Dofinansowanie wynagrodzenia ze środków publicznych ma na celu aktywizację zawodową osób, które mają trudności ze znalezieniem pracy, co z kolei jest spowodowane różnymi przyczynami. Osobami znajdującymi się w szczególnej sytuacji na rynku pracy są bezrobotni, którzy ukończyli 50 oraz 60 lat. W odniesieniu do bezrobotnego z tych grup wiekowych istnieje możliwość zastosowania pomocy finansowej dla pracodawcy lub przedsiębiorcy, który zatrudni taką osobę. Przepisy przewidują konkretne okresy, w jakich dofinansowanie może być wypłacane. Czy w związku z tym można zawrzeć umowę z bezrobotnym tylko na czas przysługiwania dofinansowania? Odpowiadamy na to pytanie poniżej.
Powierzenie pracy na okres dofinansowania – przepisy prawne
W odniesieniu do zasad dofinansowania wynagrodzeń bezrobotnych w wieku 50+ oraz 60+ odpowiednie regulacje prawne zostały zawarte w Ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zwanej dalej „ustawą o promocji zatrudnienia”.
Dofinansowanie do wynagrodzenia skierowanych bezrobotnych – podstawowe zasady
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, zasady przyznawania dofinansowania wynagrodzeń bezrobotnych w określonym wieku, którzy zostali skierowani do pracy w podmiocie zatrudniającym, regulują przepisy ustawy o promocji zatrudnienia.
Przykład 1.
Pan Sławomir jest przedsiębiorcą zajmującym się m.in. produkcją oraz montażem podzespołów elektronicznych dla innych podmiotów gospodarczych. W związku z trudną sytuacją ekonomiczną i deficytem odpowiednio wykwalifikowanych kadr zamierza zatrudnić bezrobotnych z urzędu pracy. Dowiedział się on o możliwości zatrudnienia bezrobotnych w starszym wieku połączonego z dofinansowaniem z tego tytułu. Pan Sławomir jako mały przedsiębiorca nie chce podejmować zbytecznego ryzyka związanego z koniecznością zatrudniania skierowanych bezrobotnych przez dłuższy okres. Mężczyzna chciałby zatrudnić bezrobotnych jedynie na okres dofinansowania, jednak czy jest to możliwe?
Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w ustawie o promocji zatrudnienia. Na wstępie trzeba wyjaśnić podstawowe zagadnienia dotyczące wskazanych kwestii.
Starosta może na podstawie zawartej umowy przyznać pracodawcy lub przedsiębiorcy dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie skierowanego bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia
12 miesięcy – w przypadku zatrudnienia bezrobotnego, który ukończył 50 lat, a nie ukończył 60 lat, lub
24 miesięcy – w przypadku zatrudnienia bezrobotnego, który ukończył 60 lat.
Dofinansowanie wynagrodzenia jest udzielane zgodnie z warunkami dopuszczalności pomocy de minimis.
Obowiązek dalszego zatrudniania skierowanego bezrobotnego po okresie przysługiwania dofinansowania
Odpowiedź na pytanie, czy można zawrzeć umowę o pracę ze skierowanym bezrobotnym tylko na czas przysługiwania dofinansowania, wynika w istotnym stopniu z brzmienia art. 60d ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia.
Oznacza to zatem, że pracodawca lub przedsiębiorca będzie zobowiązany do dalszego zatrudniania skierowanego bezrobotnego po upływie okresu przysługiwania dofinansowania przez czas odpowiadający co najmniej połowie okresu dofinansowania.
Przykład 2.
Pracodawca uzyskał na podstawie umowy ze starostą dofinansowanie do zatrudnienia skierowanego bezrobotnego w wieku 53 lat. W celu zachowania dofinansowania w pełnej wysokości pracodawca powinien zatrudniać osobę bezrobotną przez okres przysługiwania pomocy, czyli przez 12 miesięcy oraz przez 6 miesięcy przypadających po tym okresie, zatem łączny okres zatrudnienia wynosi w tym przypadku 18 miesięcy.
W razie zatrudnienia bezrobotnego w wieku 60+ łączny okres zatrudnienia wynosi natomiast 36 miesięcy.
