Nowy Ład wszedł w życie już od 1 stycznia 2022 roku. Zmiana sposobu ustalania wysokości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i całkowita likwidacja możliwości odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej od podatku to bardzo niekorzystne zmiany dla przedsiębiorców. Ustawodawca w ramach Nowego Ładu wprowadził rozwiązanie w postaci tzw. ulgi dla klasy średniej, mające być rekompensatą za dodatkowe koszty, którymi obarczono podatników z tytułu zmian w zakresie składki zdrowotnej. Komu przysługuje ulga dla klasy średniej? Czy ulga dla klasy średniej dla przedsiębiorców jest również możliwa?
Dla kogo przeznaczona jest ulga dla klasy średniej?
Początkowo projekt ustawy przewidywał, że będzie to preferencja podatkowa dostępna wyłącznie dla pracowników, jednak w toku prac legislacyjnych rozszerzono jej zakres i docelowo ulga dla klasy średniej obejmuje także osoby prowadzące działalność gospodarczą. Ulga dla klasy średniej stanowi odliczenie od dochodu, a zatem wpływa na ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ulga dla klasy średniej jest wyrównaniem utraty przez podatników możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, jednak w przypadku przedsiębiorców niekorzystną zmianą wprowadzoną w ramach Nowego Ładu jest nie tylko brak możliwości odliczenia tej składki od podatku, ale także zmiana sposobu ustalania jej wysokości.
Ulga dla klasy średniej dla przedsiębiorców
Ulga dla klasy średniej ma niwelować negatywne skutki braku możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku, jednak weryfikując przepisy, okazuje się, że wspomniana ulga przysługuje tylko niewielkiej grupie przedsiębiorców.
Ulga dla klasy średniej obejmuje tylko dwie kategorie przychodów, a mianowicie umowę o pracę i działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych.
Na czym polega ulga dla klasy średniej?
Ulga dla klasy średniej to rozwiązanie o bardzo skomplikowanej strukturze, a zasady jej stosowania są niezrozumiałe dla wielu podatników. W ramach tej ulgi od dochodu będzie odliczana pewna kwota, której wysokość uzależniona będzie od osiąganych rocznych dochodów.
Ulga dla klasy średniej jest stosowana na etapie obliczania podstawy opodatkowania. Wysokość tej ulgi jest określana za pomocą wzoru obliczeniowego uwzględniającego wysokość uzyskanego w danym roku podatkowym przychodu. Nowy Ład wprowadza dwa oddzielne wzory do wyliczenia wysokości ulgi – jeden dla przedziału dochodów między 68 412 zł a 102 588 zł oraz drugi dla przedziału między 102 588 zł a 133 692 zł.
Kwota ulgi dla podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej wynosi:
- (A x 0,06684549 – 4572,00 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68 412 zł i nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł;
- (A x (– 0,07346090) + 9821,75 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł
– gdzie A oznacza sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27 przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne.
W przypadku podatników uzyskujących przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej ulga dla klasy średniej może zostać zastosowana bezpośrednio w zaliczkach na podatek lub dopiero w rozliczeniu rocznym. Oznacza to, że w trakcie roku podatkowego można uiszczać zaliczki na PIT od podstawy opodatkowania uwzględniającej ulgę dla klasy średniej. Takie rozwiązanie jest jednak niekorzystne w sytuacji gdy w przedsiębiorstwie dochód nie jest na przewidywalnym poziomie który można oszacować. Jeżeli zostanie przekroczony limit kwoty dochodu to ulga dla klasy średniej dla przedsiębiorców takiemu podatnikowi nie będzie ostatecznie przysługiwać. Dopiero w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym po zakończeniu roku podatkowego można jednoznacznie określić realną wartość dochodu i bezpiecznie skorzystać z preferencji w postaci ulgi dla klasy średniej i na podstawie rozliczenia rocznego odzyskać zapłacony wcześniej podatek.