. Przejście na estoński CIT w trakcie roku podatkowego jest możliwe, może być nieco problematyczne, jednak jest to uprawnienie Strony, z którego może, ale nie musi skorzystać.
Reasumując, Spółka przechodząca na CIT estoński w trakcie roku musi najpierw zamknąć księgi i sporządzić sprawozdanie finansowe. Zawiadomienie o zmianie składa do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku, w którym będzie objęta ryczałtem, przy czym zawiadomienie musi korelować czasowo z dokonaniem pozostałych czynności – zamknięciem ksiąg i sporządzenia sprawozdania”.
Złożenie zawiadomienia przed upływem roku podatkowego – kiedy możliwe?
Co do zasady zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek może być złożone na druku ZAW-RD, powinno być zatem złożone w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem. Od tej zasady jest jednak wyjątek, zawiadomienie ZAW-RD może zostać złożone przed rozpoczęciem nowego, niepełnego roku podatkowego, jednak tylko wtedy, gdy podatnik spełni określone warunki. Zawiadomienie to może zostać złożone również przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem podatnik zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem. Trzeba mieć na uwadze, że zamknięcie ksiąg rachunkowych wiąże się wówczas także z obligatoryjnym rozliczeniem się z podatku CIT klasycznego i złożenia zeznania CIT-8.
Podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem. Przepis ust. 1 pkt 7 stosuje się odpowiednio.
Przykład 1.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością chce zmienić formę opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek, począwszy od 1 września 2023 roku. Czy w związku z tym może w pierwszej kolejności (31 sierpnia) złożyć druk ZAW-RD – zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, w którym wskaże okres opodatkowania ryczałtem od 1 września 2023 roku do 31 grudnia 2026 roku, a następnie (w terminie do końca października 2023 roku) dokonać zamknięcia ksiąg rachunkowych i sporządzić śródroczne sprawozdanie finansowe?
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidują, że podatnik może rozpocząć stosowanie estońskiego CIT także w trakcie trwającego roku podatkowego tylko wtedy, gdy podatnik spełni określone warunki. Aby zawiadomienie ZAW-RD zmieniające formę opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek było skuteczne, na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem, należy zamknąć księgi rachunkowe i sporządzić sprawozdanie finansowe. Spółka powinna także mieć na uwadze, że jednocześnie z obowiązkiem zamknięcia ksiąg rachunkowych powstaje obowiązek rozliczenia się z podatku CIT klasycznego i złożenia zeznania CIT-8 za rok podatkowy poprzedzający opodatkowanie estońskim CIT. Oznacza to, że jeżeli spółka planuje zmienić w trakcie roku formę opodatkowania na estoński CIT, w pierwszej kolejności musi zamknąć księgi rachunkowe i sporządzić sprawozdanie finansowe, a dopiero później dokonać wyboru tej formy opodatkowania poprzez złożenie zawiadomienia ZAW-RD.
Polecamy:
