Czy osoba, która nie ma żadnego tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi i na mocy uchwały spółki otrzymuje wynagrodzenie za udział w posiedzeniu zarządu, podlega ubezpieczeniom w ZUS-ie? Kiedy opłaca się składki ZUS członka zarządu?
Marcin, Nowy Targ
To, czy osoba, która pełni funkcję członka bądź prezesa zarządu, będzie podlegała ubezpieczeniom w ZUS-ie, zależy od tego, czy swoją funkcję pełni na podstawie powołania, czy stosunku pracy.
Powołanie członka zarządu
Członek zarządu / prezes, który wyłącznie na podstawie aktu powołania pełni obowiązki prezesa zarządu / członka zarządu spółki prawa handlowego, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu w ZUS-ie z tego tytułu. W przypadku, gdy członek zarządu pełni swoją funkcję na podstawie powołania, to uzyskane przez niego wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie kwalifikowane jest do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 7 ustawy o PDOF). Spółka z o.o., lub inna spółka kapitałowa, która wypłaca wynagrodzenie członkowi zarządu z tytułu pełnionej funkcji, jest zobowiązana (jako płatnik) pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.
Do końca 2021 roku wynagrodzenie członka zarządu pełniącego funkcję na podstawie powołania nie podlega oskładkowaniu ZUS, czyli pełnienie funkcji członka zarządu na podstawie powołania nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń w ZUS – społecznych ani zdrowotnego.
Od 1 stycznia 2022 r. osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, zostaną objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. W takim przypadku osoby te będą podlegały ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia powołania do dnia odwołania z pełnionej funkcji. Zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego osoby powołanej do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania będzie dokonywał podmiot wypłacający z tego tytułu wynagrodzenie. Podstawę do naliczenia składki zdrowotnej dla tych osób będzie stanowiła kwota odpowiadająca wysokości wynagrodzenia pobieranego z tytułu powołania. Jeśli osoba powołana do pełnienia funkcji np. członka zarządu na mocy aktu powołania będzie posiadała równocześnie inny tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego, będzie miała opłacaną składkę zdrowotną z każdego z tych tytułów.
Umowa o pracę a składki ZUS członka zarządu
Składki ZUS członka zarządu będą naliczone dopiero w sytuacji, gdy prezes czy członek zarządu zostanie zatrudniony w spółce na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenia, która wywoła obowiązek ubezpieczeniowy.
Jeżeli członek zarządu zostanie zatrudniony na podstawie stosunku pracy, wówczas będzie podlegać obligatoryjnie ubezpieczeniom społecznym: (emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Nawiązanie umowy zlecenie z członkiem zarządu, który nie ma innego tytułu do objęcia ubezpieczeniami, również powoduje konieczność opłacania od jego wynagrodzenia składek społecznych (przy czym dobrowolne jest opłacanie składki chorobowej) oraz składki zdrowotnej.
Składki ZUS członka zarządu jednoosobowej spółki z o.o.
Przepisy nie zabraniają zakładania jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Wtedy jednak trzeba liczyć się z faktem, że właściciel takiej firmy podlega ubezpieczeniom na takich samych zasadach jak osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Oznacza to, że z tego tytułu następuje zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego.
„6. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
4) wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej”.
Co ważne, wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie mają prawa do korzystania z ulg w opłacaniu składek, tj. ulgi na start, 2 letniej preferencji czy małego ZUS plus. Muszą opłacać składki w pełnym wymiarze, czyli od kwoty stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Składkę zdrowotną natomiast opłacają od podstawy stanowiącej 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw IV kwartale roku ubiegłego.
Zgłoszenie do ubezpieczeń członka zarządu
Rejestracji do ubezpieczeń społecznych członka zarządu zatrudnionego na podstawie umowy o pracę czy zlecenie dokonuje się na formularzu ZUS ZUA, natomiast zgłoszenie wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego na ZUS ZZA. Objęcie ubezpieczeniami powinno nastąpić od pierwszego dnia umowy. Zgłoszenie powinno nastąpić odpowiednio z kodem tytułu ubezpieczenia:
- 22 50 – osoba powołana do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, która z tego tytułu pobiera wynagrodzenie
- 01 10 – zatrudnienie na umowie o pracę,
- 04 11 – współpraca na podstawie umowy zlecenia,
- 05 43 – prowadząc jednoosobową spółkę z o.o.
Zgłoszenie członków rad nadzorczych do ubezpieczeń
Członkowie rad nadzorczych od 1 stycznia 2015 r. zostali obowiązkowo objęci ubezpieczeniami społecznymi, pod warunkiem, że z tytułu pełnienia takiej funkcji otrzymują wynagrodzenie. Samo powołanie na takie stanowisko nie stanowi tytułu do ubezpieczeń.
Co istotne, członkowie rad nadzorczych podlegają obligatoryjnie jedynie pod ubezpieczenie emerytalne oraz rentowe. Nie dotyczy ich ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe.
Podsumowując, składki ZUS członka zarządu, który pełni swoje funkcje na podstawie powołania, nie będą wymagane. Opłaca się je wyłącznie, gdy wspólnik zawrze umowę o pracę lub inną umowę stanowiącą podstawę do objęcia ubezpieczeniem. Inaczej wygląda to w przypadku członków rad nadzorczych – jeżeli z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie, to będą oni podlegali obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.
