Mimo iż od dłuższego czasu rynek pracy w Polsce jest rynkiem pracownika, nie ulega osłabieniu trend nieustannego podnoszenia kwalifikacji przez pracowników. Umożliwianie pracownikom dokształcania przez pracodawcę a wręcz inwestowanie w rozwój pracownika przez finansowanie studiów lub wysyłanie na szkolenia - jest jednym z kluczowych elementów czy pracownik podejmie pracę w danym zakładzie pracy czy nie.
Uprawienia dla pracowników podnoszących kwalifikacje zawodowe
Proces zwiększania umiejętności może odbywać się za pośrednictwem pracodawcy lub wyłącznie z inicjatywy pracownika. W przypadku poparcia przedsiębiorstwa można uzyskać dodatkowe profity oraz ochronę prawną przewidzianą w Kodeksie pracy. Należy jednak podpisać stosowną umowę określającą prawa i obowiązki stron, która nie może zawierać postanowień mniej korzystnych niż przewidziane w ustawie. Sporządzenie umowy nie jest konieczne, gdy pracodawca nie zobowiązuje podwładnego do pozostania w zatrudnieniu po zakończeniu programu. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się, czy urlop szkoleniowy jest jedynym przywilejem pracownika podnoszącego swoje kwalifikacje?
Urlop szkoleniowy i pozostałe obowiązki pracodawcy
Zgodnie z art. 94 Kodeksu pracy do obowiązków właścicieli firm należy ułatwienie rozwoju kwalifikacji zawodowych. Zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności musi odbywać się z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą. Z tego tytułu pracownikowi przysługuje urlop szkoleniowy oraz zwolnienie z pracy na określony czas, który umożliwi punktualne przybycie oraz obecność na zajęciach. W tym czasie pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Wysokość wynagrodzenia jest ustalana zgodnie z zasadami przyznawania wynagrodzenia za urlop. Mówi o tym zapis § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.
| Ważne! Urlop szkoleniowy powinien być udzielany pracownikowi w dniach pracy. |
Kodeks pracy bezpośrednio nie normuje czy urlop szkoleniowy powinien zostać przyznany jednorazowo czy też uznany w różnych odstępach czasu. Zatem dane warunki powinny być ustalone na podstawie umowy zawieranej między stronami. Natomiast jego wymiar jest zależny od rodzaju egzaminu:
- 6 dni - dla pracownika przystępującego do egzaminu eksternistycznego, maturalnego, potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
- 21 dni - z tytułu przygotowania pracy dyplomowej oraz przystąpienia do jej obrony na ostatnim roku studiów.
Polskie prawo przewiduje także inne świadczenia możliwe do przyznania przez pracodawcę. Wśród nich należy wymienić opłaty za kształcenie, przejazdy, podręczniki lub zakwaterowanie.
Obowiązki pracownika związane z podnoszeniem kwalifikacji
Zawarta umowa szkoleniowa jest wiążąca także dla pracownika i powinna stanowić przemyślaną decyzję. Na podstawie art. 1035 Kodeksu pracy pracownik jest zobowiązany do zwrotu świadczeń w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub do okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia. Pracodawca ma prawo ubiegać się o zwrot kosztów, gdy zostanie spełniona jedna z przesłanek:
- podwładny bez uzasadnionych przyczyn zrezygnuje lub nie podejmie się podnoszenia kwalifikacji;
- pracownik rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia lub za wypowiedzeniem w okresie do 3 lat - z wyjątkiem podania mobbingu jako przyczyny;
- stosunek pracy zostanie rozwiązany z winy pracownika w okresie do 3 lat.
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przynosi obopólne korzyści. Rozwój pracownika może przyczynić się do poprawy efektywności przedsiębiorstwa. Z tego względu także dla pracodawcy jest istotne, by inwestować w kapitał ludzki. Uregulowanie umowy oraz urlopu szkoleniowego w prawodawstwie polskim poprzez wprowadzenie licznych udogodnień, zachęca do rozwoju zawodowego.
