Praca w godzinach nadliczbowych jest to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Jak rozliczyć przepracowane przez pracownika nadgodziny? Sprawdźmy.
Kiedy dopuszczalna jest praca w godzinach nadliczbowych?
Praca w godzinach nadliczbowych jak stanowi art.151 k.p. jest możliwa w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii albo wówczas kiedy występuje szczególna potrzeba pracodawcy. Co ciekawe przepis ten nie obowiązuje w przypadku, kiedy pracownicy zatrudnieni są na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia.
Nadgodziny - limit roczny
Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku ze szczególnym zapotrzebowaniem przedsiębiorcy nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.
Jednak w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, jest dopuszczalne ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych.
Dodatek za nadgodziny
Kodeks pracy określa również zasady wynagradzania w przypadku pracy w godzinach nadliczbowych.
Poza normalnym wynagrodzeniem, pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości:
1. 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
- w nocy,
- w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
- w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
2. 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w powyższym punkcie.
Dni wolne a nadgodziny
W zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy.
Udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych może nastąpić także bez wniosku pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych, jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
W obu powyższych sytuacjach pracownikowi nie przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.