PPK i PPE to programy zachęcające Polaków do dodatkowego oszczędzania na emeryturę. Cel jest ten sam – podwyższenie bezpieczeństwa finansowego i jakości życia na emeryturze. Jednak oba programy charakteryzują się różnymi cechami. Czy prowadzenie PPE zwalnia z PPK? Zasadniczo przedsiębiorstwo ma obowiązek wprowadzić jeden z nich. Pracodawcy mogą pod pewnymi warunkami wybierać pomiędzy PPE i PPK.
Co to jest PPE i PPK?
Pracowniczy Program Emerytalny i Pracownicze Plany Kapitałowe to programy społeczne mające poprawić sytuację finansową Polaków, dać im większe bezpieczeństwo w wieku emerytalnym. PPK jest współfinansowany przez pracowników, pracodawców i państwo. W przypadku PPE uczestnicy nie otrzymują żadnego dofinansowania ze Skarbu Państwa.
Przystąpienie i odprowadzanie składek zarówno do PPK, jak i do PPE jest dobrowolne z punktu widzenia uczestnika programu. Przedsiębiorstwa zatrudniające osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym muszą natomiast zapewnić pracownikowi możliwości przystąpienia do jednego z dodatkowych programów emerytalnych.
Jakie firmy zobowiązane są do wprowadzenia PPK?
Pracowniczy program emerytalny (PPE) to systemem gromadzenia oszczędności na emeryturę, który od początku funkcjonowania charakteryzował się dobrowolnością, żadne przedsiębiorstwo, bez względu na wielkość zatrudnienia nie było zobligowane do jego utworzenia.
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program dodatkowego, dobrowolnego i systematycznego oszczędzania na emeryturę, którego celem jest zachęcenie zatrudnionych do odkładania na nią samodzielnie.
PPK zostało wprowadzone od 1 lipca 2019 r. dla największych podmiotów, a mianowicie w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 250 pracowników. Zgodnie z planem kolejne firmy dołączają do programu w określonych terminach. Liczba zatrudnianych pracowników decyduje o dacie wprowadzenia PPK w danym przedsiębiorstwie. Od 1 stycznia 2020 r. do PPK dołączyły podmioty zatrudniające od 50 do 249 pracowników, od 1 lipca 2020 r. mają dołączyć firmy zatrudniające od 20 do 49 osób, a 1 stycznia 2021 r. wszystkie pozostałe przedsiębiorstwa.
Czy prowadzenie PPE zwalnia z PPK?
Obowiązkiem każdego przedsiębiorstwa zatrudniającego co najmniej jedną osobę podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (poza określonymi wyjątkami) będzie utworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych w odpowiednim czasie, wynikającym z jego wielkości mierzonej liczbą osób zatrudnionych.
Tak więc, czy prowadzenie PPE zwalnia z PPK? Zgodnie z ustawą o PPK do utworzenia Pracowniczego Planu Kapitałowego nie są zobligowane firmy, w których funkcjonuje już Pracowniczy Program Emerytalny, jednak tylko wówczas, gdy przystąpiło do niego co najmniej 25% osób zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie oraz wysokość odprowadzanych składek podstawowych została ustalona na poziomie co najmniej 3,5% wynagrodzenia. Warunki te muszą być spełnione na dzień, w którym dane przedsiębiorstwo miałoby zostać objęte przepisami ustawy o pracowniczych planach kapitałowych i później.
„Przepisów ustawy może nie stosować podmiot zatrudniający, który w terminie wskazanym w art. 134 ust. 1 prowadzi PPE, w którym uczestniczy co najmniej 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie zatrudniającym, oraz nalicza i odprowadza składki podstawowe w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 tej ustawy”.
Korzystając ze zwolnienia z tworzenia PPK z uwagi na prowadzenie PPE, trzeba pamiętać że konsekwencją zakończenia spełniania warunków gwarantujących zwolnienie z PPK, z którego korzysta odpowiednia liczba zatrudnionych i składki podstawowe zostały ustalone na właściwym poziomie, jest konieczność utworzenia przez przedsiębiorstwo PPK.
