Co do zasady osoba prowadząca działalność gospodarczą, która w ramach tej działalności wykonuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione z VAT, czyli tzw. sprzedaż mieszaną, powinna ustalić proporcję sprzedaży. W sytuacji, gdy nie jest możliwe wyliczenie jej na podstawie roku poprzedniego (np. w przypadku podatników, którzy dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą), przedsiębiorca może rozliczać podatek naliczony związany ze sprzedażą mieszaną zgodnie z proporcją wyliczoną szacunkowo. W celu szacunkowego określenia proporcji podatnik powinien złożyć do naczelnika urzędu skarbowego wniosek o szacunkowe ustalenie proporcji sprzedaży.
Sprzedaż mieszana a VAT
Przedsiębiorca dokonujący sprzedaży mieszanej powinien dzielić wydatki dotyczące sprzedaży opodatkowanej (prawo do odliczenia VAT na zasadach ogólnych) oraz sprzedaży zwolnionej (brak prawa do odliczenia VAT). Nie zawsze jest to jednak możliwe. Zdarzają się bowiem wydatki, które ciężko przypisać do jednego rodzaju działalności. W takiej sytuacji podatnik powinien rozliczyć podatek VAT naliczony na podstawie współczynnika proporcji sprzedaży.
Szacunkowe ustalenie proporcji sprzedaży
Zasady obliczania proporcji sprzedaży określone zostały w art. 90 ust. 3–6 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy proporcję sprzedaży ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Reasumując, proporcja wynikająca ze sprzedaży mieszanej to stosunek sprzedaży opodatkowanej do wysokości całej sprzedaży uzyskanej przez przedsiębiorcę.
Przy ustalaniu proporcji sprzedaży można zatem posłużyć się wzorem:
roczny obrót z tytułu wykonywania czynności pozwalających na obniżenie kwoty podatku należnego / roczny obrót całkowity (czynności opodatkowane i zwolnione z VAT)
Proporcję sprzedaży przy sprzedaży mieszanej określa się na podstawie obrotu z roku poprzedniego, a niepełne kwoty proporcji zaokrągla się zawsze w górę.
Wniosek o szacunkowe ustalenie proporcji sprzedaży
Zdarza się jednak, że ustalenie proporcji sprzedaży jest niemożliwe. Z takim problemem najczęściej muszą zmierzyć się podatnicy, którzy dopiero rozpoczynają prowadzenie działalności lub zmieniają jej profil.
W myśl ustawy o VAT podatnik prowadzący sprzedaż mieszaną, który nie osiągnął w poprzednim roku obrotu lub obrót z poprzedniego roku nie przekroczył u niego 30 000 zł, może rozliczać podatek zgodnie z szacunkowo wyliczoną proporcją.
Podatnik nie może jednak sam zadecydować o wysokości takiej proporcji. W tym przypadku powinna ona zostać ustalona z naczelnikiem urzędu skarbowego poprzez złożenie do urzędu wniosku o szacunkowe ustalenie proporcji sprzedaży.
Sprzedaż mieszana w systemie wfirma.pl
Użytkownicy systemu wfirma.pl prowadzący sprzedaż mieszaną mogą skorzystać z automatycznego wyliczania odpowiedniej kwoty VAT podlegającej odliczeniu od wydatków związanych ze sprzedażą mieszaną. W tym celu należy w zakładce USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK VAT, oznaczyć opcję SPRZEDAŻ OPODATKOWANA I ZWOLNIONA i dodać proporcję w poprzez kliknięcie DODAJ PROPORCJĘ VAT:
Po wprowadzeniu obowiązującej na dany rok proporcji VAT, podczas księgowania wydatków będzie można określić jakiej działalności dotyczą: zwolnionej, zwolnionej i opodatkowanej czy tylko opodatkowanej:
Na podstawie dokonanego wyboru wydatek zostanie ujęty w KPIR i VAT w odpowiedniej wartości. Szczegóły na temat prowadzenia sprzedaży mieszanej w systemie wyjaśnia artykuł: Sprzedaż opodatkowana i zwolniona (sprzedaż mieszana)