Jeżeli podatnik nie składa deklaracji podatkowych, a urzędnicy nie mogą się z nim skontaktować – może wystąpić jego wykreślenie z VAT bez żadnego ostrzeżenia. To jednak nie jedyny powód. Sprawdź, jakie jeszcze przyczyny wykreślenia podatnika z VAT zostały zawarte w ustawie.
Kiedy możliwe jest wykreślenie z VAT?
Ustawa o VAT w określonych sytuacjach umożliwia US wykreślenie z rejestru VAT podatnika. Zgodnie z art. 96 ust. 9 ustawy o VAT taka sytuacja może nastąpić, bez konieczności zawiadamiania o tym fakcie, w poszczególnych sytuacjach:
- podatnik nie istnieje;
- nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem lub jego pełnomocnikiem;
- dane podatnika wskazane w zgłoszeniu się nieprawdziwe;
- podatnik lub jego pełnomocnik nie stawią się na wezwanie urzędu lub organu kontroli skarbowej;
- na podstawie posiadanych informacji o podatniku istnieje przypuszczenie, że może on prowadzić działania mające związek z wyłudzeniami skarbowymi;
- wobec podatnika sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
W przypadku wystąpienia jednej z powyższych sytuacji urząd skarbowy może dokonać wykreślenia podatnika z rejestru czynnych podatników VAT bez informowania go o tym.
Urząd skarbowy dokonuje także wykreślenia z rejestru VAT podatnika, który:
- zawiesił działalność gospodarczą na okres co najmniej 6 następujących po sobie miesięcy, lub
- zgodnie z obowiązkiem nie złożył deklaracji podatkowej za 3 kolejne miesiące lub za jeden kwartał, lub
- składał zerowe deklaracje podatkowe przez okres 6 kolejnych miesięcy lub dwóch kolejnych kwartałów (brak transakcji sprzedaży, zakupów, w tym importu towarów), lub
- wystawiał faktury (sprzedaży lub korygujące) dokumentujące czynności niedokonane, lub
- miał uzasadnione podstawy przypuszczać, że dostawcy i nabywcy biorący udział w dostawie towaru lub usługi nie rozliczają się rzetelnie z podatków, narażając skarb państwa na uszczuplenie.
Warto zauważyć, że niezłożenie jednej deklaracji podatkowej kwartalnej (podatnicy rozliczający się kwartalnie którzy składają JPK_V7K) może skutkować wykreśleniem z rejestru VAT. Podatnicy rozliczający się miesięcznie wykreśleni zostaną, jeśli za 3 kolejne miesiące nie złożą deklaracji podatkowej - JPK_V7M. Jeżeli w powyższej sytuacji na wezwanie naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi działalność opodatkowaną i niezwłocznie złoży brakujące deklaracje, nie zostanie wykreślony. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku podatników, którzy przez okres 6 kolejnych miesięcy lub dwóch kolejnych kwartałów składają zerowe deklaracje podatkowe (brak transakcji sprzedaży, zakupów, w tym importu towarów), wówczas urząd nie dokona ich wykreślenia z rejestru, gdy udowodnią, że składanie zerowych deklaracji podatkowych za wskazane okresy wynika ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej (np. działalność sezonowa).
Czynności opodatkowane podczas zawieszenia działalności a wykreślenie z VAT
Zgodnie z art. 96 ust. 9b ustawy o VAT, jeśli w okresie zawieszenia działalności na co najmniej 6 miesięcy podatnik dokona:
- odpłatnej dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju,
- eksportu towarów,
- importu towarów na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju lub
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
zobowiązany będzie zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego odpowiednio przed dniem wykonywania powyższych czynności. W zawiadomieniu wskazać należy okres, w którym podatnik będzie je wykonywał.
Nieskładanie deklaracji a przywrócenie do rejestru VAT
W przypadku niezłożenia przez podatnika VAT czynnego deklaracji podatkowej za okres I kwartału lub trzech kolejno następujących po sobie miesięcy, zgodnie z przepisami może on zostać automatycznie wykreślony z VAT bez informacji ze strony urzędu. W takiej sytuacji, aby zostać przywróconym, podatnik jest obowiązany:
- Złożyć wniosek o przywrócenie zarejestrowania, nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT.
- Najpóźniej w dniu złożenia wniosku o przywrócenie zarejestrowania podatnik powinien złożyć wszystkie brakujące deklaracje podatkowe.
- Udowodnić, że prowadzi działalność opodatkowaną.
Wskazany powyżej sposób przywrócenia do rejestru VAT bez konieczności ponownej rejestracji może być zastosowany także w przypadku podatnika składającego zerowe deklaracje podatkowe, w których nie wykazano transakcji sprzedaży, zakupów w tym importu towarów, który udowodni, że jest to spowodowane specyfiką prowadzonej działalności.
Przykład 1.
Pan Sławomir będący czynnym podatnikiem VAT nie złożył JPK_V7K za I kwartał 2021 r. Zgodnie z niedopełnieniem obowiązku urząd dokona automatycznego wyrejestrowania 1 kwietnia 2021 r. W jaki sposób pan Sławomir może dokonać przywrócenia do rejestru VAT?
Aby pan Sławomir został przywrócony do rejestru VAT, musi on w terminie 2 miesięcy od daty wykreślenia złożyć wniosek o przywrócenie, udowodnić, że prowadził działalność opodatkowaną oraz złożyć brakujący plik JPK_V7K za I kwartał 2020 r., maksymalnie w dacie złożenia wniosku.
Wykreślenie z VAT – jak sprawdzić kontrahenta?
Istotne z punktu widzenia przedsiębiorcy będącego podatnikiem VAT czynnym jest skontrolowanie statusu VAT dostawcy. W myśl artykułu 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje w odniesieniu do faktury wystawionej przez podmiot nieistniejący – niezarejestrowany. W związku z tym wykreślenie z VAT dostawcy może być niekorzystne dla nabywcy, który nie może skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT od faktury zakupu.
Aby uniknąć tego typu okoliczności, warto przed zakupem zweryfikować dostawcę. Do tego celu służy udostępniona przez MF biała lista podatników zawierająca szczegółowe dane dotyczące wszystkich podatników, w tym ich aktualnego statusu VAT.
