Zwolnienie lekarskie jest wystawiane przez lekarzy w celu odzyskania zdolności do pracy. W czasie przebywania na zwolnieniu pracownik nie może wykonywać pracy, ponieważ grozi mu za to utrata zasiłku. Jednak w pewnych sytuacjach możliwe jest przerwanie L-4 bez ryzyka utraty całego zasiłku. Kiedy?
Zasiłek chorobowy
Do zasiłku chorobowego mają prawo ubezpieczeni, którzy stali się czasowo niezdolni do pracy z powodu choroby lub wypadku. Dowodem stwierdzającym niezdolność do pracy jest zwolnienie lekarskie, które należy w ciągu 7 dni od wystawienia dostarczyć pracodawcy. Jest to ważne, za każdy dzień opóźnienia zasiłek może zostać bowiem obniżony o 25%.
| Uwaga! Aby posiadać prawo do zasiłku chorobowego, należy podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. |
Ubezpieczeniu chorobowemu podlegają obowiązkowo:
-
pracownicy,
-
osoby odbywające służbę zastępczą,
-
członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych.
Do ubezpieczenia chorobowego mogą się również zgłosić dobrowolnie:
-
zleceniobiorcy albo osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług oraz osoby z nimi współpracujące;
-
osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, a także osoby z nimi współpracujące;
-
osoby wykonujące pracę odpłatnie na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
-
osoby wykonujące pracę nakładczą;
-
duchowni.
Zasiłek chorobowy przysługuje przez cały okres niezdolności do pracy, jednak nie dłużej niż przez 182 dni lub 270 dni (gdy niezdolność do pracy spowodowana jest gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży). Jeśli po wyczerpaniu okresu zasiłkowego pracownik nadal będzie niezdolny do pracy, może ubiegać się o przyznanie mu świadczenia rehabilitacyjnego, które przysługuje przez maksymalnie 12 miesięcy.
Zasiłek chorobowy - kto ma do niego prawo?
Prawo do zasiłku przysługuje:
-
po okresie wyczekiwania:
-
30-dniowym - w przypadku pracowników;
-
od pierwszego dnia ubezpieczenia:
-
jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby powstała u:
-
absolwentów szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do niego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia szkoły wyższej;
-
osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem, które mają co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego;
-
posłów i senatorów, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji;
-
jeżeli niezdolność do pracy spowodowana jest wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
Ile wynosi zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy wypłacany jest w wysokości:
-
80% podstawy wymiaru zasiłku;
-
70% podstawy wymiaru zasiłku - zasiłek wypłacany za okres pobytu w szpitalu;
-
100% podstawy wymiaru zasiłku - jeżeli niezdolność do pracy:
-
przypada w czasie ciąży;
-
wynika z poddania się badaniom lekarskim dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi ich poddania;
-
powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy.
Kiedy pojawia się ryzyko utraty zasiłku?
Ubezpieczony może utracić prawo do zasiłku, jeżeli w czasie niezdolności do pracy orzeczonej przez lekarza wykonuje pracę zarobkową lub jeżeli wykorzystuje zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem. O tym mówi ustawa zasiłkowa. Konsekwencją tego będzie zwrot przez ubezpieczonego całości zasiłku pobranego za ostatni okres L-4 wraz z odsetkami.
Kiedy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, możliwe są kontrole z ZUS-u, który sprawdza, czy L-4 jest wykorzystywane zgodnie z jego celem. W razie wątpliwości co do jego wykorzystania, może zobowiązać ubezpieczonego do zwrotu zasiłku.
Chory może też zostać wezwany na badania przez lekarza orzecznika ZUS, który sprawdza, czy niezdolność do pracy została prawidłowo orzeczona.
Prawo do kontroli ma również pracodawca, który zatrudnia więcej niż 20 osób.
Przerwanie L-4 - czy jest to możliwe?
Niejedną osobę zastanawia, co się stanie, jeśli przerwie L-4. Czy w takiej sytuacji ryzykuje utratę całego zasiłku?
Przykład 1.
Pan Jan otrzymał zwolnienie lekarskie na okres dwóch tygodni. W drugim tygodniu zwolnienia poczuł się już lepiej i umówił się na wizytę do lekarza. Na wizycie lekarz wydał zaświadczenie o odzyskaniu zdolności do pracy. W związku z tym następnego dnia pan Jan pojawił się w pracy.
W takiej sytuacji nie ma zastosowania przepis, który mówi o utracie całego zasiłku za okres zwolnienia lekarskiego. Przepis ten dotyczy jedynie sytuacji nadużycia prawa do zasiłku.
Przerwanie L-4 poprzez przyjście do pracy bądź skrócenie okresu zwolnienia lekarskiego przez lekarza nie jest nadużyciem prawa do zasiłku.
| Uwaga! Pracodawca ma obowiązek powiadomić ZUS o szybszym powrocie do pracy pracownika, który otrzymywał zasiłek chorobowy. |
Jest to bardzo racjonalne podejście, bowiem pracownicy, którzy szybciej wyzdrowieją, a lekarz nie będzie miał żadnych zastrzeżeń, będą mogli wrócić do pracy, co jest korzystniejsze również dla pracodawców.
