Osoby, które rozpoczęły prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej mają prawo przez okres pierwszych 24 pełnych miesięcy, licząc od miesiąca, w którym rozpoczęto wykonywanie działalności, opłacać składki na ubezpieczenia społeczne (tzw. mały ZUS) od kwoty, która wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Składki preferencyjne - kto może skorzystać z ich opłacania?
Z możliwości opłacania składek preferencyjnych mogą skorzystać:
- osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
- wspólnicy spółki cywilnej,
- osoby wykonujące tzw. wolny zawód, np. adwokata, lekarza, po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej
Składki preferencyjne - kto nie może z nich skorzystać?
Prawo do opłacania preferencyjnych składek nie ma zastosowania do osób, które:
- w czasie 60 miesięcy przed dniem wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,
- wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy i wykonywały czynności z zakresu wykonywanej działalności gospodarczej przed dniem rozpoczęcia działalności w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym w stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy,
- są wspólnikami spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich oraz jednoosobowymi wspólnikami spółki z o.o.,
- są twórcami lub artystami.
| Ważne! Przedsiębiorcy, którzy mają prawo opłacać preferencyjne stawki ZUS, mogą opłacać składki od zadeklarowanej indywidualnie kwoty, jednak ustalona podstawa opłacanych składek nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. |
Osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Gdy przedsiębiorca zdecyduje się opłacać składki na ubezpieczenie chorobowe, powinien złożyć formularz ZUS ZUA i w części dotyczącej dobrowolnych ubezpieczeń zaznaczyć opcję “chorobowe”.
Składki preferencyjne - jak rozliczać?
Kwota podstawy wymiaru składek może zostać proporcjonalnie pomniejszona, w przypadku gdy:
- działalność została rozpoczęta i zakończona w trakcie miesiąca kalendarzowego,
- prowadzący działalność przez część miesiąca był niezdolny do pracy i spełnia warunki przyznania zasiłku chorobowego.
Jeżeli osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności zadeklaruje kwotę 30% minimalnego wynagrodzenia na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, od tej samej podstawy będzie naliczać składki na ubezpieczenie wypadkowe oraz chorobowe (jeżeli do niego przystąpi). Preferencja nie dotyczy składki na ubezpieczenie zdrowotne - tę składkę należy zawsze opłacić w pełnej wysokości, gdyż jest ona niepodzielna. Nie może ona ulec proporcjonalnemu zmniejszeniu, tak jak w przypadku ubezpieczeń emerytalnych i rentowych.
W jakich terminach należy opłacać składki preferencyjne?
Po złożeniu formularza CEIDG, ZUS zostanie poinformowany o rozpoczęciu działalności gospodarczej i utworzy konto płatnika składek (druk ZUS ZFA). Przedsiębiorca obowiązkowo musi dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń (zgłosić się jako osoba ubezpieczona w firmie) na druku ZUS ZUA (zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego) lub na druku ZUS ZZA (zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego).
Osoba prowadząca samodzielnie działalność gospodarczą składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne opłaca i przekazuje deklarację rozliczeniową w terminie do 10. dnia miesiąca za poprzedni miesiąc. W przypadku osób, które opłacają składki również za innych (np. za pracowników), powinna opłacić je i złożyć deklarację rozliczeniową w terminie do 15. dnia danego miesiąca za miesiąc poprzedni.
