W każdej działalności gospodarczej występują okresy, w których przychody ze sprzedaży produktów i usług ulegają obniżeniu bądź wrastają w koszty firmy. Przyczyny mogą być zróżnicowane, a pośród nich można wymienić np. zwiększenie inwestycji, utworzenie nadwyżek towarów, sezonowość produktów i usług, wzrost obciążeń kredytowo–leasingowych, przyrost zatrudnienia, dywersyfikacja kanałów dystrybucji, poszukiwanie rynków w krajach Trzeciego Świata i wiele innych. Zróżnicowana cyrkulacja pieniądza pomiędzy wpływami a wypływami powoduje wielokrotnie, iż sprzedaż wynikająca z faktur jest nieadekwatna do posiadanych zasobów pieniężnych. Jest wówczas ryzyko powstawania zaległości w regulowaniu zobowiązań wobec budżetu, a jeśli nie zostaną one uiszczone - naliczane zostaną od nich odsetki od zobowiązań podatkowych.
Podwyższone stawki odsetek od zobowiązań podatkowych
W 2016 roku nastąpiły zmiany w zakresie podwyższonej stawki za zwłokę. Ustawodawca, kierując się uszczelnieniem systemu podatkowego, uznaje, że stawka ta znajdzie szczególnie zastosowanie w sytuacjach, gdy w toku postępowania podatkowego lub kontroli skarbowej zostanie wykryta zaległość podatkowa bądź gdy przedsiębiorca, wiedząc o nadchodzącej kontroli, jak najszybciej uiszcza zobowiązanie podatkowe.
Odsetki od zobowiązań podatkowych - standardowa a podwyższona stawka
Podwyższona stawka odsetek od zaległości podatkowych w roku podatkowym wynosi 150% od stawki podstawowej odsetek za zwłokę.
Stawka podstawowa za zwłokę w zapłacie zaległości podatkowej wynosi 8% za każdy dzień zwłoki.
W przypadku podwyższonej stawki odsetek procent ten zostaje podwyższony do 12%.
Zastosowanie podwyższonej stawki a odsetki od zobowiązań podatkowych
Odsetki od zobowiązań podatkowych liczone są z zastosowaniem podwyższonej stawki w przypadku zaległości w podatku VAT, podatku akcyzowym oraz opłatach celnych. Tak jak już wcześniej zostało przytoczone, podwyższona stawka odsetek ma na celu ograniczenie przez przedsiębiorców dokonywania płatności zaległości po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu kontroli bądź postępowania podatkowego czy ukrywania istniejącej zaległości podatkowej. Jeżeli podatnik po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu kontroli bądź czynności sprawdzających zdecydował się na dokonanie korekty deklaracji VAT, również ta czynność nie uchroni przedsiębiorcy od naliczenia podwyższonych odsetek od tej zaległości podatkowej. Kolejną sytuacją, w której może znaleźć zastosowanie podwyższonych stawek będzie też złożenia deklaracji i zapłaty podatku.
Nie każda zaległość będzie objęta podwyższoną stawką odsetek
Podwyższona stawka odsetek będzie naliczana wówczas, gdy:
przedsiębiorca dopuści się zawyżenia kwoty nadpłaty podatku lub kwoty jego zwrotu albo zaniży zobowiązanie podatkowe i jednocześnie
kwota ta będzie wyższa, niż 5 minimalnych wynagrodzeń ustalanych corocznie, czyli w na 2017 rok kwota ta musiałaby przekroczyć 2000 zł x 5 = 10.000 zł.
Powyższe wskazuje jednoznacznie, iż ustawodawca interesuje się wyższymi zaległościami podatkowymi i w zależności od spełnienia dwóch warunków łącznie, będą zastosowane sankcje wobec przedsiębiorcy, który dopuścił się uchybienia.
Jednakże Minister Finansów wyjaśnia, że jeżeli podatnik zweryfikuje zaległość i samodzielnie ustali jej prawidłową wysokość oraz złoży w ciągu 6 miesięcy korektę deklaracji bez udziału kontrolnego w tej sprawie organów podatkowych, to skorzysta nawet z obniżonej stawki odsetek od zaległości podatkowych.
Preferencyjne stawki odsetek od zaległości podatkowych
Rok 2016 to nie tylko podwyższenie stawek sankcyjnych w przypadku ukrywania rzeczywistej wysokości podatku do zapłaty, ale także obniżenie stawki obniżonej odsetek z 6% do 4%.
Odsetki od zobowiązań podatkowych - nowe zasady umożliwiające zastosowanie obniżonych stawek
Preferencyjne stawki odsetekod zaległości podatkowych przedsiębiorca może zastosować gdy:
w ciągu 6 miesięcy od dnia następującego po terminie złożenia deklaracji przedłoży jej korektę,
oraz dokona zapłaty zaległości w terminie 7 dni od dnia przedłożenia korekty deklaracji.
Warto pamiętać, że jeżeli przedsiębiorca w czasie dokonania korekty deklaracji VAT będzie dysponował podatkiem VAT do przeniesienia albo do zwrotu, to powyższe zasady znajdą również zastosowanie.
Brak możliwości zastosowania obniżonej stawki odsetek od zaległości podatkowych
Przedsiębiorca nie będzie mógł skorzystać z preferencyjnej stawki odsetekod zaległości podatkowych, gdy:
otrzyma zawiadomienie o wszczęciu kontroli lub czynności sprawdzających,
w sytuacjach bez wysłania zawiadomienia przez organ podatkowy po zakończeniu kontroli podatkowej.
Należy pamiętać, że przy obliczaniu kwoty odsetekod wielomiesięcznych czy wieloletnich zaległości podatkowych, znajdą zastosowanie właściwe stawki dla poszczególnych okresów, w których zawiera się dana zaległość podatkowa.
Każdy przedsiębiorca, który w okresie 6 miesięcy począwszy od 1 stycznia 2016 r. złoży korektę deklaracji i zapłaci w ciągu 7 dni zaległy podatek, to niezależnie od tego, jakiego okresu dotyczy zaległość podatkowa (z wyjątkiem przedawnienia) znajdzie zastosowanie obniżona stawka odsetek w wysokości 4% zaległości podatkowej za każdy dzień zwłoki.
