Przedsiębiorcy, z uwagi na sezonowość prowadzonej działalności czy też inne zdarzenia, często decydują się na zawieszenie działalności gospodarczej. Ma ono również wpływ na rozliczenia z fiskusem. Każdy przedsiębiorca bez względu na to, w jakiej formie prawnej zorganizowane jest jego przedsiębiorstwo, może zawiesić działalność. Zawieszenie działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności następuje na podstawie wniosku aktualizującego wpis do CEIDG-1, a w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego – właściwemu sądowi rejestrowemu.
Zawieszenie działalności gospodarczej - termin
Zawieszenia działalności można dokonać na czas określony lub nieokreślony, jednak nie krótszy niż 30 dni. Okres, w którym prawnie trwa zawieszenie działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku. Oznacza to, że we wniosku można wpisać datę zawieszenia przed dniem złożenia wniosku.
Zawieszenie działalności gospodarczej a odliczenie podatku VAT
Zgodnie z art. 99 ust. 7a ustawy o VAT, w przypadku zawieszenia działalności gospodarczej na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców czynni podatnicy VAT zasadniczo nie mają obowiązku składania deklaracji podatkowych za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy.
Brak tego obowiązku nie pozbawia jednocześnie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanych w tym okresie faktur, w związku z ponoszeniem kosztów niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
Odliczenie VAT przysługuje wówczas na zasadach ogólnych, przy czym istotne znaczenie ma zamiar przedsiębiorcy, aby po okresie zawieszenia doszło do wznowienia działalności gospodarczej, w ramach której koszty te będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Organy podatkowe wskazują, że podatnik decydując się na zawieszenie działalności gospodarczej może składać w tym okresie plik JPK_V7, w którym wykazywana jest z miesiąca na miesiąc narastająco kwota podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy lub żądanie bezpośredniego zwrotu tej nadwyżki.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 24 lipca 2019 r. o sygnaturze 0112-KDIL4.4012.261.2019.4.JS, w której czytamy:
"Zatem wydatki poniesione przez Wnioskodawcę w związku z opłatami leasingowymi od samochodu osobowego oraz opłatami za media można uznać za niezbędne do utrzymania przedsiębiorstwa, bowiem (...) przed zawieszeniem działalności przedmiotowy samochód oraz media (telefon i Internet) były wykorzystywane do działalności gospodarczej (...). Ponadto (...) Wnioskodawca planuje w dalszym ciągu wykorzystywać leasingowany samochód oraz media w tej działalności. Wobec tego spełnione zostaną przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy, tj. występuje związek ponoszonych wydatków w okresie zawieszenia działalności gospodarczej z czynnościami opodatkowanymi, które wystąpią po wznowieniu działalności gospodarczej Wnioskodawcy.
Zaznaczenia wymaga również, że zasady odliczenia podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków dotyczących samochodu osobowego zostało uregulowane w art. 86a ustawy.
W konsekwencji Wnioskodawca zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od rat leasingowych i opłat za media zapłaconych w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, które stanowią czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów w myśl art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców."
Limit zwolnienia w VAT a zawieszenie działalności gospodarczej
Podatnik ma prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, do momentu gdy wartość sprzedaży opodatkowanej w tym roku osiągnie kwotę 200 000 zł. Dopiero z dniem przekroczenia tej kwoty nastąpi utrata prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT.
Zawieszenie działalności gospodarczej związane jest z czasowym zaprzestaniem dokonywania sprzedaży, nie ma jednak wpływu na zmniejszenie kwoty limitu uprawniającej do korzystania ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie nr IPPP2-443-41/10-4/JB z 16 kwietnia 2010, gdzie możemy przeczytać:
(…) W związku z tym, kwota limitu 100 000 zł, [obecnie 200 000 zł] wynikająca z art. 113 ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r., dająca prawo do zwolnienia z podatku od towarów i usług, dotyczy Wnioskodawczyni w pełnej wysokości, niezależnie od zawieszenia działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego a następnie jej ponownego wznowienia. Fakt zawieszenia działalności gospodarczej związany z czasowym zaprzestaniem dokonywania sprzedaży w okresie wakacyjnym, nie ma wpływu na zmniejszenie kwoty limitu uprawniającej do korzystania ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.
