Nowe stawki stóp procentowych składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązują od 1 kwietnia do do 31 marca danego roku. Przedsiębiorca zatrudniający co najmniej 10 pracowników lub taki, który zwiększył zatrudnienie w swojej firmie powyżej tego poziomu, jest zobowiązany do ustalenia wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe. Jeżeli będzie ono błędne, pracodawca może ponieść negatywne konsekwencje.
Składka na ubezpieczenie wypadkowe - stopa procentowa
Zgodnie z art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego:
- nie więcej niż 9 ubezpieczonych - wynosi 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności, zgodnie z zasadami określonymi w art. 30,
- co najmniej 10 ubezpieczonych - jest ustalana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla niego, z zastrzeżeniem art. 33.
Dla niektórych płatników składek, którzy na przykład:
- podlegają wpisowi do rejestru REGON oraz w roku 2021 zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych, lub
- nie podlegają wpisowi do rejestru REGON bez względu na ilość osób zgłaszanych do ubezpieczenia wypadkowego,
- stopa procentowa składki wypadkowej jest na takim samym poziomie, jak w poprzednim roku składkowym.
Z kolei w przypadku płatników, u których stan zatrudnienia zmniejszył się lub zwiększył lub rodzaj głównej działalności uległ przekształceniu, wysokość stopy procentowej składki wypadkowej ulegnie zmianie.
Grupy działalności, kategorie ryzyka oraz stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe dla grup działalności, zostały określone w załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie zróżnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.
Ustalenie liczby pracowników
Wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe, które przedsiębiorca płaci za siebie i pracowników jest uzależniona od liczby zatrudnionych osób. Jeżeli firma zatrudnia 9 pracowników, obecnie obowiązująca stawka składki wynosi 1,67%. Sytuacja ulega zmianie, gdy liczba pracowników jest większa. Wówczas przedsiębiorca jest zobowiązany do obliczenia przeciętnego zatrudnienia w swojej firmie w roku poprzednim, bądź w miesiącach od rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Ważne jest, iż w przypadku rozpoczynających działalność składka przez pierwsze miesiące opłacana jest według stanu zatrudnienia (czyli liczby osób zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego) ustalonego w oparciu o liczbę ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatnik składek został zgłoszony w ZUS.
Obliczanie przeciętnego zatrudnienia nie należy do trudnych zadań. Polega na zsumowaniu liczby zatrudnionych pracowników w poszczególnych miesiącach, następnie otrzymany wynik dzieli się przez liczbę miesięcy, w których działalność gospodarcza jest prowadzona.
Przykład 1.
W lutym 2021 r. firma XYZ zatrudniała 5 pracowników, w marcu oraz kwietniu przybyło po dwóch, natomiast w czerwcu aż 6. A więc stan zatrudnienia w poszczególnych miesiącach wynosił:
luty 5 os. + marzec 7 os. + kwiecień 9 os. + maj 9 os. + czerwiec 15 os. + lipiec 15 os. + sierpień 15 os. + wrzesień 15 os. + październik 15 os. + listopad 15 os. + grudzień 15 os., co w sumie daje liczbę 135. Dzieląc ją przez 11 miesięcy, otrzymujemy wskaźnik zatrudnienia na poziomie 12,27. Ułamki poniżej 0,5 zaokrąglane są w dół, natomiast od 0,5 w górę. W omawianym przykładzie wskaźnik przeciętnego zatrudnienia przekroczył 9 osób, a więc przedsiębiorca będzie zobowiązany do skorzystania ze stawki procentowej, która została określona w załączniku nr 2 do wspomnianego rozporządzenia.
Omówiony wyżej przykład nie obrazuje rzeczywistości w stu procentach. W praktyce obliczenie przeciętnego zatrudnienia jest nieco bardziej skomplikowane, chociażby przez wzgląd na to, że w wyliczeniach uwzględniani są pracownicy, którzy w danym miesiącu przynajmniej jeden dzień podlegali ubezpieczeniu wypadkowemu. Nie są więc brane pod uwagę osoby przebywające przez cały miesiąc na urlopie bezpłatnym, urlopie wychowawczym, takie, które pobierały zasiłek macierzyński, zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, który przysługuje przybranym rodzicom oraz osoby odbywające zasadniczą służbę wojskową.
