0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Brak kasy fiskalnej - jakie grożą konsekwencje?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Poniższy artykuł będzie dotyczyć tematyki potencjalnych kar wynikających z Kodeksu karnego skarbowego za brak kasy fiskalnej. Dodatkowo przeanalizujemy również inne uchybienia w zakresie prowadzenia ewidencji w postaci kasy fiskalnej oraz możliwe kary przewidziane w kka.

Brak kasy fiskalnej a kara grzywny

Na wstępie przypomnijmy, że zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. 

Treść powyższego przepisu statuuje zatem obowiązek posługiwania się kasą fiskalną przez podatnika dokonującego sprzedaży na rzecz konsumentów lub na rzecz rolników ryczałtowych.

Zanim przejdziemy do szczegółowej analizy konkretnych przepisów, warto wskazać na treść art. 53 § 21 kks, który podaje, że w rozumieniu kodeksu księgami są:

  1. księgi rachunkowe,
  2. podatkowa księga przychodów i rozchodów,
  3. ewidencja,
  4. rejestr, 
  5. inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje ustawa, a w szczególności zapisy kasy rejestrującej.

To oznacza, że za każdym razem, gdy konkretny przepis kks będzie odnosił się do księgi, należy przez to rozumieć również kasę fiskalną.

Kara za brak kasy fiskalnej została przewidziana w art. 60 kks.

Paragraf 1 tego artykułu wskazuje, że kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

W sytuacji, gdy podatnik jest zobowiązany do posługiwania się kasą fiskalną i narusza ten obowiązek, grozi mu odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe, które zagrożone jest karą grzywny.

Paragraf 4 artykułu podaje natomiast, że w wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Warto zatem w tym miejscu wyjaśnić, co należy rozumieć przez pojęcie wypadku mniejszej wagi. 

Definicję tego zwrotu odnajdziemy w art. 53 § 8 kks, gdzie podano, że wypadek mniejszej wagi to czyn zabroniony jako wykroczenie skarbowe, które w konkretnej sprawie, ze względu na jej szczególne okoliczności – zarówno przedmiotowe, jak i podmiotowe – zawiera niski stopień społecznej szkodliwości czynu, w szczególności, gdy uszczuplona lub narażona na uszczuplenie należność publicznoprawna nie przekracza 5-krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia, a sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie wskazują na rażące lekceważenie przez sprawcę porządku finansowoprawnego lub reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, albo sprawca dopuszczający się czynu zabronionego, którego przedmiot nie przekracza kwoty małej wartości, czyni to z pobudek zasługujących na uwzględnienie. 

W konsekwencji ocena, czy w danym przypadku mamy do czynienia z wypadkiem mniejszej wagi zależy od okoliczności faktycznych danej sprawy. Kwestia ta może prezentować się odmiennie, biorąc pod uwagę różne stany faktyczne towarzyszące danemu stanowi faktycznemu.

Kks za brak kasy fiskalnej przewiduje karę grzywny. Czyn ten – w zależności od okoliczności faktycznych – będzie kwalifikowany jako przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe (w wypadku mniejszej wagi).

Uchybienie w prowadzeniu kasy fiskalnej - rzetelność i niewadliwość

Inny czyn zabroniony opisuje natomiast art. 61 kks odnoszący się do uchybień w zakresie prowadzenia kasy fiskalnej. Przypadek ten dotyczy zatem podatnika, który wprawdzie posiada kasę fiskalną, jednakże nieprawidłowo ewidencjonuje sprzedaż.

W myśl paragrafu 1 tego przepisu, kto nierzetelnie prowadzi księgę, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. Paragraf 2 wskazuje, że w wypadku mniejszej wagi sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Powyższej karze podlega także ten, kto wadliwie prowadzi księgę.

Po raz kolejny należy sięgnąć do treści art. 53 kks, gdzie wyjaśniono, na czym polega wadliwość oraz nierzetelność.

W art. 53 § 22 kks podano, że księga nierzetelna to księga prowadzona niezgodnie ze stanem rzeczywistym. A w § 23 czytamy, że księga wadliwa to księga prowadzona niezgodnie z przepisem prawa.

W kontekście powyższego przepisu warto wskazać na treść wyroku SO w Poznaniu z 20 lutego 2018 roku (IV Ka 796/17), gdzie sąd wskazał, że aby możliwe było przypisanie oskarżonemu sprawstwa w zakresie czynu z art. 61 kks, konieczne jest udowodnienie, że oskarżony chciał, a co najmniej przewidywał taką możliwość i godził się na to, by prowadzić nierzetelne księgi, posługiwać się nierzetelnymi fakturami i wprowadzać w błąd urząd skarbowy.

Jeżeli podatnik prowadzi kasę fiskalną w sposób nierzetelny albo wadliwy, to również zagrożony jest karą grzywny za tego rodzaju uchybienie. Analogicznie w wypadku mniejszej wagi możliwe jest potraktowanie czynu jako wykroczenia skarbowego.

Sprzedaż z pominięciem kasy fiskalnej

Kolejna okoliczność zagrożona karą z kks to przypadek, w którym podatnik posiada kasę fiskalną, ale dokonuje sprzedaży z jej pominięciem.

Otóż w myśl art. 62 karze grzywny do 180 stawek dziennych podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży. 

W wypadku mniejszej wagi czyn ten jest traktowany jako wykroczenie skarbowe.

Przypomnijmy, że w myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży:

  • w postaci papierowej, lub
  • za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony.

Czynem zabronionym – opisanym w powyższym przepisie – jest zatem zarówno sprzedaż poza kasą fiskalną, jak i niewydanie dokumentu sprzedaży, tj. paragonu na rzecz konsumenta.

Na koniec należy wskazać na instytucję czynnego żalu, która została opisana w art. 16 kks. 

W świetle tej regulacji nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. 

Podatnik, który popełnił czyn zabroniony, może uniknąć odpowiedzialności poprzez złożenie czynnego żalu i dopełnienie uchybionym obowiązkom.

Z przedstawionych przepisów wynika zatem, że wszelkie nieprawidłowości związane z kasą fiskalną są na gruncie kks zagrożone karą grzywny albo jako przestępstwo skarbowe, albo jako wykroczenie skarbowe.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów