0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Renta z KRUS - komu przysługuje i ile wynosi?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Świadczeniami przysługującymi z ubezpieczenia emerytalno-rentowego rolników są: emerytura rolnicza lub renta z KRUS z tytułu niezdolności do pracy, renta rolnicza szkoleniowa, renta rodzinna, emerytura i renta z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, dodatki do emerytur i rent, zasiłek pogrzebowy, zasiłek macierzyński.

Na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu podlegają z mocy ustawy: 

  • rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny oraz domownik tego rolnika; 
  • osoba pobierająca rentę strukturalną współfinansowaną ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz małżonek tej osoby, jeżeli renta strukturalna współfinansowana ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich wypłacana jest ze zwiększeniem na tego małżonka.

Ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na wniosek można objąć następujące podmioty:

  • innego rolnika lub domownika, który podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu w pełnym zakresie, jeżeli złożono wniosek o objęcie go ubezpieczeniem emerytalno-rentowym; 
  • osobę, która podlegała ubezpieczeniu jako rolnik i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej, nie nabywając prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia, jeżeli podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 12 lat i 6 miesięcy;
  • osobę pobierającą rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy jako rentę okresową; 
  • osobę pobierającą rodzicielskie świadczenie uzupełniające do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego; 
  • osobę, która podlegała ubezpieczeniu jako rolnik lub domownik i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym w związku z nabyciem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na podstawie Ustawy z  dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych albo zasiłku dla opiekuna na podstawie Ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów przez okres pobierania tego świadczenia albo zasiłku do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego.

Powyższe nie dotyczy osoby, która podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub ma ustalone prawo do emerytury lub renty bądź ma ustalone prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Kiedy może być przyznana renta z KRUS?

Renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, która łącznie spełnia następujące warunki: 

  • podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres;
  • jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym;
  • całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983–1990, lub prowadzenia gospodarstwa rolnego bądź pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed 1 stycznia 1983 roku lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Okresy wymagane do przyznania renty rolniczej przedstawiają się następująco:

  1. rok – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku do 20 lat; 
  2. 2 lata – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat; 
  3. 3 lata – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat; 
  4. 4 lata – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat; 
  5. 5 lat – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 30 lat

– przy czym okres ten powinien przypadać w czasie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy.

Przykład 1.

Pan Stanisław od 4 lat prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 2,63 ha. Uległ udarowi, na którego skutek jest częściowo sparaliżowany, a tym sam jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Ma on 35 lat. Oznacza to, że nie posiada wystarczającego okresu do przyznania renty rolniczej.

Jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, warunek posiadania okresu wymaganego do przyznania renty rolniczej uważa się za spełniony, jeżeli ubezpieczony posiada jakikolwiek okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego, który obejmuje dzień wypadku lub dzień zachorowania na rolniczą chorobę zawodową.

Przykład 2.

Pan Stanisław od 2 lat prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 1,75 ha. Uległ wypadkowi przy pracy rolniczej, na którego skutek stracił obie nogi, a tym sam jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Ma on 29 lat. Oznacza to, że spełnia przesłanki do przyznania renty rolniczej z uwagi na to, że uległ wypadkowi przy pracy rolniczej.

Całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym jest ubezpieczony, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. 

Całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała, gdy ubezpieczony nie rokuje odzyskania zdolności do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym jest okresową, gdy ubezpieczony rokuje odzyskanie zdolności do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Renta rolnicza szkoleniowa

Ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na trwałą całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, przysługuje przez okres 6 miesięcy renta rolnicza szkoleniowa. Osobę taką KRUS kieruje do powiatowego urzędu pracy w celu poddania przekwalifikowaniu zawodowemu. Okres renty rolniczej szkoleniowej ulegnie wydłużeniu na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego, ale maksymalnie do 36 miesięcy. Przedłużenie prawa do renty rolniczej szkoleniowej następuje na wniosek starosty. Koszty przekwalifikowania zawodowego rencisty w okresie pobierania renty rolniczej szkoleniowej są finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Renta stała a renta okresowa

Rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się jako rentę stałą, jeżeli całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała i nie orzeczono celowości przekwalifikowania zawodowego, natomiast w pozostałych przypadkach renta rolnicza przysługiwać będzie jako renta okresowa przez okres wskazany w decyzji Prezesa Kasy.

Prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, które ustało z powodu ustąpienia całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od dnia ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.

Emerytura rolnicza

Osobom pobierającym renty rolnicze z tytułu niezdolności do pracy, które osiągnęły wiek emerytalny, tj. 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn, przyznaje się z urzędu emeryturę rolniczą w wysokości nie niższej od dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli osoba ta spełnia warunki uprawniające do przyznania emerytury, czyli podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat oraz zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej.

Jak wyliczana jest renta z KRUS?

Renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy oraz renta rolnicza szkoleniowa składa się z części składkowej i części uzupełniającej, z zastrzeżeniem, że dla każdej z nich ustala się wskaźnik wymiaru.

Część składkową ustala się, przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Do liczby tej dolicza się liczbę lat:

  • podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w okresie od 1 stycznia 1983 roku do 31 grudnia 1990 roku; 
  • prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od 1 lipca 1977 roku do 31 grudnia 1982 roku, za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników; 
  • prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu po ukończeniu 16. roku życia, przypadających przed 1 lipca 1977 roku, jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej.

Do liczby lat w przypadku osób urodzonych przed 31 grudnia 1948 roku dolicza się liczbę lat: 

  • podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych;
  • podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed 1 stycznia 1999 roku oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu przypadającym po tej dacie;
  • działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego;
  • odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo zastępczych form tej służby, przypadających przed 1 stycznia 1999 roku, jeżeli z tego tytułu ubezpieczonemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

Część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej, jeżeli liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowych jest mniejsza od 20, a przy każdym pełnym roku powyżej 20 lat część uzupełniającą zmniejsza się o 0,5% emerytury podstawowej.

Część uzupełniająca nie może wynosić mniej niż 85% emerytury podstawowej, a suma części uzupełniającej i części składkowej nie może być mniejsza od emerytury podstawowej.

Jeżeli rolnik nabywa prawo do emerytury rolniczej w wieku o 5 lat niższym od wieku emerytalnego, część uzupełniającą zmniejsza się o 25% emerytury podstawowej, natomiast ustaloną część uzupełniającą zwiększa się o 5% emerytury podstawowej po upływie każdego roku dzielącego uprawnionego od wieku emerytalnego.

Postępowanie orzecznicze

O niezdolności ubezpieczonego do pracy orzekają w postępowaniu orzeczniczym:

  • lekarz rzeczoznawca KRUS jako I instancja;
  • komisja lekarska KRUS jako II instancja, w wyniku odwołania się rolnika od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy lub w wyniku wniesienia zarzutu wadliwości orzeczenia lekarza rzeczoznawcy przez lekarza regionalnego inspektora ds. orzecznictwa lekarskiego.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów