Nowy Ład - ulga dla klasy średniej jak obliczyć?

Ulga dla klasy średniej to dla podatników nie lada wyzwanie. O ile wyliczenie ulgi dla pracowników jest intuicyjne, to dla przedsiębiorców nadal nie wszystko w tym zakresie jest jasne. W związku z problemami jakie przysparzała ulga dla klasy średniej podatnikom, ustawodawca zlikwidował ją od lipca 2022 roku w pakiecie zmian Polskiego Ładu 2.0. Niemniej jednak przez pierwsze półrocze podatnicy stosowali to rozwiązanie. Likwidacja ulgi dla klasy średniej w trakcie roku nie spowodowała obowiązku przeliczania zaliczek na podatek za I półrocze. Ustawodawca zapewnia w uzasadnieniu do Polskiego Ładu 2.0., że inne wprowadzone rozwiązanie czyli obniżenie stawki podatku z 17% do 12% w I progu podatkowym spowoduje, że w zeznaniu rocznym w podatników nie wystąpią niedopłaty podatku. W związku z tym w artykule omówione zostanie następujące zagadnienie – ulga dla klasy średniej i jak ją obliczyć u przedsiębiorcy jeżeli zdecydował się na stosowanie jej w I półroczu 2022 roku! Sprawdźmy!

Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z ulgi dla klasy średniej?

Z preferencji podatkowej zgodnie z art. 26 ust. 4aa ustawy o PIT mogą skorzystać podatnicy, którzy:

• uzyskują przychody z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy)
• lub prowadzą działalność gospodarczą i rozliczają się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej)

a wysokość uzyskanych środków mieści się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie.

Z ulgi mogą również skorzystać:

1. twórcy i artyści, którzy stosują 50% autorskie koszty uzyskania przychodów;
2. osoby, które uzyskują przychody z pracy na etacie poza granicami kraju, zobowiązane do samodzielnego obliczenia i wpłacenia zaliczki na podatek.

Z ulgi dla klasy średniej nie skorzystają:

• emeryci uzyskujący przychody z tytułu emerytury;
• zleceniobiorcy;
• osoby prowadzące działalność opodatkowaną w inny sposób niż skalą podatkową (czyli na karcie podatkowej, ryczałcie i stosujący podatek liniowy);
• osoby uzyskujące przychody z umów o dzieło.

Ulga dla klasy średniej – wyjaśnienia MF i ekspertów wFirma!

Schemat wyliczenia ulgi dla klasy średniej

Kwotę ulgi dla klasy średniej oblicza się według wzoru:

A – oznacza sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z nich składek na ubezpieczenia społeczne (które zostały zapłacone i ujęte w kosztach podatkowych).

W związku z powyższym, aby skorzystać z ulgi dla klasy średniej, oprócz posiadania przychodów z umowy o pracę lub/i działalności trzeba mieścić się w limicie przychodów, który upoważnia podatnika do skorzystania z ulgi.

Przykład 1.

Przedsiębiorca prowadzi własną działalność, z której dochód wynosi 85 000 zł. W jakiej kwocie podatnikowi przysługuje ulga dla klasy średniej?

Ulga dla klasy średniej wynosi 6541,18 zł i tym samym dochód do opodatkowania obejmie 78 459 zł, czyli oszczędzamy na podatku 1112 zł.

A = 85 000 zł

(85 000 x 6,68% – 4566) / 0,17 = 6541,18 zł ulga dla klasy średniej

85 000 – 6541 zł = 78 459 zł dochód do opodatkowania (kwota zaokrąglona)

85 000 zł x 17% – 5100 zł = 9350 zł (kwota zaokrąglona)

78 459 zł x 17% – 5100 zł = 8238 zł (kwota zaokrąglona)

Zgodnie z objaśnieniami Ministerstwa Finansów z uwagi na sposób obliczania zaliczki (liczona od dochodów uzyskanych od początku roku) należy zastosować wzór wskazany w akapicie „Schemat wyliczenia ulgi dla klasy średniej”.

Ulga dla klasy średniej – jak obliczyć, gdy występuje dodatkowo etat lub umowa cywilnoprawna

Jak zostało wspomniane, ulga dla klasy średniej obejmuje przychody z tytułu umowy o pracę oraz z działalności gospodarczej, w przypadku gdy jest prowadzona. W związku z tym dla celów obliczenia ulgi należy te przychody połączyć, jeśli w danym roku wystąpiły oba źródła przychodów. Natomiast jeśli jest prowadzona działalność gospodarcza i osiągane są np. przychody z tytułu umowy cywilnoprawnej, wówczas nie wliczają się one do podstawy obliczenia ulgi – (A).

Przykład 2.

Przedsiębiorca prowadzi własną działalność, z której dochód wynosi 45 000 zł, a z tytułu umowy o pracę 30 000 zł. W jakiej kwocie podatnikowi przysługuje ulga dla klasy średniej?

Ulga dla klasy średniej wynosi 2611,76 zł zł i tym samym dochód do opodatkowania obejmie 72 388 zł, czyli na podatku oszczędzamy 444 zł.

Obliczenia:

A = 75 000 zł

(75 000 zł x 6,68% – 4566) / 0,17 = 2611,76 zł ulga dla klasy średniej

75 000 zł – 2611,76 zł = 72 388 zł dochód do opodatkowania (kwota zaokrąglona)

75 000 zł x 17% – 5100 zł = 7650 zł podatek bez ulgi (kwota zaokrąglona)

72 388 zł x 17% – 5100 zł = 7206 zł podatek z ulgą (kwota zaokrąglona)

Przykład 3.

Przedsiębiorca prowadzi własną działalność, z której dochód wynosi 45 000 zł, a także z tytułu umowy zlecenia uzyskuje 30 000 zł. W jakiej kwocie podatnikowi przysługuje ulga dla klasy średniej?

Ulga dla klasy średniej nie przysługuje ze względu na nieprzekroczenie kwoty przychodów z działalności w wysokości 68 412 zł. Wynika to z faktu, że przychody z tytułu zlecenia dla celów obliczenia ulgi dla klasy średniej nie są brane pod uwagę. Podatnik zapłaci więc podatek w kwocie 7650 zł.

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku umowy o pracę ulga dla klasy średniej może być liczona w miesięcznych zaliczkach na podatek dochodowy. Pracodawca może więc uwzględniać ulgę w wynagrodzeniu i wyliczać ją od kwoty przychodu wynikającą z umowy o pracę. Natomiast może się zdarzyć sytuacja, w której w połączeniu z przychodami z działalności zostanie przekroczona kwota 133 692 zł, do której możliwe jest skorzystanie z ulgi dla klasy średniej, i tym samym wyjdzie podatek do dopłaty. Jeśli podatnik wie, że uwzględniając przewidywane dochody z działalności gospodarczej, przekroczy ten limit, to aby nie dopłacać podatku, warto złożyć u pracodawcy wniosek o nienaliczanie ulgi.

Przykładowy wzór wniosku o nienaliczanie ulgi dla pracowników:

Przykład 4.

Podatnik z tytułu umowy o pracę zarabia 8000 zł brutto (w wynagrodzeniu nie jest uwzględniana kwota wolna, ponieważ ujmowana jest ona w wyliczeniu zaliczki z działalności). Pracodawca co miesiąc odliczał ulgę dla klasy średniej w kwocie 905,29 zł. W rezultacie osiągnął więc roczny przychód 96 000 zł, ulgę odliczył w kwocie 10 863,48 zł. Z tytułu działalności, jako że dopiero ją rozkręca, osiągnął dochód w kwocie 50 000 zł. Czy po połączeniu podatnik może zastosować ulgę? Ile podatku będzie winny do budżetu?

Podstawa dla obliczenia ulgi dla klasy średniej wynosi 146 000 zł. Ulga dla klasy średniej nie przysługuje ze względu na przekroczenie kwoty łącznej przychodów w wysokości 133 692 zł. W związku z tym podatnik będzie musiał zapłacić podatek w kwocie 23 620 zł. Uregulował go w wysokości 17 873 zł, więc do dopłaty będzie miał 5747 zł.

Obliczenia:

Podstawa opodatkowania: 146 000 zł

Podatek: 23 620 zł (120 000 x 17% – 5100) + (26 000 zł x 32%)

Zapłacony dotychczas podatek z umowy o pracę: 14 473 zł [(96 000 zł – 10 863,48 zł) x 17%]

Zapłacony dotychczas podatek z działalności: 3400 zł [(50 000 zł x 17%) – 5100 zł]

Różnica w podatku w ujęciu rocznym, a odprowadzone łącznie miesięcznie: 5747 zł (23 620 zł – 17 873 zł).

Ulga dla klasy średniej – jak obliczyć, gdy rozliczamy się z małżonkiem

Podatnik spełniający kryteria do wspólnego rozliczenia z małżonkiem również będzie mógł skorzystać z ulgi dla klasy średniej. Warunkiem jej zastosowania jest uzyskanie przychodów ze wskazanych źródeł, które w skali roku muszą się mieścić w przedziale od 68 412 zł do 133 692. Jeśli małżonkowie rozliczają się osobno, każdy z nich liczy dla siebie prawo do ulgi dla klasy średniej odrębnie. Natomiast jeśli chcą dokonać rozliczenia wspólnego, można zastosować dwa sposoby ustalenia rozliczenia ulgi dla klasy średniej:

• rozlicza ją każdy małżonek, jeżeli połowa rocznych, łącznych przychodów małżonków z pracy na etacie oraz dochodów z działalności (bez odliczenia składek ZUS), które podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej, mieści się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł

albo

• rozlicza ją indywidualnie ten małżonek, którego przychody mieszczą się we wskazanym przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł.

W związku z powyższym małżonkowie mogą wybrać formę rozliczenia ulgi dobrowolnie w zależności od tego, co bardziej im się opłaca.

Należy mieć na uwadze, że wybieramy jeden sposób rozliczania ulgi wspólny dla każdego z małżonków. Oznacza to, że nie jest możliwe zastosowanie „mieszanego sposobu uwzględniania ulgi dla klasy średniej”. Jeden z małżonków nie może uwzględnić swojej podstawy ulgi obliczanej od indywidualnych dochodów, a drugi podstawy odliczonej od połowy ich wspólnych przychodów.

Przykład 5.

Pan Marcin jest w związku małżeńskim z panią Martyną. Mają wspólność majątkową. Pan Marcin jest zatrudniony na umowę o pracę i osiągnął przychód brutto w kwocie 59 000 zł. Natomiast pani Martyna osiągnęła dochód z działalności gospodarczej w kwocie 50 000 zł. Ile wynosi ulga dla klasy średniej w ich przypadku?

Ulga dla klasy średniej nie będzie mogła być odliczona ze względu na nieprzekroczenie kwoty dochodów z działalności w wysokości 68 412 zł.

Łączny dochód = 109 000 zł

Połowa łącznego dochodu = 54 500 zł

Natomiast jeśli pan Marcin z panią Martyną razem osiągnęliby łączny dochód np. 200 000 zł (po 100 000 zł na małżonka) i tym samym połowa łącznego dochodu obejmie 100 000 zł, to kwota ulgi dla klasy średniej wyniesie 12 435,29 zł dla każdego z nich. Podatek dochodowy będzie wynosił 19 572 zł i tym samym dzięki uldze małżonkowie oszczędzają 4228 zł.

Obliczenia:

(100 000 zł x 6,68% – 4566) ÷ 0,17 = 12 435,29 zł ulga dla klasy średniej

[200 000 zł – (12 435,29 zł x 2)] ÷ 2 = 87 565 zł dochód do opodatkowania (kwota zaokrąglona)

(100 000 zł x 17% – 5100) x 2 = 23 800 zł podatek bez ulgi (kwota zaokrąglona)

(87 565 zł x 17% – 5100) x 2 = 19 572 zł podatek z ulgą (kwota zaokrąglona)

Przykład 6.

Pani Helena jest w związku małżeńskim z panem Zbigniewem. Mają wspólność majątkową. Pani Helena prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową i uzyskała dochód w kwocie 50 000 zł. Natomiast pan Zbigniew z tytułu umowy o pracę osiągnął przychód w kwocie 100 000 zł. Analizując uzyskany dochód/przychód, wychodzi, że tylko pan Zbigniew mógłby skorzystać z ulgi dla klasy średniej. Małżonkowie mają więc wybór:

• rozliczyć ulgę dla klasy średniej tylko w przychodzie pana Zbigniewa (ale i tak mogą się rozliczyć wspólnie)

lub

• rozliczyć wspólnie ulgę dla klasy średniej od połowy uzyskanego dochodu.

Sprawdźmy więc, który sposób będzie bardziej korzystny.

Najkorzystniejsze będzie zastosowanie ulgi dla klasy średniej tylko u pana Zbigniewa.