Wobec powyższego, Wnioskodawczyni ma prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, do momentu gdy wartość sprzedaży opodatkowanej w tym roku osiągnie kwotę 100 000 zł. [obecnie 150 000 zł] Dopiero z dniem przekroczenia tej kwoty nastąpi utrata prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT (…).
Jak zawieszenie działalności gospodarczej wpływa na amortyzację?
Zgodnie z art. 22c pkt 5 ustawy o PIT, amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, w której były one używane - od miesiąca następującego po tym, w którym zaprzestano działalności. Zaprzestanie działalności może tu oznaczać także jej czasowe zawieszenie, dlatego też przedsiębiorca w okresie przerwy w prowadzeniu działalności nie może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od nieużywanych środków trwałych. Ponadto art. 22a ust. 1 ustawy o PIT mówi o amortyzacji środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.
Dlatego też należy uznać, że zawieszenie działalności gospodarczej powoduje także „zawieszenie” amortyzacji.
Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja wydana 18 listopada 2011 r. przez dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (nr IPPB1/415-777/11-2/IF), w której czytamy:
(…) wraz z zawieszeniem działalności gospodarczej zawieszeniu ulega także amortyzacja samochodu. Zatem samochód wykorzystywany w działalności gospodarczej nie podlega amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono tę działalność. Amortyzację ww. składnika majątku należy zaliczać za miesiąc, w którym nastąpiło zawieszenie, a następnie począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło jej wznowienie (…).
Zeznanie roczne a zawieszenie działalności gospodarczej
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym według ustalonego wzoru zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Powstaje pytanie, czy w sytuacji gdy przedsiębiorca nie osiągnął żadnych przychodów z działalności, powinien również składać takie zeznanie. Organy podatkowe są w tej kwestii zgodne, nakazując taki obowiązek. Potwierdził to m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2011 r., sygn. PPB4/415-534/11-4/JK2, gdzie możemy przeczytać:
(…) w przypadku, kiedy to Wnioskodawca nie powiadomił organu podatkowego o likwidacji działalności gospodarczej, obowiązek w zakresie składania zeznań podatkowych nie ustaje. Z obowiązku tego nie zwalnia fakt, iż w ramach tego źródła przychodu nie są uzyskiwane żadne przychody, ani też nie są ponoszone żadne koszty, jak również, że działalność gospodarcza została zawieszona (…).
Zatem zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia zeznania rocznego.
Zawieszenie działalności gospodarczej a opodatkowanie wspólne z małżonkiem
Prawa do łącznego opodatkowania dochodów pozbawieni są ci małżonkowie, w przypadku których w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub wybrali opodatkowanie podatkiem liniowym. W konsekwencji już sam fakt dokonania wyboru sposobu opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej przy zastosowaniu wskazanych metod (nawet bez faktycznego ich uzyskania), stanowi przesłankę do utraty możliwości wspólnego opodatkowania dochodów obojga małżonków (nawet uzyskiwanych ze źródeł innych niż prowadzona działalność gospodarcza).
Zawieszenie działalności gospodarczej nie jest równoznaczne z jej likwidacją. Oznacza, że przychody z tej działalności gospodarczej nie są osiągane (są równe 0), jednak nie zmienia to faktu, że do osoby przedsiębiorcy nadal mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku lub są opodatkowani liniowo, co w konsekwencji doprowadza do braku możliwości wspólnego opodatkowania z małżonką.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, w interpretacji indywidualnej z 10 września 2014 r., sygn. ITPB1/415-671/14/KW, w której możemy przeczytać:
(…) Zawieszenia działalności nie można uznać za jej likwidację. Jeśli więc nie doszło do zmiany sposobu opodatkowania z inicjatywy podatnika, to po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej kontynuuje on wybraną wcześniej formę opodatkowania. Oznacza to, że w trakcie zawieszenia działalności do przedsiębiorcy wciąż mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, nawet bez względu na fakt nieuzyskiwania w tym czasie żadnych przychodów z tytułu tej działalności i braku zamiaru jej wznowienia zarówno w bieżącym, jak i kolejnym roku.
Reasumując, Wnioskodawca nie będzie mógł w 2015 r. dokonać rozliczenia za rok podatkowy 2014 wspólnie ze współmałżonkiem, nawet przy założeniu, że do końca 2014 r. nie osiągnie przychodów, nie wznowi działalności gospodarczej opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym, ani nie otworzy nowej działalności gospodarczej (…).
