Zawierając umowę cywilnoprawną trzeba pamiętać o obowiązku rozliczenia się z podatku od czynności cywilnoprawnych, niezależnie czy jesteś przedsiębiorcą, osobą prawną czy osobą fizyczną nieprowadzącą działalności. Jeżeli czynności jest kilka i następują one po sobie w bliskim odstępie czasu, można skorzystać z rozliczenia się na jednej zbiorczej deklaracji PCC i zapłaty jednego łącznego przelewu za podatek. Rozwiązanie to dotyczy nabywanych rzeczy ruchomych, praw majątkowych czy umów pożyczki. Jest to znaczne uproszczenie, gdy podatnik zawiera kilka lub kilkanaście takich czynności następujących po sobie. Jakie warunki należy spełnić, aby złożyć zbiorcze PCC? Wyjaśniamy w artykule, na czym polega zbiorcza deklaracja PCC.
Kiedy płacimy podatek od czynności cywilnoprawnych?
Zawierając wiele umów w życiu codziennym, w tym umowy nabycia rzeczy ruchomych lub praw majątkowych, podatnik ma obowiązek wykazania i zapłaty podatku od dokonanych czynności cywilnoprawnych. Czynności podlegające opodatkowaniu zostały wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wśród nich znajdują się umowy:
- sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
- pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
- darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
- dożywocia,
- o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
- ustanowienie hipoteki,
- ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
- depozytu nieprawidłowego,
- spółki.
Najczęstszą sytuacją, w której mamy obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej, jest nabycie przedmiotów (rzeczy ruchomych) o wartości powyżej 1000 zł.
Osoba dokonująca jednej z wymienionych czynności powinna wykazać podatek od czynności cywilnoprawnej poprzez złożenie deklaracji PCC-3 i zapłatę podatku do właściwego urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dokonania czynności. Od 1 lipca 2019 roku, w przypadku częstego zawierania niektórych umów podlegających PCC podatnicy mogą skorzystać ze zbiorczej deklaracji PCC.
Kiedy może być złożona zbiorcza deklaracja PCC?
Zawierając w ciągu miesiąca trzy lub więcej czynności cywilnoprawne, podatnik ma możliwość złożenia zbiorczej deklaracji PCC. Czynności, które można wykazać zbiorczo na deklaracji, dotyczą wyłącznie umów:
- sprzedaży rzeczy ruchomych,
- sprzedaży praw majątkowych,
- pożyczki.
Warunkiem jest, aby ostatnia z dokonanych czynności została zawarta przed upływem 14 dni od dokonania pierwszej z nich, na co wskazuje art. 10 ust. 1a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych o następującym brzmieniu:
"Podatnicy mogą złożyć za dany miesiąc zbiorczą deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem że dokonali w danym miesiącu co najmniej trzech czynności cywilnoprawnych obejmujących umowę pożyczki lub umowę sprzedaży rzeczy ruchomych lub praw majątkowych, a ostatnia z tych czynności zostanie dokonana przed upływem 14 dni od dnia dokonania pierwszej z nich."
Skorzystanie ze złożenia zbiorczej deklaracji PCC jest sporym uproszczeniem dla osób, które często dokonują nabycia rzeczy ruchomych, np. samochodów lub praw majątkowych, czy też umów pożyczki. Zamiast osobnych deklaracji PCC do każdej z dokonanych czynności, jest możliwość złożenia jednej, zbiorczej deklaracji PCC. Jeżeli trzecia z kolei umowa zawarta będzie w ciągu 14 dni od pierwszej z nich, wówczas każda następna w danym miesiącu będzie możliwa do rozliczenia wraz z poprzednimi. Podatnik dokona również zapłaty obliczonego podatku PCC jednym przelewem. Co ważne, odstęp między pierwszą a ostatnią czynnością nie może być dłuższy niż 14 dni.
Przykład 1.
Podatnik dokonuje w ramach jednego miesiąca (sierpnia) zakupu samochodów osobowych od osób prywatnych na podstawie zawarcia umowy sprzedaży, którą zawiera:
-
8 sierpnia – na kwotę 36 000 zł,
-
15 sierpnia – na kwotę 14 000 zł,
-
28 sierpnia – na kwotę 25 000 zł.
Między pierwszą a ostatnią zawartą umową minęło więcej niż 14 dni. Podatnik będzie musiał złożyć osobne deklaracje PCC-3 na każdą z dokonanych czynności oraz zapłacić podatek również osobno na każdą z zawartych umów.
Przykład 2.
Podatnik zawiera umowę pożyczki 5 września na kwotę 12 000 zł. 10 września tego samego roku nabywa samochód o wartości 31 000 zł oraz dwa dni później (12 września) – przyczepkę samochodową o wartości 5000 zł.
W tym przypadku podatnik może złożyć zbiorczą deklarację PCC i zapłacić obliczony podatek od łącznej kwoty 48 000 zł, gdyż ostatnia umowa została zawarta w ramach tego samego miesiąca z zachowaniem terminu upływu 14 dni od zawarcia pierwszej z umów.
Podsumowując, skorzystanie z możliwości złożenia zbiorczej deklaracji PCC usprawnia proces spełnienia obowiązku względem PCC, w szczególności dla dealerów i komisów samochodowych oraz innych podatników dokonujących wielu transakcji opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
