Korekty faktur RR zawsze budzą liczne problemy podatników. Mają oni ciągle kłopot z rozliczaniem podatków wynikających z faktur korygujących. Faktury dla rolników ryczałtowych to specyficzne dokumenty, które rozliczamy odmiennie niż tradycyjne faktury VAT. Tym samym wielu podatników dokonujących zakupów od rolników ryczałtowych ma problemy z wystawianiem faktur korygujących.
Podstawa opodatkowania
Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Podstawa opodatkowania obejmuje:
-
podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
-
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Korygowanie faktur
Powyżej opisaliśmy w sposób szczegółowy, co stanowi podstawę opodatkowania podatkiem VAT. W praktyce gospodarczej jednak podatnicy, chcąc utrzymać dobre relacje z podatnikami, udzielają rabatów, upustów itp.
Powyższe obniżenia ceny nie stanowią podstawy opodatkowania. Podstawa opodatkowania nie obejmuje więc kwot:
-
stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
-
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
-
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Tym samym podatnik winien dokonać obniżenia podstawy opodatkowania w przypadku:
-
udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
-
wartości zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
-
zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
-
wartości zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
Przykład 1.
Podatnik prowadzi hurtownię RTV. Sprzedał osiem telewizorów dla szkoły podstawowej. Wśród nich dwa okazały się niesprawne. Nie udało się ich naprawić. Hurtownik odebrał niesprawne telewizory oraz zwrócił szkole środki finansowe za nie. Jednocześnie zobowiązał się, że w ciągu miesiąca dostarczy nowe, sprawne telewizory. Czy w takim przypadku należy wystawić fakturę korygującą?
Przypomnijmy, że podatnik po wystawieniu faktury, gdy wystąpią zdarzenia mające wpływ na jej treść lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Robi się to między innymi w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Zatem co do zasady korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej. Wystawia się ją w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot oraz innych danych decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Tym samym istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych, tak aby dokumentowały rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych.
W naszym przypadku doszło do zwrotu towaru. Podatnik ponadto zwrócił środki finansowe za zakupione telewizory. W tym przypadku nie ma znaczenia zobowiązanie się hurtownika, że dostarczy nowe telewizory. Pierwotna transakcja uległa zmniejszeniu w wyniku zwrotu towarów i winna zostać skorygowana. Podatnik winien więc wystawić fakturę korygującą, która udokumentuje ostateczną wielkości sprzedaży.
Dokumentowanie zakupów od rolników ryczałtowych
Przypomnijmy, że rolnikiem ryczałtowym jest rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych (art. 115 ust. 1 ustawy o VAT).
Rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:
-
wystawiania faktur;
-
prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;
-
składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej VAT;
-
dokonania zgłoszenia rejestracyjnego VAT.
Przykład 2.
Rolnik ryczałtowy dokonał sprzedaży kukurydzy do skupu. Podatnik prowadzący skup jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Jak prowadzący skup winien udokumentować zakup?
Zgodnie z art. 116 ust. 1 ustawy o VAT podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Elementy, które powinna zawierać faktura VAT RR, określone zostały w art. 116 ust. 2 ustawy o VAT. To podatnik winien więc wystawić fakturę i jedną z nich przekazać rolnikowi ryczałtowemu.
Powyższe pokazuje, że do faktur VAT RR nie mają zastosowania przepisy o wystawianiu faktur. Oznacza to, iż nie będą też miały zastosowanie przepisy o wystawianiu faktur korygujących.
Korekty faktur RR
Należy podkreślić, że faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Pełnią one szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury, w szczególności w części dotyczących danych obligatoryjnych na niej umieszczonych.
Co istotne, ustawa o VAT nie zawiera przesłanek wskazujących na to, że obrót towarowy prowadzony przez podatnika podatku VAT z rolnikami ryczałtowymi winien być pozbawiony możliwości korygowania faktur VAT RR.
Przykład 3.
W marcu 2021 roku czynny podatnik VAT dokonał zakupu produktów rolnych (pszenicy) od rolnika ryczałtowego. Ze względu na złą jakość dokonał ich zwrotu rolnikowi. Czy w związku ze zwrotem produktów rolnych rolnikowi ryczałtowemu podatnik wystawia fakturę korygującą?
Na wstępie należy stwierdzić, że podatnik winien skorygować zakup. Ponieważ faktury VAT RR wystawiane są przez nabywców produktów rolnych oraz usług rolniczych, to również na nich ciąży obowiązek wystawiania faktur korygujących VAT RR.
Faktury korygujące wystawiamy tak, jak faktury RR. Faktury korygujące VAT RR należy więc wystawiać w dwóch egzemplarzach, z których jeden przekazujemy rolnikowi ryczałtowemu.
Podsumowując, w przypadku faktur korygujących wystawionych dla rolników RR rozliczamy je w sposób analogiczny jak normalne faktury korygujące. Faktury korygujące dla rolników ryczałtowych wystawiamy w takich samych przypadkach jak dla innych podatników. Musi je jednak wystawić nabywca. Tym samym podatnicy mają możliwość korygowania faktur RR i ich rozliczania.