Nadbudowa budynku i wymiana dachu a ulga termomodernizacyjna, w tym zakresie Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia, które zmieniają podejście do tego tematu. W poniższym artykule prezentujemy dotychczasowe stanowisko oraz możliwe nowe podejście.
Zasady odliczania ulgi termomodernizacyjnej
Adresatami ulgi termomodernizacyjnej określonej w art. 26h ustawy o PIT są podatnicy podatku dochodowego opłacający podatek według skali podatkowej, 19% stawki podatku, będący właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych budynków mieszkalnych, ponoszący wydatki na realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Prawo do odliczenia przedmiotowej ulgi przysługuje także podatnikom opłacającym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Warunkiem jest, aby podatnik był właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego, przez który należy rozumieć:
- budynek wolno stojący, albo
- budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej
– służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż 2 lokali mieszkalnych albo 1 lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.
Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem.
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki.
Katalog wydatków podlegających odliczeniu znajduje się w załączniku do Rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 roku w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych.
Zgodnie z ww. rozporządzeniem odliczeniu podlegają wydatki m.in. na materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzących w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem.
Dotychczasowe stanowisko fiskusa dotyczące statusu budynku
Od momentu wprowadzenia przepisów odnoszących się do ulgi termomodernizacyjnej stanowisko organów podatkowych jednolicie wskazywało, że ulga dotyczy już wybudowanego/istniejącego budynku.
Podatnik będący właścicielem lub współwłaścicielem takiego budynku mieszkalnego jednorodzinnego ma prawo odliczyć od podstawy obliczenia podatku wydatki poniesione w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Organy podatkowe wskazywały, że wskazana ulga dotyczy wydatków ściśle związanych z termomodernizacją istniejącego budynku, poniesionych na jego docieplenie i modernizację systemu grzewczego.
Odliczenie w ramach tej ulgi nie obejmuje zatem wydatków związanych z budową budynku mieszkalnego ani wydatków związanych z termomodernizacją nowo budowanego budynku mieszkalnego. Regulacje określające warunki korzystania z ulgi termomodernizacyjnej wykluczają jej stosowanie w przypadku wydatków poniesionych na materiały budowlane, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym będącym w budowie.
Takie podejście prowadziło zatem do wniosku, że podstawową przesłanką, której spełnienie jest niezbędne do zastosowania przedmiotowej ulgi, jest to, że poniesione wydatki muszą być związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego budynku, który już istnieje.
W przypadku nadbudowy budynku mamy do czynienia z budynkiem w budowie, zatem wydatki tego rodzaju nie dają prawa do zastosowania ulgi termomodernizacyjnej, o czym przeczytać można np. w interpretacji Dyrektora KIS z 14 października 2022 roku (nr 0115-KDIT2.4011.437.2022.4.ŁS).
W piśmie tym organ podatkowy wskazał, że poniesione wydatki na prace budowlane związane z nadbudową oraz materiały budowlane wykorzystane do przeprowadzenia opisanych prac nie mieszczą się w zakresie ulgi termomodernizacyjnej, o której mowa w art. 26h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ z ulgi termomodernizacyjnej nie można korzystać w przypadku budynku będącego w budowie.
Do podobnych wniosków doszedł również Dyrektor KIS w interpretacji z 6 kwietnia 2021 roku (nr 0113-KDIPT2-2.4011.41.2021.2.AKU), wskazując, że wydatki na wymianę dachu, gdzie prace nie będą w żaden sposób naruszały konstrukcji budynku, czyli de facto nie będą związane z nadbudową, dają prawo do zastosowania ulgi.
A contrario można zatem stwierdzić, że jeżeli wymiana dachu związana byłaby z przebudową/nadbudową, to wydatków poniesionych na materiały budowlane związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, wykorzystanych do ocieplenia przegrody budowlanej i zabezpieczenia przed zawilgoceniem, tj. więźbę dachową, papę, blachodachówkę, wełnę mineralną oraz wymianę kompletu rynien dachowych i rur spustowych podatnik nie mógłby odliczyć w ramach ulgi.
Przykład 1.
Pan Marek będący właścicielem domu jednorodzinnego w 2022 roku poniósł wydatek na wymianę dachu. Koszt całego przedsięwzięcia to 40 000 zł. Prace polegały na usunięciu starej blachodachówki i położeniu nowej oraz dociepleniu poddasza. W trakcie prac nie ingerowano w żaden sposób w konstrukcję budynku. Czy mężczyzna może zastosować ulgę termomodernizacyjną?
Biorąc pod uwagę stanowisko organów podatkowych, pan Marek dokonywał prac na istniejącym budynku, a nie budynku w trakcie budowy (co mogłoby mieć miejsce w trakcie ewentualnej nadbudowy), dlatego też w deklaracji PIT za 2022 rok składanej do 30 kwietnia 2023 roku pan Marek może odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę 40 000 zł.
Nadbudowa budynku i wymiana dachu a ulga termomodernizacyjna - zmiany po objaśnieniu MF
30 marca 2023 roku Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych.
W objaśnieniach tych możemy przeczytać, że status budynku (każdego, bez względu na to, kiedy został wybudowany) może być rozpatrywany na podstawie wszelkich dowodów świadczących o użytkowaniu tego budynku przez podatnika. Przy czym kryterium „oddania budynku do użytkowania” nie przesądza o możliwości skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej lub o braku takiej możliwości. Prawo budowlane nie wyklucza bowiem traktowania jako „budynek” obiektu, co do którego nie miało miejsce formalne oddanie do użytkowania.
Takie sformułowanie zmienia zatem podejście do całego zagadnienia, ponieważ prowadzi do wniosku, że ulga termomodernizacyjna dotyczy również budynków w budowie.
Przy takim stanowisku wydatki związane z wymianą dachu oraz wydatki związane z nadbudową – o ile spełniają kryterium przedsięwzięcia termomodernizacyjnego – mogą być odliczane w ramach omawianej ulgi.
Nadbudowa budynku i wymiana dachu a ulga termomodernizacyjna - w świetle przywołanych objaśnień MF podatnicy zainteresowani ulgą termomodernizacyjną w zakresie wydatków na nadbudowę i wymianę dachu powinni rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji w tym zakresie. Możliwe jest bowiem uzyskanie pozytywnej odpowiedzi.
