Umowa o pracę powinna zostać zawarta na piśmie. W przypadku gdy forma ta nie została zachowana, pracodawca, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, ma obowiązek potwierdzenia na piśmie ustaleń dotyczących umowy. Co ważne, dokument ten powinien zostać dołączony do akt osobowych pracownika.
Umowa o pracę - jakich dokumentów może żądać pracodawca?
Podczas zawierania umowy o pracę pracodawca może wymagać dostarczenia następujących dokumentów:
- wypełnionego kwestionariusza osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie,
- świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzających zatrudnienie, obejmujących okresy pracy przypadające w roku, w którym pracownik zostanie zatrudniony,
- orzeczenia lekarskiego potwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku,
- wszelkich zaświadczeń oraz certyfikatów potwierdzających kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania danej pracy,
- innych dokumentów, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów.
Zatrudniana osoba ma prawo przedstawić pracodawcy również inne dokumenty, jak np. listy z referencjami lub materiały, które stanowią podstawę do korzystania ze szczególnych uprawnień w zakresie stosunku pracy. Co ważne, dokumenty te muszą zawierać dane prawnie dopuszczające do ich ujawnienia oraz zostać przekazane z własnej inicjatywy osoby ubiegającej się o zatrudnienie.
Pracodawca nie może żądać od kandydatki lub pracownicy informacji o ewentualnej ciąży, jeżeli wykonywana praca nie jest zabroniona dla kobiet spodziewających się dziecka. Podobnie wygląda sytuacja z zaświadczeniem o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego - jeżeli z umowy o pracę nie wynika wymóg niekaralności przy zatrudnieniu na danym stanowisku pracy, pracodawca nie może wymagać przedstawienia takiego dokumentu.
Umowa o pracę - co powinna zawierać
Umowa o pracę powinna określać przede wszystkim strony umowy, jej rodzaj (np. umowa na okres próbny, umowa na czas określony), datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w tym w szczególności:
- rodzaj pracy,
- miejsce wykonywania pracy,
- termin rozpoczęcia pracy,
- wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
- wymiar czasu pracy.
Wskazanie rodzaju wykonywanej pracy jest warunkiem koniecznym zawarcia umowy o pracę. Bez tej informacji umowa nie dojdzie do skutku. Jeżeli natomiast w dokumencie tym zabraknie określenia wymiaru czasu pracy, przyjmuje się, że będzie ona wykonywana na pełen etat. Również w przypadku braku wskazania terminu rozpoczęcia pracy zakłada się, że następuje on w dniu zawarcia umowy o pracę.
Wysokość wynagrodzenia w umowie o pracę
Podpisując umowę o pracę, należy pamiętać, że pracownik zatrudniony na pełen etat nie może otrzymywać wynagrodzenia niższego od minimalnego wynagrodzenia za pracę, które ustala się zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów. Obowiązek ten stanowi podstawową gwarancję ochrony osoby zatrudnionej przed wyzyskiem.
| Ważne! Od 1 stycznia 2018 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 2 100 zł brutto. W 2017 roku wynosi 2 000 zł brutto |
Jeżeli pracownik jest zatrudniany w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwotę wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia.
Umowa o pracę a obowiązki informacyjne pracodawcy
Jak podaje art. 29 par. 3 Kodeksu pracy, pracodawca ma obowiązek poinformowania pracownika w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę o:
- częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
- obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
- długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego,
- układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty.
W sytuacji gdy pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy, powinien on poinformować pracownika o pracy w porze nocnej, terminie, miejscu i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz o przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności.
