Posłowie Lewicy złożyli w sejmie projekt o zwiększenie uprawnień PIP dotyczących ustalania istnienia stosunku pracy. Według pomysłodawców dzięki takiej zmianie egzekwowanie przepisów byłoby znacznie skuteczniejsze. Szczegóły projektu poniżej!
Jakie zmiany chce wprowadzić Lewica?
W projekcie ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego zaproponowano zwiększenie uprawnień PIP do ustalania istnienia stosunku pracy w razie stwierdzenia, że obecna forma zatrudnienia faktycznie nosi znamiona stosunku pracy. Tym samym, inspektor PIP w drodze decyzji będzie mógł stwierdzić wystąpienie stosunku pracy.
Definicję stosunku pracy znajdziemy w art. 22 § 1 Kodeksu pracy: Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
Zastępowanie umów o pracę umowami zlecenie czy o dzieło to częste zjawisko. W 2019 roku podczas kontroli zakwestionowana została co dziesiąta umowa zlecenie. W przypadku umów o dzieło skala ta była jeszcze większa – zakwestionowano niemal ¼ z nich. Pracodawcy wybierają śmieciówki głównie ze względu na znacznie niższe koszty zatrudnienia.
Zwiększenie uprawnień PIP ma na celu skuteczniejsze egzekwowanie zakazu zastępowania umów o pracę umowami cywilnoprawnymi. Dodatkowo pomysłodawcy zaproponowali również tryb postępowania w sprawach odwołań od decyzji o ustaleniu istnienia stosunku pracy.
Dlaczego zwiększenie uprawnień PIP jest potrzebne?
Aktualnie, jeśli kontroler PIP stwierdzi naruszenie przepisów Kodeksu pracy poprzez zastąpienie stosunku pracy umową cywilnoprawną, wówczas może wnieść powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy. Pomysłodawcy zmian wskazują, że jest to uprawnienie niewystarczające, a sprawy przed sądami pracy trwają zbyt długo. Sama decyzja inspektora będzie wywoływała skutki takie jak zawarcie umowy o pracę i będzie wykonywalna w trybie natychmiastowym.
Zwiększenie uprawnień PIP może zniwelować zjawisko zastępowania umów o pracę śmieciówkami. Projekt trafił do sejmu 14 kwietnia, a jeśli nowe przepisy zostaną zaakceptowane, to weszłyby w życie po 90 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
