Przedsiębiorcy zdążyli już przywyknąć do niektórych obowiązków, jakie nakładają na nich przepisy prawa podatkowego. Otrzymanie zaliczki powoduje pewne konsekwencje, związane z jej dokumentacją i rozliczeniem podatku VAT. Jednak czy przedpłaty otrzymane w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów powodują takie same obowiązki?
Obowiązek podatkowy w WDT
Zgodnie z zasadą ogólną określoną w art. 20 ust. 1 ustawy o VAT przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. Wiążąca zatem zwykle będzie data wystawienia faktury przez dostawcę unijnego. Dopiero w przypadku, gdy dokument ten nie zostanie wystawiony bądź sprzedawca wystawi go z dużym opóźnieniem, WDT należałoby wykazać pod datą 15 dnia miesiąca następującego po tym, w którym nastąpiła sprzedaż.
Zaliczka w WDT
Zgodnie z art. 19a ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek czy ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania. Co za tym idzie, przedsiębiorca w dacie otrzymania zapłaty musi rozliczyć podatek VAT. Fakturę dokumentującą otrzymaną zapłatę można natomiast wystawić w terminie późniejszym, do 15 dnia miesiąca następnego.
Jeżeli natomiast podatnik jest zobowiązany do ewidencjonowania swojej sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, to w dacie wpływu zaliczki musi zarejestrować ją na tym urządzeniu. Takie zasady obowiązują w obrocie krajowym.
W przypadku transakcji z zagranicznymi kontrahentami, a dokładnie przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, obowiązek podatkowy nie wystąpi. Związane jest to z uchyleniem ust. 3 w art. 20 ustawy o VAT. Co za tym idzie, podatnik nie wystawia faktury zaliczkowej. Część przedsiębiorców jednak usilnie chce dokumentować powyższe zdarzenia w sposób, w jaki ma to miejsce w obrocie krajowym, co może powodować pewne konsekwencje.
Wystawiona faktura zaliczkowa, która trafi do rąk naszego księgowego lub nabywcy może zostać błędnie zinterpretowana, a transakcja wykazana w deklaracji VAT oraz informacji podsumowującej VAT-UE. Należy mieć na uwadze, że rozliczenia transakcji wewnątrzwspólnotowych powinny się odbywać równolegle po obu stronach (u sprzedawcy występuje WDT, a u nabywcy WNT). Wykazanie zaliczki jako transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów spowoduje błędne rozliczenie, które będzie podlegało korekcie.
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami otrzymanie zaliczki do transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie rodzi obowiązku podatkowego w VAT. Co za tym idzie, polski podatnik nie musi (a nawet dla bezpieczeństwa nie powinien) dokumentować wpływu środków pieniężnych fakturązaliczkową.