PPE i PPK – ogólna charakterystyka
Przystąpienie do PPE następuje tylko na podstawie pisemnego wniosku danej osoby. Pracowniczy Program Emerytalny charakteryzuje się dwoma rodzajami składek:
- składki podstawowe,
- składki dodatkowe.
W ramach PPE pracodawca dowolnie ustala wysokość składki podstawowej, którą sam finansuje z zachowaniem limitu 7% wynagrodzenia danego uczestnika. Jest także możliwość ustalenia kwotowego składki podstawowej do PPE. Dobrowolna natomiast jest składka dodatkowa wpłacana przez pracownika.
Przystąpić do PPK będzie mógł każdy zatrudniony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (z wyłączeniem samozatrudnionych). W ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych wpłat dokonuje zarówno pracownik, jak i pracodawca, jednak o uczestnictwie w programie decyduje pracownik, pracodawca ma obowiązek jedynie dać mu taką możliwość. Podstawowa składka wynosi 2% wynagrodzenia (finansowana przez uczestnika programu) oraz 1,5% wynagrodzenia (finansowana przez pracodawcę).
Nie ma przeciwwskazań do zwiększenia wpłat, pracodawca w umowie o PPK deklaruje wtedy, że będzie odprowadzał dodatkowe składki w wysokości do 2,5% wynagrodzenia, a pracownik do 2% wynagrodzenia.
Składki odprowadzone przez pracodawcę na PPE i PPK stanowią dochód dla pracownika i są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wpłaty pracodawcy nie podlegają natomiast obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym.
Zasady korzystania ze środków zgromadzonych w ramach PPE i PPK
Środki pieniężne zaoszczędzone w ramach PPE i PPK pozostają własnością osoby, która zdecydowała się na dodatkowe oszczędzanie na emeryturę i zostaną wypłacone po osiągnięciu 60. roku życia przez zatrudnionego. Wiek, w którym można dokonać wypłaty, jest taki sam, niezależnie od tego, czy uczestnik jest kobietą, czy mężczyzną. Uczestnik PPE ma większą dobrowolność w wypłacie środków po osiągnięciu 60. roku życia (wypłata jednorazowa lub ratalna), uczestnik PPK ma ograniczone możliwości, gdyż ma do wyboru:
- jednorazowo wypłacić jedynie do 25% wartości zgromadzonych środków, a pozostałą ich część dostać w ratach;
- otrzymać całości środków w co najmniej 120 miesięcznych ratach.
Dodatkowo uczestnik PPE i PPK może w trakcie oszczędzania wycofać środki w dowolnym momencie, jednak musi się liczyć z pomniejszeniem oszczędności o różnego rodzaju daniny oraz środki pochodzące z dopłat ze strony państwa w przypadku PPK. W ramach PPK możliwa jest także wypłata środków w określonych sytuacjach na korzystniejszych warunkach lub wypłata transferowana na inny rachunek PPK.
Jak widzimy, pomiędzy dwoma programami istnieje wiele różnic, jednak ich idea jest taka sama – zabezpieczenie Polaków w wieku emerytalnym. Dzięki tym programom zatrudnieni mogą w łatwiejszy sposób gromadzić środki na przyszłość, a dodatkowo zyskać dofinansowanie ze strony pracodawcy i Skarbu Państwa w przypadku PPK. W powyższym artykule odpowiedzieliśmy również na pytanie, czy prowadzenie PPE zwalnia z PPK? Tak zwalnia ale tylko w określonych warunkach. Co istotne, odprowadzanie składek zarówno do PPK, jak i do PPE jest dobrowolne, ale warto zastanowić się nad skorzystaniem z tej opcji, zwiększając swoje bezpieczeństwo finansowe na emeryturze.
