Przedsiębiorcy dokonujący zakupu środków trwałych często korzystają z obcego źródła finansowania, jakim jest kredyt. Wprowadzając taki zakup do ewidencji środków trwałych, należy prawidłowo ustalić wartość początkową. Jest to ważne, gdyż stanowi podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych. Czy przy jej ustalaniu należy wziąć pod uwagę koszt kredytu na zakup środków trwałych?
Wartość początkowa środków trwałych
W związku z zakupem środków trwałych, ich wartością początkową, zgodnie z art. 22g ust.1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest cena nabycia. Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, w tym:
-
koszty transportu, załadunku i wyładunku,
-
ubezpieczenia w drodze,
-
montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych,
-
opłat notarialnych, skarbowych i innych,
-
odsetek, prowizji,
pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.
Mówi o tym art. 22g ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Koszty kredytu a wartość początkowa środków trwałych
Ustalając, co wchodzi w cenę nabycia środków trwałych, można stwierdzić, że koszty kredytu na zakup środków trwałych będą ich częścią składową. W związku z tym, koszty prowizji bankowych, ubezpieczenia oraz odsetek związanych z udzieleniem kredytu i naliczonych do dnia przyjęcia środków trwałych do użytkowania będą powiększać ich wartość początkową. Przedsiębiorca nie może wówczas zaliczyć kosztów kredytu na zakup środków trwałych bezpośrednio w koszty podatkowe jeśli nie są one jeszcze przyjęte do ewidencji środków trwałych.
Wątpliwości dotyczy kwestia, które odsetki powiększą wartość początkową - czy faktycznie zapłacone, czy odsetki naliczone do dnia przekazania środków trwałych do używania. Przepisy odnoszące się do określenia wartości początkowej mówią, iż należy również uwzględnić odsetki od kredytu, które zostały naliczone do dnia przyjęcia ich do używania. Nie ma tutaj znaczenia, czy zostały one zapłacone w momencie przyjęcia środków trwałych do ewidencji.
Ważne! Zgodnie z interpretacją Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 czerwca 2014 r. IPPB5/423-343/14-2/AM “(..) odsetki od środków pochodzących z zewnętrznych źródeł zaciągniętych na finansowanie inwestycji mogą być alokowane do wartości środka trwałego, czyli mogą wpływać odpowiednio na jego cenę nabycia lub na jego koszt wytworzenia. Zauważyć należy, że użyte w przepisach art. 16g ust. 3-4 updop (art. 22g ust. 3-4 updof) określenie „naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania” w przypadku odsetek dotyczy zarówno odsetek zapłaconych przed tym dniem, jak i odsetek jedynie naliczonych do tego dnia, nawet jeśli nie zostały jeszcze faktycznie zapłacone”. |
Po przekazaniu do używania i wprowadzeniu zakupionych środków trwałych finansowanych z kredytu bankowego do ewidencji, koszty odsetek naliczonych i zapłaconych będzie można zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.
Ustawodawca nie określił, jak ustalić wartość początkową w przypadku zakupu kilku środków trwałych finansowanych jednym kredytem. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określają tylko, że ich wartość należy ustalić według ceny nabycia powiększoną o koszty kredytu na zakup środków trwałych. W związku z tym, koszty kredytu należy podzielić proporcjonalnie na środki trwałe, uwzględniając, jaka kwota kredytu przypadła na dany środek trwały.
Przykład 1.
Firma X zaciągnęła kredyt na zakup 2 środków trwałych w kwocie 200 000 zł. Bank pobrał kwoty prowizji 3 000 zł i 2 000 zł za ubezpieczenie. Bank pobiera odsetki zgodnie z umową kredytową od miesiąca następnego, w którym przedsiębiorca je otrzymał.
Zanim jednak te środki zostały wprowadzone do ewidencji, bank zdążył naliczyć odsetki za pierwszy miesiąc w kwocie 1 300 zł. Koszty środków trwałych:
“A” - 80 000 zł - udział w kredycie wynosi 40%
“B” - 120 000 zł - udział w kredycie wynosi 60%
Ustalenie wartości początkowej środków trwałych:
Wartość środka trwałego “A” wynosi 82 520 zł, co stanowi:
cena nabycia - 80 000 zł
ubezpieczenie - 2 000 zł x 40%= 800 zł
prowizja - 3 000 zł x 40%= 1 200 zł
odsetki - 1 300 zł x 40%= 520 zł
Wartość środka trwałego “B” wynosi 123 780 zł, co stanowi:
cena nabycia - 120 000 zł
ubezpieczenie - 2 000 zł x 60%= 1 200 zł
prowizja - 3 000 zł x 60%= 1 800 zł
odsetki - 1 300 zł x 60%= 780 zł
Prywatny kredyt na zakup środków trwałych a koszty firmowe
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy. Warunkiem zaliczenia prywatnych kosztów kredytu na zakup środków trwałych jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy przychodem a wydatkiem. Za koszty uzyskania przychodu uznaje się racjonalne i uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością w celu osiągnięcia przychodów.
Przedsiębiorca, który weźmie prywatny kredyt i będzie chciał z niego sfinansować zakup środków trwałych, będzie mógł związane z nim koszty kredytu zaliczyć w koszty firmowe. W tym wypadku również wszelkie koszty związane z tym kredytem będą powiększać wartość początkową środka trwałego do dnia przekazania do używania. Następnie odsetki naliczone i zapłacone będą zaliczane bezpośrednio w koszty uzyskania przychodu.
W związku z powyższym, koszty kredytu na zakup środków trwałych (w tym naliczone odsetki) powiększają ich wartość początkową, jeśli zostały poniesione przed oddaniem ich do używania. Nie ma przy tym znaczenia, czy te odsetki zostały zapłacone. Nie ma również znaczenia, czy kredyt jest wzięty na firmę, czy prywatnie. Jeśli prywatnie, to w takiej sytuacji na podatniku spoczywa ciężar udowodnienia, że zakup środków trwałych był sfinansowany z tego kredytu.