W praktyce gospodarczej zdarza się, że przedsiębiorcy najpierw przyjmują zaliczki na poczet przyszłych transakcji, a dopiero po upływie kliku miesięcy - a nawet lat - dochodzi do faktycznej sprzedaży. Co zrobić, jeżeli na przełomie tych lat nastąpiła zmiana stawki podatkowej?
Korygowanie do zera faktur zaliczkowych
Zgodnie z przepisami ustawy o VAT faktury można korygować, ale w ściśle określonych sytuacjach.
Art. 106j ustawy o VAT “1. W przypadku gdy po wystawieniu faktury: 1) udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1, 2) udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1, 3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań, 4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, 5) podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury - podatnik wystawia fakturę korygującą.” |
Dodatkowo należy pamiętać o tym, że faktury powinny odzwierciedlać rzeczywiste transakcje. Jeżeli więc nie zaistniała żadna z wymienionych przez ustawę przesłanek (nie zwrócono zaliczki, nie odstąpiono od umowy), a transakcja została zrealizowana, to nie ma podstaw do korygowania wcześniej wystawionych na poczet tej transakcji faktur zaliczkowych.
Korekta do zera nie wystąpi mimo zmiany stawek VAT
Jeżeli transakcja, na poczet której przyjęto zaliczkę, została zrealizowana, nie wystąpi żadna przesłanka, aby korygować wcześniej wystawione faktury zaliczkowe do zera, nawet jeżeli podczas trwania realizacji transakcji (od przyjęcia zaliczek do sprzedaży) nastąpiła zmiana stawki VAT.
Powyższe stanowisko potwierdzają organy skarbowe w wydawanych interpretacjach podatkowych:
Interpretacja indywidualna z dnia 23.11.2010 r., sygn. IPPP2-443-625/10-4/KG - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie “Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż w przedmiotowym przypadku nie zaistniały przesłanki określone w § 13 oraz § 14 cytowanego rozporządzenia, bowiem faktury wystawiono w sposób prawidłowy, nastąpiła zmiana stawki podatku VAT, co jest zdarzeniem niezależnym od Podatnika, a zatem nie może wpływać na jego rozliczenie podatkowe, a tym samym nie może nakładać na niego obowiązku wystawienia faktur korygujących. Opodatkowanie zaliczek na poczet ceny nastąpiło bowiem zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w momencie powstania obowiązku podatkowego dla przedmiotowych zaliczek na poczet dostawy nieruchomości. Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis przyszłego zdarzenia oraz powołane w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ stwierdza, że w sytuacji gdy Spółka otrzymała zaliczkę przed przekazaniem lokalu nabywcy oraz przeniesieniu własności, to obowiązek podatkowy powstał - zgodnie art. 19 ust. 11 Ustawy o podatku od towarów i usług - w momencie otrzymania tej zaliczki. Zatem rozliczenie podatku winno nastąpić według stawek obowiązujących w dacie otrzymania tych wpłat (zaliczek) przez Wnioskodawcę.” |
Obowiązek podatkowy przy zaliczce i fakturze końcowej
Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Zatem przy przyjęciu w 2009 czy 2010 roku zaliczki wystąpił obowiązek podatkowy w stosunku do otrzymanej kwoty. Nawet jeżeli zaliczki te dotyczyły dostawy, która ma zostać dokonana w kolejnych latach, w których obowiązywała już wyższa stawka VAT, to w stosunku do tych zaliczek obowiązywała wciąż stawka podatku w dniu ich otrzymania - i to nie ulega zmianie.
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Jeżeli transakcja, na poczet której przyjęto zaliczki, została w konsekwencji zrealizowana, nie ma podstaw do skorygowania wystawionych wcześniej faktur zaliczkowych, mimo iż podczas przyjęcia zaliczek obowiązywała inna, niższa stawka VAT.
