Możliwość skorzystania ze świadczenia powstaje w momencie urodzenia dziecka lub uprawomocnienia się postanowienia sądu orzekającego przysposobienie. Urlop ojcowski przysługuje zarówno ojcu biologicznemu, jak i adopcyjnemu. Przepis uprawniający do urlopu ojcowskiego nie obliguje do pozostawania ojca w stosunku pracy w dniu narodzin dziecka. Dlatego też jeżeli rodzic rozpoczął pracę dopiero po narodzinach dziecka, a dziecko nie ukończyło 12 miesięcy lub nie minęło 12 miesięcy od momentu uprawomocnienia się decyzji o przysposobieniu, ma prawo skorzystać z urlopu ojcowskiego.
Urlop ojcowski nie może przysługiwać osobie, która w świetle prawa nie wychowuje dziecka. W takim przypadku pracodawca, o ile jest w stanie to stwierdzić, ma prawo odrzucić wniosek podwładnego. Ojciec pozbawiony władzy rodzicielskiej, który nie utrzymuje kontaktu z dzieckiem, nie jest uprawniony do skorzystania ze świadczenia.
Z urlopu ojcowskiego może skorzystać rodzic, który nie zawarł z matką dziecka związku małżeńskiego. Świadczenie przysługuje również rozwiedzionemu ojcu.
Kiedy przysługuje urlop ojcowski?
Urlop ojcowski według Kodeksu pracy (dalej k.p.) przysługuje w związku z narodzeniem lub przysposobieniem dziecka, jeśli:
- dziecko nie ukończyło 12. miesiąca życia,
- nie upłynęły 12 miesiące od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie minął czas ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
Jak długo trwa urlop ojcowski?
Urlop ojcowski trwa 14 kolejnych dni kalendarzowych łącznie z sobotą i niedzielą. Jeśli w ciągu tych 2 tygodni wypadają dni wolne od pracy, świadczenie nie może zostać wydłużone.
Na długość urlopu ojcowskiego również nie ma wpływu liczba dzieci. Dlatego też w momencie urodzenia bliźniaków urlop ojcowski nie może być proporcjonalnie wydłużony.
Wniosek o urlop ojcowski 2024
Urlop ojcowski jest przyznawany tylko na wniosek pracownika. Reguluje to § 2. art. 182(3) k.p.
Urlopu ojcowskiego udziela się na pisemny wniosek pracownika-ojca wychowującego dziecko, składany w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu; pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.
Urlop ojcowski może zostać wykorzystany jednorazowo przez 14 dni lub w dwóch częściach każdy po 7 dni, chyba że na wniosek pracownika ulegnie skróceniu. W takim przypadku niewykorzystanych dni urlopu nie można przenieść w czasie.
Urlop ojcowski - ochrona pracownika
Pracownik w czasie urlopu ojcowskiego ma taką samą ochronę wynikającą z art. 177 k.p. jak kobieta w ciąży i matka przebywająca na urlopie macierzyńskim. W związku z czym ojciec dziecka podlega szczególnej ochronie, która ma na celu zabezpieczenie ciągłości stosunku pracy i bezproblemowego powrotu na wcześniej zajmowane stanowisko.
Pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę z ojcem, który został zatrudniony na podstawie umowy na czas określony i moment jej rozwiązania upływa w trakcie urlopu ojcowskiego. W takich przypadkach urlop ulega skróceniu do ostatniego dnia trwania stosunku pracy.
Ciągłość stosunku pracy może zostać naruszona również w momencie ogłoszenia upadłości lub likwidacji przedsiębiorstwa. W takim przypadku ma zastosowanie § 4, art. 177 k.p.
(...)Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Pracownik, który został ojcem może skorzystać ze specjalnego przywileju jakim jest urlop ojcowski. To zatrudniony decyduje czy chce wykorzystać go w jednej czy w dwóch częściach. Jednakże musi pamiętać, aby wybrać go maksymalnie do ukończenia przez dziecko 2. roku życia.
