Ubezpieczenie członka zarządu w ZUS

Wielokrotne zmiany przepisów określających zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym powodują brak przejrzystości systemu powszechnych ubezpieczeń. Powyższy fakt wpływa na powstanie licznych wątpliwości co do zakresu obowiązkowego ubezpieczenia. Jednym z takich zagadnień jest ubezpieczenie członka zarządu - czy należy zatem ubezpieczyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) członka zarządu posiadającego prawo do emerytury? Piszemy na ten temat w niniejszym artykule.

Ubezpieczenie członka zarządu w ZUS - obowiązujące przepisy

W odniesieniu do ubezpieczenia w ZUS członka zarządu zastosowanie będą miały powszechnie obowiązujące przepisy, czyli:

Ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009, z późn. zm.), zwana dalej “ustawą systemową”;
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm.), dalej jako “ustawa zdrowotna”.

Ubezpieczenie emerytalne i rentowe członka rady nadzorczej mającego prawo do emerytury

W kwestii zgłoszenia do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego członka zarządu posiadającego prawo do emerytury należy odwołać się do odpowiednich postanowień ustawy systemowej.

Z art. 4 pkt 2 lit. zb ustawy systemowej jednoznacznie wynika, że płatnikiem składek w odniesieniu do członków rad nadzorczych jest podmiot, w którym działa ta rada.

Jeśli chodzi o zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych, to właściwym jest inny przepis ustawy systemowej, mianowicie art. 6 ust. 1 pkt 22.

Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (RP) są członkami rad nadzorczych z wynagrodzeniami z tytułu pełnienia tej funkcji.

Pora teraz zastanowić się nad kwestią wpływu posiadania prawa do emerytury na obowiązek ubezpieczenia członka zarządu w ZUS. W kolejnym przepisie ustawy systemowej znajdziemy rozstrzygnięcie tego zagadnienia.

Osoby będące członkami rad nadzorczych wynagradzane z tytułu pełnienia tej funkcji mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 9 ust. 4 ustawy systemowej).

Nie ulega zatem wątpliwości, że członka rady nadzorczej wykonującego odpłatnie tę funkcję, który jednocześnie jest uprawniony do emerytury lub renty należy zgłosić do ubezpieczeń emerytalno-rentowych w ZUS.

Przykład

Otrzymałem propozycję odpłatnego uczestnictwa w radzie nadzorczej jednej z lokalnych firm. Pragnę nadmienić, że posiadam prawo do emerytury z ZUS. Interesuje mnie, czy w związku z tym podmiot, w ramach którego działa rada nadzorcza będzie musiał mnie zgłosić do ubezpieczeń społecznych.

W świetle obowiązujących przepisów ustawy systemowej osoby fizyczne pełniące na terytorium RP odpłatnie funkcję członka rady nadzorczej podlegają obowiązkowemu zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Obowiązek taki dotyczy także w osób posiadających ustalone prawo do emerytury lub renty. Objęcie ubezpieczeniem członków rad nadzorczych staje się wymagalne z dniem powołania do wskazanego organu i trwa do dnia zakończenia pełnienia kadencji w radzie nadzorczej.

Warto podkreślić, że obowiązek zgłoszenia członka rady nadzorczej do ZUS odnosi się wyłącznie do ubezpieczeń: rentowych i emerytalnego, nie obejmuje natomiast np. ubezpieczenia z tytułu wypadków przy pracy lub ubezpieczenia chorobowego.

Ubezpieczenie zdrowotne członka rady nadzorczej

W odniesieniu do ubezpieczenia zdrowotnego członka rady nadzorczej stosuje się odpowiednie unormowania ustawy zdrowotnej. W tym przypadku, podobnie zresztą jak przy ustalaniu obowiązku zgłoszenia do ZUS, istotne znaczenie ma fakt posiadania miejsca zamieszkania na terytorium RP.

Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 35 ustawy zdrowotnej członkowie rad nadzorczych posiadający miejsce zamieszkania na terytorium RP podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Czy fakt posiadania uprawnień do emerytury lub renty wpłynie na obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego? Wyjaśnienia w tym zakresie odnajdziemy w art. 82 ust. 1 ustawy zdrowotnej.

W przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

Oznacza to zatem, że ubezpieczony uzyskujący przychody w związku z pełnieniem funkcji członka rady nadzorczej oraz z racji posiadania prawa do świadczenia emerytalnego będzie podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdego tych tytułów.

Czy ubezpieczyć w ZUS członka zarządu posiadającego prawo do emerytury?

Ubezpieczenie w ZUS członka zarządu posiadającego prawo do emerytury regulują przepisy ustawy systemowej. Unormowania tej ustawy wskazują jak należy postąpić w przypadku, gdy osoba powołana do rady nadzorczej w celu pełnienia odpłatnie swej funkcji posiada uprawnienia emerytalne. Odrębnie należy postąpić w odniesieniu do ubezpieczenia zdrowotnego, które z kolei zostało uregulowano w ustawie zdrowotnej. Tutaj istotnym czynnikiem jest fakt posiadania miejsca zamieszkania na terytorium RP.

Polecamy:

Rok składkowy w aspekcie rozliczania składki zdrowotnej