Składki ZUS członka zarządu - kwestie rozliczeniowe

Czy osoba, która nie ma żadnego tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi i na mocy uchwały spółki otrzymuje wynagrodzenie za udział w posiedzeniu zarządu, podlega ubezpieczeniom w ZUS-ie? Kiedy opłaca się składki ZUS członka zarządu?

Marcin, Nowy Targ

To, czy osoba, która pełni funkcję członka bądź prezesa zarządu, będzie podlegała ubezpieczeniom w ZUS-ie, zależy od tego, czy swoją funkcję pełni na podstawie powołania, czy stosunku pracy.

Powołanie członka zarządu 

Członek zarządu / prezes, który wyłącznie na podstawie aktu powołania pełni obowiązki prezesa zarządu / członka zarządu spółki prawa handlowego, nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom w ZUS-ie z tego tytułu. Dotyczy to także przypadków, kiedy z tego tytułu pobiera wynagrodzenie. Od tego wynagrodzenia członkowi zarządu pobiera się obowiązkowo zaliczki na podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

Umowa o pracę a składki ZUS członka zarządu

Składki ZUS członka zarządu będą naliczone dopiero w sytuacji, gdy prezes czy członek zarządu zostanie zatrudniony w spółce na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenia, która wywoła obowiązek ubezpieczeniowy.

Jeżeli członek zarządu zostanie zatrudniony na podstawie stosunku pracy, wówczas będzie podlegać obligatoryjnie ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnym. 

Nawiązanie umowy zlecenie z członkiem zarządu, który nie ma innego tytułu do objęcia ubezpieczeniami, również powoduje konieczność opłacania od jego wynagrodzenia składek społecznych (przy czym dobrowolne jest opłacanie składki chorobowej) oraz składki zdrowotnej.

Składki ZUS członka zarządu jednoosobowej spółki z o.o.

Przepisy nie zabraniają zakładania jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Wtedy jednak trzeba liczyć się z faktem, że właściciel takiej firmy podlega ubezpieczeniom na takich samych zasadach jak osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Oznacza to, że z tego tytułu następuje zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:
„6. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
4) wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej”.

Zgłoszenie do ubezpieczeń członka zarządu

Rejestracji do ubezpieczeń społecznych członka zarządu zatrudnionego na podstawie umowy o pracę czy zlecenie dokonuje się na formularzu ZUS ZUA. Objęcie ubezpieczeniami powinno nastąpić od pierwszego dnia umowy. Zgłoszenie powinno nastąpić odpowiednio z kodem tytułu ubezpieczenia: 

• 01 10 – zatrudnienie na umowie o pracę,

• 04 11 – współpraca na podstawie umowy zlecenia,

• 05 43 – prowadząc jednoosobową spółkę z o.o.

Alternatywy do podlegania ubezpieczeniom

Jeśli członek zarządu nie podejmie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę czy zlecenia,  a co za tym idzie nie zostanie zgłoszony do żadnego z ubezpieczeń, wtedy nie będzie miał prawa do korzystania ze świadczeń bezpłatnej opieki medycznej. W takiej sytuacji możliwe jest zgłoszenie takiej osoby do ubezpieczenia zdrowotnego jako członka rodziny. Co istotne, za taką osobę nie płaci się dodatkowej składki.

Zgłoszenie członków rad nadzorczych do ubezpieczeń

Członkowie rad nadzorczych od 1 stycznia 2015 r. zostali obowiązkowo objęci ubezpieczeniami społecznymi, pod warunkiem, że z tytułu pełnienia takiej funkcji otrzymują wynagrodzenie. Samo powołanie na takie stanowisko nie stanowi tytułu do ubezpieczeń. 

Co istotne, członkowie rad nadzorczych podlegają obligatoryjnie jedynie pod ubezpieczenie emerytalne oraz rentowe. Nie dotyczy ich ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe. Opłacanie składek od wynagrodzenia członka rady nadzorczej jest konieczne nawet w przypadku, gdy posiada on inny tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak np. umowa o pracę czy emerytura.Podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych stanowi osiągnięty przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Podsumowując, składki ZUS członka zarządu, który pełni swoje funkcje na podstawie powołania, nie będą wymagane. Opłaca się je wyłącznie, gdy wspólnik zawrze umowę o pracę lub inną umowę stanowiącą podstawę do objęcia ubezpieczeniem. Inaczej wygląda to w przypadku członków rad nadzorczych – jeżeli z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie, to będą oni podlegali obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.