Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dają możliwość zastosowania indywidualnie określonej stawki amortyzacyjnej dla samochodów osobowych. Nie każdy może jednak ją zastosować.
Indywidualna stawka amortyzacyjna dla inwestycji w obcych środkach trwałych
Inwestycje w obcych środkach trwałych polegają na ulepszeniu środków trwałych, które dane przedsiębiorstwo wykorzystuje w prowadzonej działalności, ale które nie są jego własnością. Środki te mogą być przekazane do używania na podstawie umowy leasingu, najmu czy dzierżawy.
Jeżeli inwestycja w obcym środku trwałym spowoduje, że wydatki poniesione na jego ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej tego środka trwałego, przepisy umożliwiają zastosowanie w stosunku do tego środka trwałego indywidualnej stawki amortyzacji, która jest podstawą uwzględnienia danej inwestycji w kosztach firmy (art. 22j ust. 1-2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej UPDOF).
Warunkiem jest, aby ulepszony środek trwały był:
- po raz pierwszy wprowadzony do Ewidencji Środków Trwałych danego przedsiębiorcy
- amortyzowany przez co najmniej 30 miesięcy - dotyczy środków transportu, w tym samochodów osobowych (z wyłączeniem taboru morskiego)
Używane środki trwałe o indywidualna stawka amortyzacyjna
Indywidualną stawkę można również zastosować do używanych środków trwałych. Za takie można uznać te, przy których przedsiębiorca udowodni, że przed ich nabyciem były używane przez okres co najmniej 6 miesięcy. Przepisy nie wymieniają dokładnie sposobu udowodnienia wcześniejszego użytkowania. Leży to w gestii podatnika.
Warunkiem do zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji dla używanego środka trwałego jest podobnie jak w przypadku ulepszenia:
- wprowadzenie go po raz pierwszy do Ewidencji Środków Trwałych danego przedsiębiorcy
- amortyzowanie przez co najmniej 30 miesięcy - dotyczy środków transportu (z wyłączeniem taboru morskiego), w tym samochodów osobowych.
Zatem najwyższa indywidualna stawka amortyzacji dla inwestycji w obce środki transportu (samochody osobowe lub ciężarowe) lub dla nabytych używanych aut to 40% (współczynnik 2,0).
Środki transportu wykorzystywane bardziej intensywnie
Kolejnym przywilejem, jaki dają przepisy ustawy o PIT to możliwość zastosowania podwyższonej stawki amortyzacyjnej. Dotyczy to środków transportu z wyłączeniem taboru morskiego, które używane są bardziej intensywnie biorąc pod uwagę odniesienie do warunków przeciętnych lub które wymagają szczególnej sprawności technicznej. Charakter ten nie został jednak ściślej sprecyzowany w przepisach podatkowych.
Ustawa daje możliwość stosowania współczynnika podwyższenia nie wyższego jednak niż 1,4 (art. 22i ust. 2 pkt 2 UPDOF). Oznacza to, że w przypadku podwyższenia stawek amortyzacyjnych podanych w wykazie najwyższym współczynnikiem jaki można zastosować jest 1,4. Wyłączono bowiem 7 grupę KŚT z możliwości stosowania wyższego współczynnika np. 2,0 jaki można stosować w przypadku niektórych maszyn i urządzeń (art. 22i ust. 2 pkt 3 UPDOF).
Jeden wybrany współczynnik powinien być stosowany przy podwyższeniu amortyzacji danego składnika majątku. Oznacza to, że nie powinno się zmieniać wartości współczynnika raz przypisanego danej rzeczy.
Uwaga: nie mylić amortyzacji podwyższonej w opisywanym przypadku z powszechnie pojętą metodą degresywną! Jest to bowiem przyspieszona amortyzacja liniowa.
Ze względu na brak doprecyzowania pojęcia “bardziej intensywnie” oraz “wymagających szczególnej sprawności technicznej” stosowanie podwyższonej amortyzacji w przypadku środków transportu jest ryzykowne bowiem może być zakwestionowane przez organy podatkowe. Należy więc zastanowić się nad możliwością udowodnienia większej niż przeciętnie spotykana eksploatacji samochodu. Nie ma wątpliwości, co do stosowania podwyższonej stawki amortyzacji w przypadku pracy trzy zmianowej, w której każda ze zmian korzysta z tego samego środka trwałego. Natomiast czy wykorzystywanie samochodu do rozwozu pizzy od godziny 10-23 może być uznane za zwiększoną intensywność wykorzystywania - o tym musi zdecydować sam podatnik. Przedsiębiorca musi również posiadać dowody na to, że dany środek trwały jest w rzeczywistości intensywnie eksploatowany.