Konsekwencje niewywiązania się z warunku zatrudniania bezrobotnego przez określony czas
Niewywiązanie się przez podmiot zatrudniający z warunku zatrudniania skierowanego bezrobotnego przez określony czas po upływie okresów przysługiwania dofinansowania rodzi konsekwencje w postaci konieczności zwrotu otrzymanej pomocy finansowej.
Jeżeli przedsiębiorca lub pracodawca utrzymają zatrudnienie skierowanego bezrobotnego przez okres przysługiwania dofinansowania wynagrodzenia oraz przez co najmniej połowę okresu (odpowiednio przez co najmniej 3 miesiące lub 6 miesięcy), będą obowiązani do zwrotu 50% łącznej kwoty otrzymanych środków – w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty.
Rozwiązanie umowy przez skierowanego bezrobotnego lub zwolnienie w trybie natychmiastowym
Z odmienną sytuacją będziemy mieli do czynienia w przypadku, w którym to skierowana do przedsiębiorcy osoba bezrobotna rozwiąże umowę o pracę lub dojdzie do rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym albo do ustania stosunku pracy.
Przykład 3.
Bezrobotny podjął pracę w firmie kurierskiej na podstawie skierowania z urzędu pracy. Właściciel przedsiębiorstwa zawarł ze starostą umowę przewidującą dofinansowanie do zatrudnienia bezrobotnego przez 12-miesięczny okres (dotyczy to osoby w wieku 55 lat). Po 3 miesiącach pracy skierowany bezrobotny rozwiązał umowę o pracę, tłumacząc to niezadowoleniem z rodzaju wykonywanej pracy. W tej sytuacji starosta skierował na zwolnione stanowisko pracy innego bezrobotnego. Dzięki temu pracodawca zachowa prawo do dofinansowania przez czas ustalony w umowie.
Powyższe kwestie zostały unormowane w art. 60d ust. 7 ustawy o promocji zatrudnienia. Zgodnie z tym przepisem w przypadku rozwiązania umowy o pracę przez skierowanego bezrobotnego, rozwiązania z nim umowy o pracę na podstawie art. 52 Kodeksu pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy skierowanego bezrobotnego w trakcie okresu objętego dofinansowaniem albo przed upływem okresu odpowiednio 6 lub 12 miesięcy (czyli okresu dalszego zatrudniania skierowanego bezrobotnego po okresie dofinansowania) starosta kieruje na zwolnione stanowisko pracy innego bezrobotnego.
W praktyce można się spotkać z jeszcze inną sytuacją, gdy starosta nie ma możliwości skierowania na zwolnione stanowisko pracy odpowiedniego bezrobotnego.
Przykład 4.
Firma przyjęła skierowanego bezrobotnego w ramach umowy ze starostą przewidującej dofinansowanie przez okres 24 miesięcy z tytułu zatrudnienia osoby w wieku 61 lat. Niestety z pracownikiem rozwiązano umowę w trybie natychmiastowym, na podstawie art. 52 kp, z przyczyn zawinionych przez zatrudnionego. Zwolnienie pracownika było całkowicie uzasadnione i w takim przypadku starosta powinien skierować na wolne stanowisko pracy innego bezrobotnego. Okazało się jednak, że starosta nie dysponował odpowiednią osobą. Jak w tej sytuacji wygląda kwestia dofinansowania?
Również ta sprawa została uregulowana w przepisach ustawy o promocji zatrudnienia.
Czy zatrudnienie na umowę o pracę tylko na czas dofinansowania jest możliwe? Podsumowanie
Czy zatrudnienie skierowanego bezrobotnego w określonym wieku na podstawie umowy o pracę tylko na czas dofinansowania jest możliwe? Teoretycznie tak, ale będzie to równoznaczne z utratą wspomnianej pomocy finansowej. Co więcej, aby zachować prawo do dofinansowania, konieczne jest zatrudnianie danej osoby po okresie, za który przysługują środki przekazane przez starostę. Niespełnienie tych warunków rodzi obowiązek zwrotu wszystkich otrzymanych środków wraz z odsetkami ustawowymi.
