Rekrutacja kandydatów aspirujących na różne stanowiska w firmie to nie lada wyzwanie dla przedsiębiorców. Znaczna ilość pracy, codziennych obowiązków i formalności nie ułatwia pracodawcy dokonania wnikliwej analizy umiejętności wszystkich przybyłych kandydatów. Dodatkowo nie każdy przedsiębiorca dysponuje wiedzą, którą posiadają specjaliści do spraw rekrutacji i zatrudnienia. W sytuacji zatrudnienia osoby, która nie spełnia wymaganych względem niego oczekiwań przedsiębiorca może wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę, natomiast powinien mieć na względzie kilka aspektów z tym związanych m.in. przyczyny rozwiązania stosunku pracy.
Co powinno się znaleźć w wypowiedzeniu umowy o pracę
Pracodawca, decydując się na wypowiedzenie umowy o pracę, powinien pamiętać:
-
o zawarciu w treści wypowiedzenia precyzyjności w zakresie wskazania przyczyny rozwiązania stosunku pracy – należy pamiętać o prawdziwym i ujętym w sposób dokładny i zrozumiały dla pracownika przedstawieniu powodu rozstania się z nim. Ogólnikowe podejście do ukazania powodu wypowiedzenia może skutkować negatywnymi konsekwencjami dla przedsiębiorcy w ewentualnym procesie sądowym (wyrok z 25 stycznia 2013 r. (sygn. akt I PK 172/2012)),
-
oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę nie może budzić wątpliwości, ponieważ przedstawienie nieprawdziwej, pozostającej w pewnym zamyśle przedsiębiorcy przyczyny będzie odbierane przez Sąd jako jej brak - wyrok SN z 15 listopada 2006 r. ( sygn. akt I PK 112/06, Legalis nr 175325),
-
oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno zawierać wszystkie zaistniałe przyczyny wyrok SN z dnia 11 lutego 2005 r. I PK 178/04.
Niedozwolone przyczyny rozwiązania stosunku pracy
Przedsiębiorca musi pamiętać, iż nie może rozwiązać stosunku pracy w sytuacji:
1. nabycia prawa do emerytury, które nie jest żadnym uzasadnieniem zakończenia współpracy z pracownikiem - wyrok SN z 3 lutego 2010 r.,
2. długotrwałej choroby pracownika, która jednak uległa całkowitemu wyleczeniu,
3. kobiet będących w ciąży, jak i pracowników w czasie korzystania z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i innych na warunkach urlopu macierzyńskiego, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z ich winy,
4. gdy pracownikowi pozostaje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia pracownikowi uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku,
5. likwidacji obecnego etatu, gdy przedsiębiorca tworzy zupełnie nowe stanowisko pracy, na którym inny zatrudniony pracownik będzie wykonywał podobne albo nawet te same obowiązki,
6. przyjętej przez pracodawcę niewłaściwej reorganizacji stanowisk pracy i doboru jej zasad - wyrok z 25 stycznia 2013 r. (sygn. akt I PK 172/2012),
7. wskazania w uzasadnieniu wypowiedzenia danej umowy o pracę stwierdzenia: pracownik nie spełnia oczekiwań pracodawcy w związku z zajmowanym stanowiskiem bez konkretyzacji (wyrok SN z 12.12.2001 r., I PKN 726/00),
8. wskazania w uzasadnieniu wypowiedzenia danej umowy o pracę stwierdzenia: niewłaściwe wywiązywanie się z obowiązków pracowniczych (wyrok SN z 1.10.1997 r., I PKN 315/97).
- Najczęstsze przyczyny rozwiązania stosunku pracy
Przedsiębiorcy wypowiadają pracownikom umowę o pracę szczególnie w sytuacji:
-
długotrwałych i powtarzających się zwolnień pracownika,
-
utraty zaufania w stosunku do pracownika,
-
konieczności wypowiedzenia w stosunku do pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych, wynikającego z dokonanej oceny jego pracy, czyli całokształtu umiejętności organizacji pracy,
-
rozwiązania umowy o pracę wynikającego z art. 52 kodeksu pracy, bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pracodawca w tym przypadku musi pamiętać, iż rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Inne przyczyny rozwiązania stosunku pracy
Przedsiębiorca będąc w sytuacji konieczności dokonania zakończenia współpracy ze swoim pracownikiem może powołać się również na poniższe przyczyny rozwiązania stosunku pracy uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę, które zostały już uznane w wielu sprawach przez Sądy Najwyższe:
-
udzielenie tajemnicy zawodowej firmom konkurencyjnym,
-
nieprawidłowe czyli pokryte wadami wykonywanie obowiązków przez pracownika,
-
wykorzystywanie stanowiska pracy do celów prywatnych pracownika,
-
niepodporządkowanie się zaleceniom przełożonych,
-
nieuzyskanie przez pracownika niezbędnej specjalizacji w zawodzie,
-
nieumiejętność pracy w zespole jak i złe relacje pomiędzy pracownikami i przełożonymi,
-
zeznawanie kłamstwa przez pracownika,
-
spożywanie alkoholu w miejscu pracy lub stawianie się w nim stanie nietrzeźwości przez pracownika,
-
brak staranności w wykonywaniu obowiązków pracowniczych,
-
prowadzenie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy niezależnie od faktu istnienia podpisanej umowy o zakazie konkurencji pomiędzy pracodawcą a pracownikiem,
-
odmówienie podpisania umowy o zakazie konkurencji,
-
umyślne przyczynienie się przez pracownika do utraty uprawnień niezbędnych do wykonywania obowiązków pracowniczych na danym stanowisku,
- powstanie okoliczności z tytułu braku przydatności zawodowej pracownika.