Od 30 kwietnia 2018 r. weszły w życie przepisy dotyczące możliwości skorzystania z ulgi przy zakładaniu działalności gospodarczej po raz pierwszy. Ulga na start wprowadza zmiany dotyczące opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne dla nowych przedsiębiorców. Czy każdy nowy przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z tego uprawnienia?
Czym jest ulga na start?
Ulga na start jest jednym z wielu rozwiązań wchodzących w skład pakietu Konstytucji biznesu, który to ma znacznie ułatwić młodym przedsiębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej. ZUS na start polega na zwolnieniu z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
Dla kogo ulga na start?
Przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z ulgi na start wówczas, gdy spełnia następujące warunki (art. 18 ustawy Prawa przedsiębiorców):
-
jest osobą fizyczną,
-
podejmuje pierwszy raz działalność gospodarczą albo podejmuje ją ponownie, jednak z zastrzeżeniem, że minęło już co najmniej 60 miesięcy kalendarzowych od dnia ostatniego zawieszenia lub też zakończenia działalności gospodarczej,
-
prowadzona przez niego działalność nie będzie mogła być wykonywana na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej osoba ta świadczyła pracę w ramach stosunku pracy lub też spółdzielczego stosunku pracy.
Ulga na start jest uprawnieniem i nie jest obowiązkowa, a więc to od przedsiębiorcy zależy, czy z niej skorzysta. Jeśli prowadzący działalność zrezygnuje z ulgi na start, to uprawnienie to nie przepada. Będzie mógł z niego skorzystać ponownie, jednak dopiero po upływie 60 miesięcy kalendarzowych od dnia zakończenia działalności lub też jej zawieszenia.
6 miesięcy - jak ustalać?
Zwolnienie z opłacania składek społecznych, czyli ulga na start może trwać 6 miesięcy. Co ważne, z opłacania składek społecznych będzie zwolniony tylko sam przedsiębiorca, natomiast osoby przez niego zatrudnione w ramach umów o pracę, umów cywilnoprawnych oraz osoby współpracujące nie będą zwolnione z opłacania składek społecznych.
Jeśli przedsiębiorca rozpocznie działalność pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, to miesiąc ten powinien być potraktowany jako pierwszy miesiąc ulgi, kiedy natomiast rozpocznie prowadzenie działalności w trakcie miesiąca, to bieżącego miesiąca nie powinien wliczać do 6 miesięcznego okresu trwania ulgi.
Przykład 1.
Pani Anna założy działalność 1 stycznia 2019 roku i skorzysta z ulgi na start. Przez 6 miesięcy nie będzie opłacała składek społecznych, a w jej przypadku ZUS na start zakończy się 30 czerwca 2019 r.
Przykład 2.
Pan Henryk założy działalność 14 października 2018 roku. Kwalifikuje się do objęcia go ulgą na start. 6 miesięcy, za które pan Henryk nie będzie musiał płacić składek społecznych, minie 30 kwietnia 2019 r.
Co ciekawe, kiedy przedsiębiorca zawiesi wykonywanie działalności w trakcie trwania okresu ulgi na start, to okres ten nie przerwie biegu 6 miesięcy. Oznacza to, że kiedy przedsiębiorca wznowi działalność, będzie mógł kontynuować korzystanie z ulgi na start, jeśli przed zawieszeniem działalności nie wykorzystał pełnych 6 miesięcy ulgi.
ZUS na start a ubezpieczenie zdrowotne
Przedsiębiorca, który zdecyduje się na korzystanie z ulgi na start, będzie zobowiązany do opłacania tylko składki zdrowotnej. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru (w 2019 r. najniższa składka wynosi 342,32 zł). Osoba korzystająca z ulgi na start będzie opłacała składkę zdrowotną co miesiąc w pełnej wysokości, niezależnie od tego, kiedy rozpoczęła korzystanie z ulgi, ponieważ składka zdrowotna jest niepodzielna.
Przykład 3.