Obliczenia:

Wspólny dochód = 150 000 zł

Obliczenia – ulga wspólna:

(75 000 zł x 6,68% – 4566) ÷ 0,17 = 2611,76 zł wspólna ulga dla klasy średniej

150 0000 – (2611,76 zł x 2) ÷ 2 = 72 388 dochód do opodatkowania (kwota zaokrąglona)

(72 388 x 17% – 5100) x 2 = 14 412 zł podatek ze wspólną ulgą (kwota zaokrąglona)

Obliczenia – ulga tylko u pana Zbigniewa:

(100 000 zł x 6,68% – 4566) ÷ 0,17 = 12 435,29 zł ulga dla klasy średniej pana Zbigniewa

100 000 zł – 12 435,29 zł + 50 000 zł = 13 7564,71 zł ÷ 2 = 68 782 zł dochód do opodatkowania (kwota zaokrąglona)

(68 782 zł x 17% – 5100) x 2 = 13 186 zł podatek ze wspólną ulgą (kwota zaokrąglona)

Obliczenia – bez ulgi:

(75 000 x 17% – 5100 ) x 2 = 15 300 zł podatek bez ulgi (kwota zaokrąglona)

Pytania i odpowiedzi – ulga dla klasy średniej w zaliczkach styczeń-maj lub I kwartał 2022 roku!

Pytanie 1. – Chciałbym nie stosować ulgi dla klasy średniej w zaliczkach na podatek dochodowy i rozliczyć ją dopiero w zeznaniu rocznym. Czy mogę tak zrobić? Czy muszę zgłaszać to do urzędu?

Odpowiedź: Pierwotnie przedsiębiorcy mogli skorzystać z ulgi dla klasy średniej w zaliczkach bądź dopiero w zeznaniu rocznym. Decyzja w tym zakresie należy do Pana i nie trzeba jej zgłaszać w urzędzie skarbowym. Na skutek wejścia w życie Polskiego Ładu 2.0 ulga ta została zlikwidowana a więc nie będzie możliwości skorzystania z niej w zeznaniu rocznym.

Pytanie 2. – Z przepisów nie wynika, że ulgę dla klasy średniej podatnik może rozliczyć w zaliczce na podatek dochodowy. Czy mogę prosić o wyjaśnienie?

Odpowiedź: Mimo iż w przepisach ta kwestia nie jest bezpośrednio uregulowana, to według Ministerstwa Finansów bazować można na art. 44 ust. 3 ustawy o PIT. Samo ministerstwo wskazało w licznych wypowiedziach, że ulgę dla klasy średniej można odliczać w zaliczkach śródrocznych.

Pytanie 3. – Rozliczam się kwartalnie na gruncie PIT. Ulgę dla klasy średniej rozliczam kwartalnie czy jednak muszę ją liczyć w okresach miesięcznych?

Odpowiedź: Jeżeli rozlicza się Pan w częstotliwości kwartalnej, to rozliczenia ulgi dla klasy średniej dokonuje się raz na kwartał.

Pytanie 4. – Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem i jednocześnie pracuję na umowę o pracę. Czy mogę skorzystać z ulgi dla klasy średniej?

Odpowiedź: W związku z tym, że stosowany jest ryczałt ewidencjonowany w ramach działalności, nie może Pan dokonać odliczenia ulgi dla klasy średniej. Natomiast w ramach umowy o pracę jest taka możliwość, jeśli spełnione są warunki dochodowe.

Pytanie 5. – Czy jeśli zakończyłam umowę o pracę i przeszłam na B2B, mogę skorzystać z ulgi dla klasy średniej? Działalność opodatkowana jest na zasadach ogólnych.

Odpowiedź: O prawie do ulgi decyduje wysokość przychodów z tytułu umowy o pracę oraz dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej. Ważne jest, aby ich suma mieściła się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł.

Pytanie 6. – Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Zwykle uzyskuję dochód w kwocie 135 000 zł. Natomiast moja małżonka jest na emeryturze i zyskuje rocznie emeryturę w kwocie około 10 000 zł. Czy we wspólnym rozliczeniu możemy skorzystać z ulgi dla klasy średniej?

Odpowiedź: Bez względu na to, czy Państwo rozliczą się oddzielnie, czy wspólnie, ulga dla klasy średniej nie będzie przysługiwać ze względu na to, że uzyskany wspólny dochód nie zmieścił się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł. Zaznaczyć należy, że przychody z emerytury nie są uwzględniane przy prawie do ustalenia limitu do korzystania z ulgi.

Pytanie 7. – Czy są jakieś ulgi roczne, które wzajemnie mogą się wykluczyć? Przykładowo, jeśli skorzystam z ulgi dla klasy średniej, będę mogła zastosować ulgę prorodzinną?

Odpowiedź: Nie, nie ma związku między tymi odliczeniami. Skorzystanie z ulgi dla klasy średniej (odliczanych od dochodu) nie uniemożliwia podatnikom korzystania z przysługujących im innych ulg, np. prorodzinnej.