Ingerencja ZUS w ustalone wynagrodzenie

Istotą umownego stosunku pracy jest to, że strony (pracownik i pracodawca) wspólnie ustalają jej warunki. Jednym z elementów podlegającym wypracowaniu w umowie jest wynagrodzenie. Jego wysokość zależy od wielu czynników m.in. od wyksztalcenia, doświadczenia, zakresu obowiązków, etc. Specjalista prawny HaloPrawo.pl wyjaśnia czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako podmiot odrębny może ingerować w ustaloną wysokość wynagrodzenia.

Wynagrodzenie stanowi podstawę wymiaru składek odprowadzanych do ZUS, dlatego pojawia się pytanie czy ingerencja ZUS w ustalone wynagrodzenie jest dopuszczalna. Jest to istotne zagadnienie chociażby z tego powodu, że na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w pewnych okolicznościach spoczywa obowiązek wypłaty świadczeń na rzecz pracownika – np. w przypadku tzw. „chorobowego”.

Obecnie przyjęła się już mocno utrwalona praktyka, że jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że wynagrodzenie na rzecz konkretnego pracownika zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa, to ZUS ma prawo ingerencji w wysokość umówionego wynagrodzenia, co na wstępie przejawia się wszczęciem kontroli u danego pracodawcy.

Kontrola ZUS

Kontrola obejmuje między innymi zgłoszenie do ubezpieczenia oraz prawidłowość i rzetelność obliczenia oraz potrącenia i płacenia składki.

Wszczęcie takiej kontroli choć prawnie dopuszczalne nie zawsze jest zasadne. Zasadność kontroli może być podważana samodzielnością stron umowy w zakresie kształtowania jej postanowień. Ta autonomia jest istotna i podlega ochronie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa.

Trzeba koniecznie zwrócić uwagę, że kwestia wysokości wynagrodzenia stanowi przedmiot negocjacji stron stosunku pracy i do momentu, do którego wysokość wynagrodzenia mieści się w granicach płacy godziwej i sprawiedliwej, organ rentowy, ani Sąd ubezpieczeń społecznych nie powinny ingerować w treść uzgodnionych przez strony warunków płacowych.

Stanowisko ZUS przedstawiane jest odmiennie – zgodnie z nim trzeba mieć na względzie interes publiczny – i w pewnych przypadkach ingerencja w treść warunków wynagrodzenia jest konieczna. Jest ona ograniczona do wyjątkowej sytuacji i badana pod kątem rażącego naruszenia prawa w aspekcie pozorności postanowień takiej umowy albo czy jest w oczywistej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego.

Jeżeli kontrola ZUS wykaże , że wysokość wynagrodzenia i podstawa wymiaru składki są nieprawidłowe to na podstawie wydanej decyzji wynagrodzenie może zostać zmniejszone. Pracownik, który nie zgadza się z tym ma prawo odwołać się od takiej decyzji, ostatecznie sprawa może nawet trafić na wokandę sądową.

Polecamy:

Korekta rocznej składki zdrowotnej - najważniejsze informacje