Obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych oraz budowlano-montażowych powstaje na szczególnych zasadach. Co więcej, należy podkreślić że od 2017 roku nastąpiło poszerzenie katalogu czynności objętych odwrotnym obciążeniem . W wyniku czego, procedurą tą zostały również objęte usługi budowlane wymienione w załączniku 14 ustawy o VAT. Sprawdź, kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy świadczeniu usług budowlanych i dowiedz się kiedy wystawić fakturę z odwrotnym obciążeniem.
Powstanie obowiązku podatkowego - zasady ogólne
W myśl art. 19a ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów albo wykonania usługi. Jednak w sytuacji, gdy przed dokonaniem sprzedaży przedsiębiorca otrzyma od swojego kontrahenta część albo całość zapłaty (np. zaliczkę czy przedpłatę), obowiązek podatkowy powstanie w momencie otrzymania środków.
| Ważne! Przedsiębiorcy obowiązani są wystawić fakturę najpóźniej 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrealizowano usługę albo dostarczono towar. Przepisy umożliwiły również wcześniejsze wystawie faktury na 30 dni przed: 1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi; 2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty. |
Obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych oraz budowlano - montażowych
Jak już zostało wspomniane obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych oraz budowlano-montażowych powstaje w sposób szczególny.
A mianowicie obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu na jej wystawienie, czyli 30. dnia od wykonania usługi. Jeżeli jednak przedsiębiorca nie wystawił w tym terminie faktury bądź wystawił ją z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu na jej wystawienie, czyli 30. dnia od momentu wykonania usługi.
| Ważne! Zgodnie z art. 3 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994r - Prawo budowlane za roboty budowlane uznaje się budowę oraz prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. |
Stąd istotne jest prawidłowe ustalenie momentu wykonania usługi budowlanej lub budowlano-remontowej. Bowiem w tej sytuacji decydujące znaczenie będzie miało faktyczne wykonanie usługi, a nie przyjęcie usługi na podstawie protokołu zdawczo odbiorczego. Taki protokół potwierdza jedynie fakt wykonania usługi.
Oczywiście wyjątkową sytuacją będzie otrzymanie przez przedsiębiorcę zaliczki na poczet usługi. Jeżeli podatnik przed wykonaniem usługi otrzyma całość lub część zapłaty (w postaci np. przedpłaty, zaliczki czy zadatku) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Dodatkowo wcześniejsze otrzymanie zaliczki powinno zostać potwierdzone fakturą. Należy ją wystawić do 15. dnia miesiąca następującego po tym, w którym zaliczkę otrzymano.
Usługa budowlana wykonywana na rzecz osoby prywatnej
W myśl art. 106b ust. 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą m.in. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze albo na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Tym samym należałoby zastanowić się kiedy powstanie obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych wykonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności.
Z przytoczonego przepisu wynika, że obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych oraz budowlano-remontowych powstaje na zasadach szczególnych w odniesieniu do sprzedaży udokumentowanej fakturą (gdyż przepisy uzależniają powstanie obowiązku podatkowego przy usługach budowlanych właśnie od momentu wystawienia faktury). Innymi słowy, przy usłudze budowlanej dokonywanej na rzecz drugiej firmy znajdują zastosowanie przepisy określające powstanie obowiązku podatkowego według przepisów szczególnych. Jednakże, w sytuacji gdy nabywcą jest osoba prywatna czy inne podmioty niebędące podatnikami VAT, obowiązek podatkowy powstanie na zasadach ogólnych, czyli z chwilą wykonania usługi.
Odwrotne obciążenie przy świadczeniu usług budowlanych
Procedura odwrotnego obciążenia polega na przerzuceniu obowiązku rozliczenia podatku VAT ze sprzedawcy danego towaru czy usługi na nabywcę. W związku z czym sprzedawca nie wykazuje podatku VAT, zaś nabywca musi dokonać rozliczenia VAT z tytułu transakcji.
Od 2017 roku procedurą odwrotnego obciążenia objęte zostały również usługi budowlane. Dokładny wykaz usług budowlanych w stosunku, do których należy wystawić fakturę z odwrotnym obciążeniem znajduje się w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.
Jednak aby procedurę odwrotnego obciążenia zastosować do świadczenia usług budowlanych konieczne jest spełnienie poniższych warunków:
-
przedmiotem zakupu muszą być usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy,
-
usługodawcą jest czynny podatnik VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, mający status podwykonawcy,
-
usługobiorcą jest podmiot zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.
Usługi budowlane, do których stosuje się odwrotne obciążenie sprzedawca wykazuje w deklaracji VAT-7/VAT-7K, w części C deklaracji, w pozycji “Dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 lub 8 ustawy (wypełnia dostawca)”. Ponadto transakcje dotyczące odwrotnego obciążenia wykazuje się w informacji podsumowującej VAT-27 w części D “Informacja o świadczonych usługach do których ma zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy”.
Należy także mieć na uwadze, że w przypadku świadczenia usług budowlanych wymienionych w załączniku nr 14 ustawy procedury odwrotnego obciążenia nie stosuje się w sytuacji, gdy usługa ta świadczona jest na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Bowiem jak zostało wspomniane powyżej jednym z warunków zastosowania procedury odwrotnego obciążenia jest fakt, by usługobiorca był czynnym podatnikiem podatku VAT.
