Kodeks spółek handlowych zawiera szeroki katalog sytuacji powodujących rozwiązanie spółki z o. o. Przesłanki rozwiązania ujęte są w art. 21 k.s.h. oraz w art. 270 i 271 k.s.h. Pierwsza grupa przesłanek odnosi się do zarówno do spółki z o.o., jak i do spółki akcyjnej, z kolei druga odnosi się jedynie do spółek z o.o.
Poza zaistnieniem przyczyny do rozwiązania spółki konieczne są jeszcze dwie przesłanki a mianowicie: przeprowadzenie jej likwidacji (co do zasady) i wykreślenie z rejestru.
Przesłanki powodujące rozwiązanie spółki
Sąd rejestrowy dokonuje rozwiązania spółki z o.o., jeżeli wystąpią określone w przepisach okoliczności bądź na żądanie wspólnika lub członka organu spółki po zaistnieniu określonych przesłanek. Zgodnie z art. 21 k.s.h. rozwiązanie spółki z o.o. następuje na mocy orzeczenia sądu rejestrowego, który może działać z urzędu, jeżeli:
-
nie zawarto umowy spółki,
-
przedmiot działalności spółki określony w statucie lub w umowie spółki jest sprzeczny z prawem,
-
umowa bądź statut nie zawiera postanowień o formie spółki, przedmiocie jej działalności, kapitale zakładowym lub o wkładach,
-
osoby sporządzające akt założycielski bądź zawierające umowę spółki, w chwili dokonywania czynności nie miały zdolności do czynności prawnych.
Co ważne, nawet jeśli miały miejsce okoliczności wskazane przez art. 21 k.s.h, ale od wpisania spółki z o.o. do rejestru minęło 5 lat, sąd rejestrowy nie rozwiąże takiej spółki.
Kolejnym powodem kiedy może nastąpić rozwiązanie spółki z o.o. jest ten, wskazany przez art. 271 k.s.h. Zgodnie z tym przepisem sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki z o.o. na żądanie wspólnika lub organu członka organu spółki z o.o. w sytuacji, gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe bądź gdy wystąpiły inne przyczyny wywołane stosunkami spółki. W tym przypadku spółka rozwiązuje się nie na mocy wyroku sądu, lecz jednomyślną uchwałą wspólników. Rozwiązanie spółki z o.o. może nastąpić również na wniosek oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, który stwierdził, że spółka z o.o. poprzez podejmowane przez nią działań, narusza prawo bądź zagraża interesowi publicznemu.
| Ważne! Uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki musi mieć formę aktu notarialnego. |
Co więcej, zgodnie z art. 270 k.s.h. przyczyny rozwiązania spółki z o.o. mogą być określone w samej umowie spółki z o.o. W takiej sytuacji nie jest wymagana uchwała wspólników, a skutek rozwiązania wywołała zaistnienie wskazanej w umowie przyczyny. Może nią być np. upływ czasu lub nieuzyskanie zakładanych celów spółki.
Likwidacja, czyli rozwiązanie spółki
Wystąpienie którejkolwiek z wyżej przedstawionych okoliczności powoduje konieczność zgłoszenia otwarcia likwidacji spółki. Proces likwidacji spółki z o.o. jest etapem końcowym jej funkcjonowania, a obowiązek jej przeprowadzenia wynika przede wszystkim z konieczności zapewnienia należytej ochrony wierzycielom spółki. Likwidacja spółki z o.o. ma więc na celu uporządkowanie i doprowadzenie do końca spraw spółki.
Likwidację spółki z o.o. rozpoczyna uchwała wspólników, w której wyznaczają oni także osobę likwidatora bądź likwidatorów, którymi najczęściej zostają członkowie zarządu. Uchwałę wspólnicy składają do Krajowego Rejestru Sądowego jako załącznik do wniosku o zmianę wpisu w KRS.
| Uwaga! Do dnia złożenia przez likwidatora wniosku o wykreślenie spółki z Krajowego Rejestru Sądowego, wspólnicy spółki poprzez jednomyślną uchwałę o dalszym funkcjonowaniu spółki mogą zapobiec jej rozwiązaniu. |
Warto zwrócić uwagę na postanowienie Sądu Najwyższego z 23 kwietnia 2008 r. o sygnaturze III CZP 34/08, zgodnie z którym “w sytuacji, w której jednomyślna uchwała wszystkich wspólników o dalszym istnieniu spółki zapadła wprawdzie po wydaniu przez sąd rejestrowy postanowienia o rozwiązaniu spółki, ale przed rozpoznaniem apelacji wniesionej przez spółkę od tego postanowienia, podlega ona wraz z uchwałą o podwyższeniu kapitału zakładowego i wnioskiem o rejestrację podwyższenia kapitału zakładowego, uwzględnieniu przez sąd drugiej instancji w ramach zasady aktualności”.
Z przytoczonego orzeczenia wynika, że w pewnych sytuacjach wspólnicy mogą powstrzymać proces likwidacji, jeżeli sąd uwzględni uchwałę wszystkich wspólników spółki z o.o. o dalszym jej funkcjonowaniu, podjętą i zgłoszoną po złożeniu przez likwidatora spółki o wykreślenie spółki z rejestru.
Likwidatorzy ponoszą odpowiedzialność za właściwe przeprowadzenie czynności likwidacyjnych. Są zobowiązani sporządzić bilans otwarcia likwidacji oraz przedłożyć go do zatwierdzenia zgromadzeniu wspólników, a także wezwać wierzycieli spółki do zgłoszenia ich wierzytelności względem spółki, na co mają czas przez 3 miesiące od daty ogłoszenia bilansu.
Przed jakim sądem możliwe jest rozwiązanie spółki?
Rozwiązanie spółki z o.o. następuje przed sądem gospodarczym właściwym ze względu na siedzibę spółki. Następnie dla ustalenia właściwego sądu ma znaczenie wartość przedmiotu sporu, a więc w tym wypadku - samej spółki. Jeżeli nie przekracza 75 tys. zł, wówczas wyrok o rozwiązaniu spółki z o.o. może wydać sąd rejonowy, natomiast gdy wartość przewyższa 75 tys. zł, wówczas właściwy jest sąd okręgowy.
Polecamy:
