Przedsiębiorcy powinni wiedzieć, że nie zawsze obowiązuje tylko jedna wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe. Składka wypadkowa i jej wysokość zależy od wielu czynników, które zostaną opisane w poniższym artykule. Sprawdź, jak ustalić wysokość składki wypadkowej w 2024.
Składka wypadkowa - jak ustalić wysokość stopy procentowej?
Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na okres roku składkowego, który trwa od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku. Liczbę ubezpieczonych zgłaszanych do ubezpieczenia wypadkowego, decydującą o sposobie ustalania stopy procentowej składki wypadkowej, ustala się jako średnią miesięczną liczbę ubezpieczonych zgłaszanych do tego ubezpieczenia w roku kalendarzowym poprzedzającym dany rok składkowy. Średnią tę ustala się z miesięcy, w których płatnik zgłaszał do tego ubezpieczenia co najmniej jednego ubezpieczonego choćby tylko przez jeden dzień.
Do liczby ubezpieczonych nie należy uwzględniać osób:
- które przebywały przez cały miesiąc na urlopie wychowawczym, bezpłatnym, pobierały zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
- które podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ale nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu,
- za które zostały rozliczone składki za dany miesiąc, ale które w tym miesiącu nie podlegały już ubezpieczeniom.
Sumę osób zgłaszanych do ubezpieczenia wypadkowego należy podzielić przez taką liczbę miesięcy, w których płatnik zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego przynajmniej jedną osobę. Ustaloną liczbę ubezpieczonych należy zaokrąglić do pełnych jedności (w górę – jeżeli końcówka jest większa lub równa 0,5; w dół – jeżeli jest mniejsza od 0,5).
Przykład 1.
Pracodawca zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego we wszystkich miesiącach w danych roku kalendarzowym w sumie 100 osób. Jak ustalić liczbę ubezpieczonych?
Liczbę ubezpieczonych, od której zależy sposób ustalania składki na ubezpieczenie wypadkowe na rok składkowy, należy ustalić następująco: 100 osób : 12 miesięcy = 8,333, tj. 8 osób.
Płatnicy zgłaszający nie więcej niż 9 osób do ubezpieczenia wypadkowego w danym roku
Część płatników nie ma obowiązku ustalić samodzielnie wysokości składki wypadkowej - składkę ustali za nich ZUS. Płatnicy zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób, którzy podlegają wpisaniu do rejestru REGON, nie są zmuszeni podejmować żadnych innych działań poza ustaleniem liczby ubezpieczonych. Właściwą dla nich wysokością stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe jest wysokość 50% najwyższej stopy procentowej składki ustalonej dla grup działalności na dany okres. W roku składkowym od 1 kwietnia 2022 r., najwyższa stopa procentowa składki wynosi 3,33%. Zatem tacy płatnicy muszą opłacać składkę w wysokości 1,67% podstawy jej wymiaru (tj. 50% z 3,33%).
Z przepisów ustawy wypadkowej wynika, że przedstawiony wcześniej sposób ustalania stopy procentowej składki wypadkowej obowiązuje płatników niepodlegających wpisowi do rejestru REGON. Składka wypadkowa powinna być przez nich liczona według stopy wynoszącej 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.
Płatnicy zgłaszający więcej niż 9 osób do ubezpieczenia wypadkowego w danym roku
Inny sposób ustalania stopy procentowej składki wypadkowej dotyczy płatników podlegających wpisowi do rejestru REGON, którzy w danym roku kalendarzowym zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie co najmniej 10 osób oraz nie składali dokumentu ZUS IWA przez ostatnie 3 lata.
Aby ustalić składkę wypadkową przy zgłaszaniu do ubezpieczenia wypadkowego ponad 9 osób, należy odczytać odpowiednią stopę procentową składki z tabeli stanowiącej załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków, przypisaną dla grupy działalności, do której ten płatnik należy z uwagi na rodzaj przeważającej działalności według PKD, z jakim był on ujęty w rejestrze REGON na 31 grudnia poprzedniego roku.
Płatnicy, którzy otrzymają zawiadomienie z ZUS-u
Z przywileju ustalenia wysokości składki wypadkowej przez ZUS, korzystają płatnicy:
- zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego w poprzednim roku kalendarzowym średnio co najmniej 10 osób,
- podlegający wpisowi do rejestru REGON oraz
- mający obowiązek złożenia druku ZUS IWA za kolejne 3 lata poprzedzające dany rok składkowy.
Przypomnijmy, że deklarację ZUS IWA zobowiązani są złożyć – w terminie do 31 stycznia z danymi dotyczącymi poprzedniego roku kalendarzowego – płatnicy składek, którzy:
- w roku objętym informacją zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych,
- byli zgłoszeni nieprzerwanie w ZUS-ie jako płatnicy składek wypadkowych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego oraz przez przynajmniej jeden dzień w styczniu danego roku,
- 31 grudnia roku objętego informacją (poprzedni rok kalendarzowy) byli zgłoszeni do rejestru REGON.
Dane zawarte w informacji ZUS IWA składanej za 3 kolejne ostatnie lata kalendarzowe stanowią podstawę do ustalenia przez ZUS płatnikowi właściwej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.
Firmy, które nie otrzymają z ZUS-u takiego zawiadomienia do 30 kwietnia, powinny zwrócić się do właściwej ze względu na swoją siedzibę jednostki organizacyjnej ZUS o podanie wysokości obowiązującej ich stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na nowy rok składkowy. Jeśli płatnik będzie miał wątpliwości co do prawidłowości ustalenia dla niego przez ZUS stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, powinien zwrócić się do właściwej jednostki ZUS o wskazanie mu szczegółowych danych, na podstawie których ZUS ustalił mu indywidualną wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.
Zaniżenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Z początkiem 1 kwietnia 2023 r. w przypadku zaniżenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe wykazywanej przez płatnika na składanych deklaracjach rozliczeniowych albo zaniżenia jej wysokości wyliczanej przez ZUS w wyniku podania niezgodnych danych na informacji ZUS IWA, ZUS zobowiązany będzie wezwać płatnika do złożenia korekty dokumentów rozliczeniowych albo informacji ZUS IWA lub jej korekty. Na złożenie tych dokumentów płatnik ma 14 dni liczonych od dnia doręczenia tego wezwania. Dopiero upływ 14 dni, w ciągu których płatnik nie złoży wymaganych dokumentów, będzie stanowił podstawę do wydania przez ZUS decyzji ustalającej płatnikowi na dany rok składkowy stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe podwyższonej o 50% na cały rok składkowy.
Stawka na ubezpieczenie wypadkowe systemie wFirma.pl
Oprogramowanie wFirma.pl służące do prowadzenia kadr i naliczania płac ma automatycznie ustawioną domyślną stawkę składki na ubezpieczenie wypadkowe. W sytuacji, gdy przedsiębiorca chce ją zmienić musi przejść do USTAWIENIA PODATKI ZUS OGÓLNE i w części STAWKA UBEZPIECZENIA FIRMY pozostawić opcję standardowa lub wybrać stawkę indywidualną i wpisać jej wartość zgodnie z informacją otrzymaną od ZUS.
Po zapisaniu tych zmian na listach płac, a następnie w deklaracji DRA zostanie wykazana właściwa kwota.