Czy może być fundacja rodzinna na estońskim CIT? To pytanie, które pojawiło się w momencie wdrożenia przez Ministerstwo Finansów fundacji rodzinnych. Otóż rozwiązanie takie jest możliwe, ale wiąże się z pewnymi warunkami. W artykule je omówimy, a ponadto wskażemy korzyści, jakie mogą wyniknąć dla fundacji rodzinnych opodatkowanych na zasadach zbliżonych do estońskiego CIT-u.
Czym jest fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to organizacja, której działalność opiera się na związkach rodziny lub grupy osób, które chcą zarządzać swoim majątkiem w sposób zintegrowany. Regulują ją przepisy ustawy o fundacji rodzinnej.
Fundacje mają za zadanie pomagać rodzinom w ułatwieniu przekazywania majątku między pokoleniami oraz w utrzymaniu go na dłuższą metę. Działalność fundacji może skupiać się na celach charytatywnych lub gospodarczych, jednak zawsze zgodnych z jej statutem. Kapitał fundacji tworzy fundusz założycielski o wartości nie niższej niż 100 000 zł. Działalnością fundacji – tak jak w przypadku innych osób prawnych – kieruje zarząd, który może podlegać zewnętrznej kontroli rady nadzorczej. Fundacja rodzinna to dobry sposób na ochronę prawa własności i przyszłości finansowej swojej rodziny.
Kim jest beneficjent w fundacji rodzinnej?
Beneficjentem fundacji rodzinnej jest osoba fizyczna lub prawna, która ma prawo do korzystania z funduszy lub innych aktywów fundacji. W przypadku fundacji rodzinnej beneficjentami są zwykle członkowie rodziny fundatora, czyli osoby w linii prostej pokrewieństwa oraz ich małżonkowie. Beneficjenci fundacji rodzinnej mają zwykle zapewnione świadczenia z funduszy fundacji, takie jak stypendia, emerytury, zapomogi, zasiłki na cele mieszkaniowe lub cele kulturalne. Wszystkie warunki dotyczące korzystania z funduszy lub innych aktywów fundacji muszą być ściśle określone w statucie fundacji.
Opodatkowanie fundacji rodzinnej – omówienie
Opodatkowanie fundacji rodzinnej należałoby rozpatrzyć na gruncie kilku podatków.
Podatek CIT
Fundacja rodzinna jest podmiotowo zwolniona z podatku dochodowego od osób prawnych. Przy czym warto zwrócić uwagę, że w momencie gdy fundacja przekaże świadczenia na rzecz beneficjenta, konieczne będzie odprowadzenie podatku CIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania.
- świadczenia (składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów,
- mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,
- świadczenia w postaci ukrytych zysków
‒ wynosi 15% podstawy opodatkowania.
Opodatkowaniu podlega przychód odpowiadający wartości świadczenia bądź mienia, o którym mowa powyżej.
W sytuacji gdy wystąpi obowiązek odprowadzenia podatku CIT w wysokości 15% ustalonej podstawy opodatkowania, należy go uregulować w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym świadczenie lub mienie zostały przekazane lub postawione do dyspozycji.
Innym obciążeniem, który w zakresie podatku CIT może ponieść fundacja rodzinna, jest 25% CIT liczony od podstawy opodatkowania w przypadku wykonywania czynności wykraczających poza zakres działalności gospodarczej określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej.
1. Fundacja rodzinna jest obowiązana złożyć do urzędu skarbowego deklarację, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (przychodu) osiągniętego w roku podatkowym ‒ w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego.
2. Deklarację, o której mowa w ust. 1, składa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.
Podatek PIT
Zazwyczaj świadczenia uzyskiwane przez beneficjentów fundacji rodzinnej podlegają podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Istnieje jednak wyjątek dotyczący nabycia świadczeń przez fundatora oraz jego najbliższą rodzinę. Beneficjenci, którzy należą do kręgu osób najbliższych, tzn. małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierbowie, zięciowie, synowe, rodzeństwo, ojczym, macocha oraz teściowie fundatora, nie będą podlegać podatkowi PIT z tytułu otrzymywanych świadczeń lub mienia pozostawionego im do dyspozycji po rozwiązaniu fundacji rodzinnej.
Warto zaznaczyć, że fundacja rodzinna może realizować obowiązek alimentacyjny, który ciąży na fundatorze, co oznacza, że osoba uprawniona do alimentów również skorzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast beneficjenci spoza grona rodziny muszą liczyć się z obowiązkiem zapłaty podatku PIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania.
Podatek PCC
Beneficjenci fundacji rodzinnej są zwolnieni z podatku od spadków i darowizn z tytułu korzystania ze świadczeń uzyskanych z fundacji. Tym niemniej w przypadku gdy fundacja przekaże środki na rzecz osób trzecich, które nie są beneficjentami wskazanymi przez fundatora, te będą zobligowane do uregulowania podatku od spadków i darowizn. Z drugiej strony nie będą podlegać obowiązkowi zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).
Podatek od zysków kapitałowych
Fundacja rodzinna będzie mogła skorzystać z wyłączenia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) przychodów uzyskiwanych z zysków kapitałowych, takich jak np. dywidendy czy odsetki, które zostały otrzymane ze spółek, w których fundacja posiada udziały lub akcje. Jest to bardzo istotne dla długoterminowego planowania finansowego fundacji rodzinnej, ponieważ opodatkowanie takich dochodów mogłoby obniżyć wysokość potencjalnych środków inwestycyjnych w przyszłości.
Fundacja rodzinna na estońskim CIT – czy to możliwe?
Fundacja zwolniona jest z podatku CIT w zakresie działalności statutowej, a w sytuacji wykonywania czynności innych niż te określone w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej ma wskazaną stałą stawkę CIT 25%. W związku z tym nie podlega pod standardowe zasady opodatkowania CIT-em, stąd nie jest możliwe zastosowanie CIT-u estońskiego.
Warto zwrócić uwagę, że samo opodatkowanie fundacji rodzinnej dokonującej wyłącznie czynności statutowych podlega opodatkowaniu według zasad zbliżonych do estońskiego CIT-u, czyli jeśli są spełnione ustawowe warunki, to samo uzyskiwanie przychodów nie jest opodatkowane, natomiast ich wypłata beneficjentom już tak. Taka sama zasada panuje w estońskim CIT.
Fundacja rodzinna na estońskim CIT w systemie wFirma.pl
W systemie wFirma.pl możliwe jest prowadzenie pełnej księgowości dla fundacji. Aby skorzystać z tej opcji, należy włączyć pakiet do pełnej księgowości i uzupełniając dane firmy w polu RODZAJ FIRMY, wskazać SPÓŁKA, a następnie w polu RODZAJ SPÓŁKI wybrać opcję INNE.
Następnie, aby dokonać rozliczenia fundacji, konieczne jest dodanie roku obrotowego, gdzie w polu DEFINIOWANIE PLANU KONT trzeba wskazać opcję UTWÓRZ WŁASNY PLAN KONT.
Po uzupełnieniu planu kont można przystąpić do księgowania zapisów na kontach. Więcej szczegółów w artykule pomocy: Księgowość w NGO (organizacje pozarządowe), w tym OPP (organizacje pożytku publicznego) program dla księgowości NGO w wFirma!
