Na pytanie: "co to jest split payment?" - można odpowiedzieć, że jest to mechanizm przeciwko oszustwom podatkowym. Z założenia ma on chronić przed wyłudzającymi VAT przedsiębiorcami. Ma też na celu zwiększenie dochodów budżetu państwa. Uszczelnienie systemu to więc główny cel. Przy płatności przez kupującego elektronicznymi środkami będzie następował podział kwoty brutto na dwa strumienie. Kwota netto będzie wydzielona i wypłacona na konto rozliczeniowe sprzedawcy, a kwota podatku zostanie przekazana bezpośrednio na specjalny rachunek bankowy przedsiębiorcy - tzw. rachunek VAT. Model ten będzie można stosować do całości lub tylko do części zobowiązań.
Co to jest split payment, a czym jest rachunek VAT?
Posiadanie tzw. rachunku VAT jest koniecznością dla przedsiębiorcy w przypadku stosowania przez kupujących modelu split payment. Każdy podatnik VAT ma utworzony przez bank lub SKOK specjalny rachunek bankowy VAT - z brakiem możliwości swobodnego dysponowania środkami znajdującymi się na tym koncie. Środki na tym koncie oczywiście są jego własnością, ale dostęp do nich jest ograniczony. To właśnie na ten rachunek, po podziale płatności na dwie drogi, spływają kwoty podatku VAT.
Rachunek VAT jest wydzielany przez bank w ramach prowadzonego rachunku podstawowego przedsiębiorcy. Jeżeli posiada on kilka rachunków rozliczeniowych to do każdego z nich zostaje otwarty rachunek VAT. Rachunki te mogą być również oprocentowane.
Środki na tzw. rachunku VAT będą mogły być dysponowane na zapłatę fiskusowi zobowiązań z tytułu VAT, zapłatę kontrahentowi w części kwoty VAT oraz wypłacone na zwykły rachunek podatnika, co będzie dokonywane na wniosek do naczelnika urzędu skarbowego.
Co to jest split payment - opis mechanizmu
Otrzymana faktura ze wskazaną kwotą VAT (oprócz faktury z art. 108 ustawy o podatku od towarów i usług) może podlegać mechanizmowi podzielonej płatności. Poniższa tabela przedstawia schemat split payment.
| KUPUJĄCY ⇙⇘ | |
| ZAPŁATA KWOTY PODATKU NA RACHUNEK VAT SPRZEDAWCY | ZAPŁATA KWOTY NETTO WARTOŚCI SPRZEDAŻY Z FAKTURY NA RACHUNEK SPRZEDAWCY |
Zapłata ta dokonywana jest w polskich złotych. W komunikacie przelewu należy podać:
- kwotę VAT z faktury,
- kwotę wartości sprzedaży brutto,
- numer faktury,
- numer NIP dostawcy/usługodawcy.
Jak zostało wspomniane powyżej, przedsiębiorca nie może swobodnie dysponować środkami zgromadzonymi na specjalnym rachunku VAT. Przekazanie podatnikowi środków z tego rachunku będzie następowało dopiero na jego wniosek, w którym to wskaże wysokość zgromadzonych środków, jaka ma zostać przekazana na jego rachunek rozliczeniowy. Naczelnik urzędu skarbowego będzie musiał wyrazić na to zgodę postanowieniem. Na rozpatrzenie wniosku będzie miał 60 dni.
Wejście w życie mechanizmu split payment nastąpiło już 1 lipca 2018 r. Od tego czasu stosowanie tego modelu jest dobrowolne. Zachęca się jednak do wyboru tej formy przez gwarantowanie złagodzeń sankcji wobec fiskusa. To nabywca decyduje o stosowaniu tej możliwości, a sprzedawca nie może się temu sprzeciwić.
Podsumowując, na pytanie, "co to jest split payment?" można odpowiedzieć, że to podzielona płatność na dwa docelowe rachunki. To kupujący wysyła przelew, rozdysponowany równocześnie na dwa rachunki sprzedawcy, z tym że wskazana kwota podatku VAT trafia na specjalny rachunek VAT, a na rachunek podstawowy kwota netto. Ma to zabezpieczać przed przywłaszczeniem środków przez nieuczciwych podatników. Może zdarzyć się tak, że w przyszłości model split payment zastąpi znane dzisiaj zabezpieczające metody, takie jak odpowiedzialność solidarna czy odwrotne obciążenie.