Pani Krystyna rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej 4 stycznia 2019 r. i będzie korzystać z ulgi na start. Zarówno za styczeń, jak i kolejne miesiące 2019 r. będzie opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie nie niższej niż 342,32 zł. Nie ma znaczenia, że działalność rozpoczęła w trakcie miesiąca.
Ulga na start - następstwa nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne
W trakcie ulgi na start przedsiębiorca jest zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, co niesie za sobą pewne konsekwencje. Przede wszystkim przedsiębiorca opłacający wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne musi się liczyć z tym, że nie otrzyma zasiłku z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przypadku niezdolności do pracy lub macierzyństwa. W okresie korzystania z ulgi przedsiębiorca nie będzie miał także prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Opłacając składkę na ubezpieczenie zdrowotne osoba korzystająca z ulgi na start będzie miała natomiast zapewniony dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach narodowego funduszu zdrowia.
Co istotne okres 6-miesięcznej ulgi na start, podczas której przedsiębiorca nie opłaca składek na ubezpieczenia społeczne nie będzie brany pod uwagę podczas ustalania prawa do emerytury lub renty oraz może wpłynąć na wysokość przyznanego świadczenia.
Jak zgłosić się do ulgi na start?
W celu zgłoszenia się do ulgi na start przedsiębiorca powinien złożyć w zakładzie ubezpieczeń społecznych deklarację ZUS ZZA. Zgłoszenia należy dokonać z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 XX, natomiast jako datę powstania obowiązku ubezpieczeniowego podać dzień otwarcia działalności gospodarczej. Złożenie deklaracji powinno się odbyć w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeniowego, czyli w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia działalności. Deklarację zgłoszeniową ZUS ZZA można przekazać do zakładu ubezpieczeń społecznych w formie papierowej lub elektronicznej.
Obowiązek przekazywania deklaracji rozliczeniowych a ZUS na start
Przedsiębiorca zgłoszony do ulgi na start, który nie zatrudnia pracowników po przekazaniu pierwszej deklaracji z wykazaniem składki na ubezpieczenie zdrowotne jest zwolniony z obowiązku comiesięcznego składania deklaracji ZUS DRA w zakładzie ubezpieczeń społecznych. Jeśli nie występują zmiany w składkach, wówczas obowiązkiem przedsiębiorcy jest wyłącznie terminowe opłacenia składek, bez konieczności wykazywania ich w deklaracjach.
Na złożenie deklaracji rozliczeniowej oraz zapłatę składek przedsiębiorca niezatrudniający pracowników ma czas do 10. dnia kolejnego miesiąca. W przypadku zatrudniania pracowników termin zapłaty składek oraz przekazania deklaracji upływa 15. dnia kolejnego miesiąca.
Ulga na start co dalej?
Po upływie 6 miesięcy ulgi na start przedsiębiorca będzie mógł przez kolejne 24 miesiące opłacać składki preferencyjne. Są one obliczane od podstawy wymiaru w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia. Podstawa ta w 2019 r. wynosi 675,00 zł. Wyliczenie 24 miesięcy po upływie 6 miesięcy ulgi będzie zależne od trybu zakończenia okresu ulgi:
-
jeśli przedsiębiorca rezygnuje z ulgi na start przed upływem 6 miesięcy, to okres 24 miesięcy będzie liczony od dnia wskazanego na wniosku dotyczącego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych,
-
jeśli przedsiębiorca wykorzysta pełny okres 6 miesięcznej ulgi, wówczas tryb 24-miesięcznej preferencji rozpocznie się od następnego dnia po zakończonym okresie korzystania z ulgi.
ZUS na start może znacznie ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej, bowiem to spora oszczędność. Przedsiębiorca w każdej chwili może też zrezygnować z ulgi i zacząć opłacać składki społeczne. Należy także podkreślić, że w trakcie korzystania z ulgi na start przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z opieki medycznej w ramach NFZ, ponieważ będzie opłacać składkę zdrowotną. Jednak w przypadku choroby, przedsiębiorca nie będzie mógł otrzymać zasiłku chorobowego, bowiem w okresie ulgi nie będzie opłacał składek społecznych w tym składki chorobowej.
